Bản quyền truyền hình Ngoại hạng Anh: Chuyện 'quân xanh' và ép giá

Bản quyền truyền hình Ngoại hạng Anh đang chờ trả lời từ các nhà đài Việt Nam.

Cuộc phục thù của MP & Silva

Công ty MP & Silva vừa chính thức thông báo trên trang web của mình về việc đã sở hữu hữu BQTH EPL 3 màu giải 2016 - 2019 tại lãnh thổ Việt Nam. MP & Silva là cái tên không xa lạ với các nhà đài tại Việt Nam. Năm 2010, công ty này vượt đã vượt qua ESS (ESPE Star Sports) sở hữu BQTH giải Ngoại hạng Anh tại Việt Nam trong 3 mùa giải từ 2010 - 2013 với giá 13 triệu USD rồi sau đó bán cho các đơn vị truyền hình trả tiền tại Việt Nam, thu lãi gần 6 triệu USD. Hồi World Cup 2014, công ty này từng mua được gói bản quyền truyền hình giải đấu này ở Việt Nam. MP & Silva sau đó đã không thắng được công ty IMG của Mỹ ở 3 mùa giải 2016 – 2019.

Xác định Việt Nam là một trong những thị trường tiềm năng, MP & Silva quyết tâm phục thù và họ đã thành công trong việc thắng đấu thầu gói BQTH EPL 3 mùa giải 2016 – 2019. Không chỉ tại Việt Nam, công ty này còn sở hữu BQTH Ngoại hạng Anh tại 28 quốc gia, vùng lãnh thổ tại châu Á, tập trung chủ yếu ở khu vực Đông Á và Đông Nam Á.

Giám đốc điều hành của MP&Silva, ông Marco Auletta, phát biểu với giới truyền thông: “Thông qua gói bản quyền truyền hình này, chúng tôi muốn phát triển hơn nữa tầm ảnh hưởng của Premier League đến các nước châu Á. Chúng tôi tin rằng lượng người hâm mộ Premier League ở châu Á sẽ ngày càng tăng nhiều theo chân những ngôi sao châu Á đến Anh thi đấu như Son Heung Min (CLB Tottenham), Shinji Okazaki (Leicester)…”.

Theo dự đoán, giá BQTH EPL 3 mùa giải tới sẽ rất cao, vì “đầu vào” mà MP & Silva phải bỏ ra là rất lớn. Cần phải nhắc lại rằng, Có hai đơn vị truyền thông lớn nhất Anh quốc tham gia đấu thầu cho 7 gói bản quyền Premier League trong ba mùa giải từ 2016-2019, đó là Sky Sports và BT Sport.

Sky Sports đã giành chiến thắng 5/7 gói bản quyền trong khi BT Sport chỉ giành được quyền sở hữu ở 2 hạng mục còn lại. Tổng giá trị mà hai đơn vị truyền hình này phải trả cho BTC Premier League đạt con số kỉ lục 5.136 tỷ bảng Anh, tương đương mức phí 10.2 triệu bảng cho mỗi trận đấu. Như vậy, so với gói bản quyền của 3 mùa giải từ 2013-2016, 3.018 tỷ bảng, BTC Premier League đã tăng doanh thu lên đến 70%. Điều này đồng nghĩa với việc giá mà các vùng, lãnh thổ mua lại từ 2 công ty trên cũng phải cao hơn nhiều so với 3 mùa giải trước.

Chờ câu trả lời

Như vậy, đúng vơi dự đoán, các nhà đài Việt Nam dù đã tham gia đấu thầu BQTH EPL, nhưng chỉ là “quân xanh”. Việc các công ty nước ngoài thắng đấu thầu, sau đó có thể sẽ chia nhỏ thành nhiều gói để bán cho các đài Việt Nam với giá cao.

Theo quy định của BTC giải Ngoại hạng Anh, mọi vấn đề liên quan đến BQTH EPL sẽ phải chốt lại vào tháng 5-2016. Trong khi đó, để có thời gian chuẩn bị cho mùa giải giải mới (dự kiến tháng 8), các đài Việt Nam cũng sẽ phải hoàn tất hợp đồng với đối tác trong tháng 3-2016. Thời gian từ nay đến thời điểm chốt lại giá EPL, các đài Việt Nam là người nắm quyền chủ động có mua hay nói không với EPL. Vấn đề mấu chốt là các đài ở Việt Nam sẽ chấp nhận bỏ ra mức giá là bao nhiêu để có BQTH EPL.

Trong những năm qua, giá BQTH EPL tăng chóng mặt. Mùa giải 2010 – 2013, giá EPL được đẩy lên tới 19 triệu USD. 3 năm sau, số tiền là 40 triệu USD. Đó là thời điểm BQTH được đẩy lên cao trào, với sự vào cuộc của các bên, nhưng chủ yếu chỉ là những phản ứng, mâu thuẫn, thay vì cùng ngồi lại với nhau để tìm tiếng nói chung, giải quyết hài hòa giữa các đài và đặt lợi ích của người xem lên trên hết. Theo một số nguồn tin, rất có thể MP & Silva đã phải bỏ ra tới 70 triệu USD để mua BQTH EPL tại lãnh thổ Việt Nam nên cái giá mà đơn vị này sắp bán chắc chắn sẽ rất “khủng khiếp”.

Theo ông Lê Đình Cường - Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội truyền hình trả tiền Việt Nam, sau khi MP & Silva sở hữu BQTH EPL tại lãnh thổ hình chữ S, đơn vị này sẽ nghiên cứu thị trường Việt Nam để đưa ra mức giá làm sao để có lãi cao nhất. Phương thức sẽ như mọi năm, tức là MP & Silva thăm dò và chào giá với các nhà đài. MP & Silva sẽ chia thành nhiều gói tuỳ vào nhu cầu của các đài Việt Nam. Dù vậy, theo dự đoán của ông Cường, 3 mùa giải tới có những diễn biến bất lợi cho MP & Silva. Công ty này sẽ khó có thể dễ dàng bán các gói BQTH với giá cao tại Việt Nam.

“Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến về vấn đề này. Trong khi đó, mới đây Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã có công văn đề nghị các đài không mua EPL bằng mọi giá. Tôi nghĩ rằng khi có sự vào cuộc của cơ quan quản lý Nhà nước, chúng ta sẽ không bị đối tác ép giá như 3 mùa giải trước. Nói cách khác, các đài Việt Nam nếu có sự liên kết, thống nhất và tuân thủ chỉ đạo của cơ quan quản lý Nhà nước, chắc chắn sẽ ép giá ngược lại với MP & Silva”.

Theo ông Cường, việc MP & Silva có thể đã phải bỏ ra một số tiền rất lớn để mua gói BQTH EPL tại lãnh thổ Việt Nam, không có nghĩa đơn vị này sẽ có lãi. Thậm chí, MP & Silva hoàn toàn có thể bị thua lỗ nếu như các đài Việt Nam không mua EPL bằng mọi giá.
Thời gian còn đủ để các đài Việt Nam tạo sự liên kết, đặt lợi ích của người xem và sự hài hoà trong kinh doanh của mỗi đơn vị. Nếu làm được như vậy, cuộc chiến chống đối tác ép giá sẽ rất thú vị phía trước.