Ánh Viên tụt dốc: Đi tìm lời giải

Ánh Viên là VĐV được đầu tư tốn kém bậc nhất.

Thành tích tệ nhất sự nghiệp

Tại giải vô địch thế giới vừa diễn ra tại Hàn Quốc, Ánh Viên dự 3 nội dung. Trước khi bước vào tranh tài ở nội dung sở trường là 400 m hỗn hợp cá nhân, Ánh Viên chỉ về đích vị trí thứ 26 nội dung 200 m hỗn hợp với thời gian 2 phút 17 giây 79 và về thứ 19 vòng loại 400 m tự do với thành tích 4 phút 13 giây 35, kém xa thành tích của bản thân trước đó, không đạt chuẩn B Olympic.

Nếu như việc thất bại ở hai nội dung không phải là sở trường có thể hiểu, nhưng việc kình ngư người Cần Thơ không vượt qua chính mình ở nội dung sở trường 400 m hỗn hợp đã gây bất ngờ với giới chuyên môn và người hâm mộ.

Theo đó, Ánh Viên chỉ xếp hạng 19, không vượt qua vòng loại, đồng nghĩa với việc vẫn chưa thể có vé dự Olympic. Thành tích của Ánh Viên thậm chí còn thấp nhất từ trước tới nay. Trước đó, ở giải thế giới năm 2013, khi mới 17 tuổi, Ánh Viên đã hoàn tất nội dung này với 4 phút 47 giây 6.

Tới Olympic 2016 tại Brazil, cô đạt thông số ấn tượng là 4 phút 36 giây 85 giây. Nhưng cũng kể từ giải này, Ánh Viên gần như tụt dốc không phanh ở giải vô địch thế giới 2017, Asiad 2018 và nay là giải vô địch thế giới 2019.

Cơ hội đến Tokyo 2020 với Ánh Viên vẫn còn với các giải đấu thuộc FINA World Cup và cả SEA Games 2019 (cũng được tính vào hệ thống vòng loại Olympic). Tuy nhiên, với phong độ thất vọng này, rất khó để Ánh Viên có mặt ở sân chơi Thế vận hội nếu không cải thiện được thành tích.

Vẫn biết con người không phải cỗ máy nhưng Ánh Viên mới 23 tuổi, đang độ tuổi “chín” của một nữ VĐV bơi. Ngay sau khi kết thúc giải vô địch thế giới, Ánh Viên quay lại Mỹ tập luyện. Người ta đang hoài nghi khoản kinh phí lên đến 220 ngàn USD/năm (hơn 5 tỷ đồng gồm 180 ngàn USD của Tổng cục TDTT và 40 ngàn USD của ngành TDTT quân đội) cho Ánh Viên tập huấn quanh năm tại đây có lãng phí khi HLV Đặng Anh Tuấn từ lâu đã tới giới hạn năng lực chuyên môn, chỉ đóng vai trò “người anh tinh thần”, còn Ánh Viên giờ đây chỉ có thể tranh huy chương ở sân chơi khu vực như SEA Games.

Sau SEA Games rồi… tính tiếp

Lý giải về việc Ánh Viên đạt thành tích không tốt với lãnh đạo Tổng cục TDTT ngay sau giải vô địch thế giới, HLV Đặng Anh Tuấn cho biết học trò của mình thi đấu chưa tốt bởi tập trung điều chỉnh điểm rơi phong độ tốt nhất cho SEA Games 30 diễn ra vào cuối năm nay tại Philippines.

HLV Đặng Anh Tuấn cho biết thêm, quá trình tập luyện chuẩn bị cho SEA Games vẫn đang đi đúng hướng. Bên cạnh đó Ánh Viên cũng đặt mục tiêu đoạt vé tham dự Olympic 2020 vào thời điểm cuối năm nên… hãy kiên nhẫn.

Một lãnh đạo Tổng cục TDTT cho biết, Ánh Viên đã chạm ngưỡng, rất khó tranh chấp huy chương Olympic và mục tiêu chính vẫn là đấu trường SEA Games cuối năm nay tại Philippines.

“Ánh Viên chạm ngưỡng do tầm vóc con người và nhiều hạn chế khác. Hàng tuần, chúng tôi vẫn nhận được báo cáo về quá trình tập luyện, ăn ngủ nghỉ, điểm rơi phong độ của Ánh Viên từ HLV trưởng nhưng phải thừa nhận, Ánh Viên đã chạm ngưỡng rồi”, lãnh đạo Tổng cục TDTT cho biết.

Cũng theo vị lãnh đạo này cho biết, việc kiểm tra hiệu quả dựa hoàn toàn vào báo cáo gửi về từ Mỹ bởi vấn đề kinh phí: “Chúng tôi không thể cử người sang tận nơi kiểm tra vì không có tiền. Lãnh đạo ngành theo dõi hiệu quả bằng thành tích của các giải đấu hoặc kết quả kiểm tra theo kế hoạch. HLV dựa vào đó để báo cáo về nước. HLV Đặng Anh Tuấn cũng có báo cáo thường xuyên theo định kỳ”.

Được biết, dù được đầu tư lớn với số tiền lên tới vài tỷ đồng mỗi năm, nhưng mục tiêu số 1 của Ánh Viên trong năm 2019 vẫn là SEA Games. Theo đó, VĐV người Cần Thơ đã được giao chỉ tiêu giành ít nhất 7 HCV ở đại hội thể thao khu vực cuối năm nay.

Còn về việc có nhiều ý kiến Ánh Viên cần có HLV mới, thay vì tiếp tục làm việc với HLV Hoàng Anh Tuấn dường như đã hết bài, kình ngư 23 tuổi vẫn có nguyện vọng được làm việc với ông Tuấn và Tổng cục TDTT tôn trọng quyết định này của cô.

“Chúng tôi sẽ chờ tới hết SEA Games rồi mới tính tiếp chuyện tìm HLV mới cho Ánh Viên”, lãnh đạo Tổng cục TDTT khẳng định.

Báo động vì bệnh thành tích ao làng

Từ câu chuyện nêu trên, chúng ta có thể thấy được áp lực thành tích dành cho Ánh Viên là quá lớn. Mấu chốt thế này, nếu không để Ánh Viên lấy HCV bằng mọi giá thì sao bơi Việt Nam đề ra mục tiêu 10-12 HCV ở SEA Games 29.

Phải chăng cũng chính tư tưởng gặt nhiều HCV khu vực đã góp phần lớn khiến cho Ánh Viên không thể bơi ra “biển lớn” ở các sân chơi Asiad, Olympic?

Người ta đã nói nhiều tới các nguyên nhân như HLV Đặng Anh Tuấn đã “hết bài”, hay chuyến tập huấn tại Mỹ rất tốn kém nhưng không hiệu quả, hay cả việc xuất hiện những tâm lý, áp lực mỗi khi thi đấu như đã nói ở trên.

Một vấn đề đặt ra sau khi nhiều người mổ xẻ chuyện vì sao Ánh Viên sa sút: Ngành Thể thao Việt Nam có thay đổi hay vẫn chạy theo thành tích. Tức SEA Games 30 diễn ra vào cuối năm nay, Ánh Viên sẽ bơi như thế nào, chỉ bơi các nội dung sở trường, hay tiếp tục dàn trải để gánh áp lực gặt HCV?

Câu trả lời có lẽ đã có, khi Ánh Viên vẫn được giao phải giành ít nhất 7 HCV. Và, chính bệnh thành tích này có lẽ là nguyên nhân lớn nhất đang kéo tụt các thông số và cả sự nghiệp của “cô gái vàng” bơi lội Việt Nam.

* Với bản thân Ánh Viên, cô luôn chịu nhiều thiệt thòi, hy sinh và cả những áp lực vô cùng lớn về thành tích. Cứ đến SEA Games, Ánh Viên luôn phải gánh 1/7 HCV cho cả đoàn thể thao Việt Nam, tức là phải giành từ 8-10 HCV.

Hơn hết, Ánh Viên vắt cạn sức đấu nhiều nội dung, giành cơn mưa HCV nhưng HLV Đặng Anh Tuấn vẫn chưa hài lòng, còn nói học trò bị trầm cảm vì bản thân Viên cảm thấy thành tích chưa làm hài lòng ban huấn luyện.