Cảnh giác trước tốc độ lây lan của Omicron

Hà Anh• 17/12/2021 06:31

Trước những gì đang được chứng kiến về Omicron, biến thể này có thể là mối đe dọa đáng kể nhất mà chúng ta gặp kể từ khi đại dịch bắt đầu. Nhiều ý kiến cho rằng, những con số mà thế giới ghi nhận vài ngày tới sẽ đáng kinh ngạc so với tốc độ phát triển từng thấy ở các biến chủng trước.

Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus đã cảnh báo rằng, biến thể Omicron đang lây lan với tốc độ chưa từng thấy so với các biến thể trước đó. Ông Tedros cũng cảnh báo, nếu nghĩ rằng nó chỉ gây bệnh ở mức độ nhẹ là điều đáng lo ngại.

Lây lan đáng sợ

Ngày 16/12, phát biểu trong một cuộc họp báo, ông Tedros cho biết, Omicron đã được phát hiện ở 77 quốc gia. “Thực tế là Omicron có thể đã có mặt ở hầu hết các quốc gia, ngay cả khi nó chưa được báo cáo chính thức”, ông Tedros nói.

Cùng với đó, các quan chức ở Anh đã cảnh báo, nước này đang phải đối mặt với một “làn sóng thủy triều” khi các ca nhiễm biến thể Omicron tăng vọt. Biến thể này đang thống trị ở London, vượt trội so với biến thể Delta trước đó. Thậm chí trước đó một ngày, Vương quốc Anh đã báo cáo về ca tử vong đầu tiên liên quan đến biến thể Omicron.

Phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng hôm 16/12, Tiến sỹ Walenskyi, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết: “Đa số các trường hợp lây nhiễm là do Delta, chiếm tới 96% số ca nhiễm trên cả nước, số ca nhiễm Omicron chiếm khoảng 3% ở Mỹ. Nhưng ở một số khu vực, tỷ lệ ước tính nhiễm Omicron thậm chí còn cao hơn, như ở New York và New Jersey, số ca mắc biến thể này có thể lên tới 13% tổng số ca mắc Covid-19”.

Cùng với đó, Tiến sĩ Anthony Fauci, giám đốc Viện Quốc gia về Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm, cho rằng, Omicron sẽ trở thành biến thể chiếm ưu thế ở Mỹ, nhưng không rõ điều đó sẽ tác động như thế nào đối với các mức độ bệnh nặng.

Trong khi dữ liệu từ Nam Phi cho thấy, Omicron có thể gây ra các triệu chứng nhẹ hơn so với các biến thể trước đó, thì các chuyên gia sức khỏe cộng đồng nhấn mạnh rằng, còn quá sớm để đưa ra kết luận chắc chắn.

“Chúng tôi lo ngại rằng mọi người đang coi thường Omicron khi cho rằng nó chỉ gây bệnh nhẹ. Có một điều chắc chắn rằng, cho đến thời điểm này, chúng tôi đã đánh giá thấp mức độ nguy hiểm của biến thể này”, ông Tedros nói.

Như khẳng định thêm cho tuyên bố này, một nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Đại học Hong Kong đã phát hiện ra siêu biến thể Omicron có thể nhân lên nhanh hơn 70 lần trong phế quản người so với biến thể Delta hoặc chủng virus SARS-CoV-2 gốc.

Các nhà nghiên cứu này cho biết, khả năng sinh sôi với tốc độ siêu nhanh như vậy có thể là lý do khiến Omicron lây truyền giữa người với người nhanh hơn. Song dù tốc độ sinh sôi cao hơn, Omicron có thể phát triển kém hiệu quả hơn 10 lần trong phổi của bệnh nhân Covid-19 so với các biến chủng virus ban đầu. Điều này có thể giải thích lý do tại sao người nhiễm Omicron dường như mắc bệnh ít nghiêm trọng hơn so những người nhiễm các biến thể trước đó.

Tuy nhiên, những phát hiện này không có nghĩa là mọi người được chủ quan trước Omicron. Các nhà nghiên cứu lưu ý: “Với việc lây nhiễm cho nhiều người hơn, một loại virus rất dễ lây nhiễm có thể gây ra bệnh nặng hơn và tử vong mặc dù bản thân virus có thể ít độc lực hơn”. Theo một số nghiên cứu, Omicron có thể đánh bại khả năng miễn dịch mà vaccine tạo ra hoặc kháng thể có từ những lần mắc bệnh trước đó.

Cảnh báo cao ở châu Âu

Ngày 16/12, Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC) cảnh báo, biến thể Omicron có khả năng làm tăng số ca nhập viện và tử vong, đồng thời có thể là tác nhân chính gây ra các ca nhiễm mới tại châu Âu vào tháng 1 hoặc tháng 2/2022.

ECDC cho rằng, ngay cả khi biến thể Omicron gây ra bệnh lý ít nghiêm trọng hơn, nhưng nó sẽ nhanh chóng gây ra các ca bệnh theo cấp số nhân, từ đó dẫn tới mức độ nhập viện và tử vong cao hơn.

Trong một cảnh báo nghiêm khắc đối với châu Âu, báo cáo đánh giá rủi ro nhanh mới nhất của ECDC đã hối thúc các chính phủ châu Âu thực hiện hành động khẩn cấp để làm chậm sự lây lan của chủng Omicron.

Giám đốc ECDC, bà Andrea Ammon nói: “Trong tình hình hiện tại, chỉ riêng việc tiêm chủng sẽ không cho phép chúng tôi ngăn chặn tác động của biến thể Omicron, bởi vì sẽ không có thời gian để giải quyết các lỗ hổng tiêm chủng vẫn còn tồn tại. Điều cấp thiết là cần phải có hành động mạnh mẽ để giảm nguy cơ lây bệnh và giảm bớt gánh nặng cho các hệ thống chăm sóc sức khỏe và bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất trong những tháng tới”.

Cũng theo bà Andrea Ammon, tiêm chủng vẫn là chìa khóa để giảm tác động của biến thể Omicron và Delta, vốn là biến thể phổ biến trong khu vực.