Bức tranh Covid: Sáng và tối

1. Mới đây, báo chí Berlin (Đức) có một bài báo “đơn giản” nhưng lại thu hút được sự quan tâm rộng rãi. Bài báo viết về tâm trạng một nữ sinh viên trước khi tiêm vaccine ngừa Covid-19.

Sáng thứ Sáu, ngày 18/6, Leyla Celik, 22 tuổi, thức dậy trong tâm trạng bồn chồn. Hôm nay là ngày cô đi tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19. Trước đó, trong nhiều tuần, Leyla, sinh viên tại Đại học Freie (Berlin) cố gắng tìm cơ hội để có một cuộc hẹn tiêm vaccine phòng Covid-19 nhưng mọi nỗ lực đều vô ích. Rồi cô thực sự bất ngờ khi tuần trước cô nhận được email của trườngthông báo cô được tiêm liều vaccine Moderna đầu tiên.

Đến 9h sáng thứ Sáu, sau khi đã tiêm xong, sự lo lắng của Leyla đã biến thành sự phấn khích. Cô cho biết: “Cuối cùng thì tôi có thể đi tàu hoặc xe buýt mà không cảm thấy lo lắng”.

Hàng triệu người châu Âu cùng tâm trạng phấn khích giống như Leyla. Trước đó vài tháng, họ đã không giấu nổi cảm giác ghen tị khi số người được tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 ở Mỹ và Anh ngày càng nhiều trong khi các nước như Pháp, Italy, Đức lại loay hoay trong giai đoạn đầu. Về việc này, tạp chí Foreign Policy từng có bài viết nhan đề “Thảm họa vaccine của châu Âu”.

Tuy nhiên, gần đây, các nước thành viên EU đã có những bước tiến nhảy vọt trong việc triển khai tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19. Tuần trước, Đức đã vượt qua cột mốc tiêm cho 50% toàn bộ dân số mũi đầu tiên. Bộ trưởng Y tế liên bang Jens Spahn cho biết, 41,5 triệu người, tương đương 50,1% dân số nước Đức đã được tiêm ít nhất một mũi vaccine phòng Covid-19. Trong đó, 29,6% người đã được tiêm đủ liều. Tới nay, 7/16 bang của nước này đã đạt hoặc vượt ngưỡng 50% dân số được tiêm ít nhất một mũi vaccine, trong đó thành phố Bremen đứng đầu với 55,6%.

Trong khi đó, tại Pháp, Giáo sư Steven Seggie (Bộ môn marketing tại ESSEC, một trong những trường kinh doanh hàng đầu của nước này), cho biết: “Sự thành công của chương trình vaccine của Pháp là do nguồn cung cấp vaccine tăng lên, đặc biệt là Pfizer-BioNTech. Đơn giản như vậy”.

Số liệu của Chính phủ Pháp cho thấy hơn 31,3 triệu người Pháp đã được tiêm ít nhất một liều vaccine, trong đó hơn 17,3 triệu người hiện đã được tiêm chủng đầy đủ. Kể từ 16/6, thanh thiếu niên Pháp từ 12 đến 17 tuổi cũng có thể chủng ngừa với vaccine Pfizer-BioNTech.

Chìa khóa thành công của chương trình vaccine của Pháp là việc mở các trung tâm tiêm vaccine tại các tòa thị chính, cho phép nhiều nhân viên y tế tham gia chiến lược tiêm vaccine. Các sinh viên trường y và cả các bác sĩ vật lý trị liệu cũng trở thành lực lượng tiêm vaccine phòng Covid-19.

Tại Italy, quốc gia đầu tiên ở châu Âu bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, thì cũng xuất hiện những tia hy vọng ngày từ ngày 27/12/2020 khi một y tá 29 tuổi trở thành người đầu tiên được tiêm vaccine. Trong những tháng đầu tiên của năm nay, số ca tử vong do Covid-19 của Italy vẫn ở mức cao. Nhưng từ cuối tháng 4, với việc tăng tốc chiến lược tiêm vaccine, số ca tử vong và nhiễm mới ở Italy giảm mạnh. Tới nay, hơn một nửa trong số hơn 60 triệu người dân Italy đã được tiêm liều vaccine đầu tiên và 25,13% dân số đã được tiêm 2 liều. Italy hy vọng sẽ có 80% dân số được tiêm chủng đầy đủ vào tháng 9.

Bộ trưởng Y tế Italy Roberto Speranza tuyên bố từ ngày 21/6, gần như toàn bộ các khu vực của nước này đều được xác định là vùng gần như không có nguy cơ lây nhiễm Covid-19 (vùng trắng). Hầu hết các quy định phòng dịch được dỡ bỏ.

2. Trong khi đó, “mảng tối trong bức tranh Covid-19” vẫn ám ảnh nhiều quốc gia Mỹ Latinh, châu Phi, châu Á. Chỉ riêng trong ngày 19/6, Brazil đã ghi nhận thêm 20.483 ca mắc Covid-19 và 1.401 trường hợp tử vong, nâng tổng số ca bệnh từ đầu dịch đến nay lên hơn 17,8 triệu người, trong đó có 500.022 trường hợp tử vong.

Đây được coi là một trong những thời điểm tồi tệ nhất mà Brazil phải trải qua kể từ khi đại dịch Covid-19 xuất hiện vào tháng 2/2020. Tới nay, Brazil đã trở thành nước thứ 2 trên thế giới vượt mốc 500.000 người tử vong liên quan đến Covid-19, sau Mỹ.

Chưa hết, giới chuyên gia bày tỏ lo ngại Brazil có thể phải hứng chịu làn sóng thứ 3 của đại dịch trong thời gian tới do chương trình tiêm chủng được triển khai một cách khá chậm. Bộ trưởng Y tế Brazil Marcelo Queiroga trấn an rằng sẽ đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng cho tất cả người dân và hy vọng sẽ sớm thay đổi tình hình dịch bệnh theo chiều hướng tích cực hơn.

Tại Ấn Độ, trong bức thư gửi thống đốc các bang, Bộ trưởng Nội vụ Ajay Bhalla cho biết “cần phải bảo đảm rằng toàn bộ quá trình cần phải được đánh giá cẩn trọng”. Khuyến cáo được đưa ra khi mà một số bang ở Ấn Độ nới lỏng hạn chế, dẫn tới tình trạng ngập tràn người và phương tiện giao thông trên các con phố ở những đô thị lớn, làm dấy lên mối lo ngại về nguy cơ bùng phát đợt dịch Covid-19 mới.

“Phải tiếp tục chiến lược “xét nghiệm - truy vết - chữa trị” và đẩy nhanh quá trình tiêm vaccine”- ông Ajay Bhalla nói.

Hơn 9.000 trẻ em mắc Covid-19 tại bang Maharashtra trong tháng 5, điều này làm dấy lên lo ngại trong bối cảnh Ấn Độ có thể đối mặt với nguy cơ làn sóng dịch thứ ba. Maharashtra là một trong những bang bị ảnh hưởng nặng nề nhất của Ấn Độ trong làn sóng dịch Covid-19 thứ hai. Đáng chú ý trong 2 tháng gần đây, số trẻ em được phát hiện mắc Covid-19 gia tăng.

Bác sĩ Sunil Pokharana (thành phố Ahmednagar, bang Maharashtra) cho biết: Trong tháng 4, số trẻ em dương tính với virus là hơn 7.000, đến tháng 5, con số đã tăng lên hơn 9.000. Đây là điều đáng lo ngại vì nhiều nghiên cứu cho rằng trẻ em có ít nguy cơ mắc Covid-19 hơn so với người lớn và nếu mắc thì các triệu chứng cũng nhẹ hơn.

Giới chuyên gia y tế dự báo, Ấn Độ có thể phải đối mặt với làn sóng dịch Covid-19 thứ ba vào cuối tháng 7 tới. Như vậy, quốc gia Nam Á với 1,3 tỉ dân còn rất ít thời gian chuẩn bị để tránh trận bão dịch mới (nếu có).