Chân dung nữ Thị trưởng đầu tiên của Tokyo

Bà Yuriko Koike ăn mừng sau chiến thắng cách biệt của mình trong cuộc bầu cử Thị trưởng Tokyo. (Nguồn: Zuma).

Từng là một phát thanh viên truyền hình, cựu Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng Môi trường của Nhật Bản, bà Yuriko Koike, 64 tuổi, đã dẫn trước khoảng 700.000 phiếu bầu so với đối thủ sát nhất của bà trong thời điểm 2/3 số phiếu bầu đã được kiểm. Bà Koike đã tuyên bố chiến thắng và có bài phát biểu trước những người ủng hộ mình tại thành phố thủ đô ngay sau khi giới truyền thông đưa tin về kết quả kiểm phiếu sơ bộ vào lúc 20h00 tối 31/7.

“Tôi sẽ dẫn dắt hoạt động chính trị ở Tokyo theo cách chưa từng có, một Tokyo mà bạn chưa từng được thấy” - bà Koike tuyên bố chiến thắng sau 2 tuần lễ triển khai chiến dịch tranh cử.

Cuộc bầu cử người giữ chức Thị trưởng Tokyo, có số ứng viên tham gia kỷ lục với 21 người, đã được tiến hành sau khi cựu Thị trưởng Yoichi Masuzoe tuyên bố từ chức do vướng phải một vụ bê bối tài chính liên quan tới sử dụng công quỹ để xây dựng chuỗi khách sạn và khu nghỉ dưỡng - vị Thị trưởng Tokyo thứ hai phải từ chức.

Bà Koike phần lớn không nhắc tới thành công của mình trong việc trở thành người phụ nữ đầu tiên trở thành Thị trưởng thành phố thủ đô - nơi mà trong suốt chiều dài lịch sử người đứng đầu luôn là nam chính trị gia - mà chỉ đưa ra cam kết sẽ thúc đẩy các chính sách thân thiện với phụ nữ “để cả phụ nữ và đàn ông đều có thể tỏa sáng ở Tokyo”.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của bà Koike khi đảm nhiệm vị trí mới là tiếp tục thi công con đường phục vụ Olympics 2020 - vốn bị ảnh hưởng bởi hàng loạt các vụ bê bối đáng xấu hổ và chi phí đội lên quá cao. Nhiệm kỳ 4 năm của bà Koike sẽ được kéo dài cho đến lúc Thế vận hội Mùa hè kết thúc và quá trình làm việc của bà sẽ được theo dõi sát sao.

Thách thức lớn nhất trong việc này là phải kiềm chế chi phí đội lên của việc xây dựng tuyến đường - theo nhiều báo cáo là có khả năng tăng lên gấp 2, gấp 3 lần mức dự kiến 730 tỷ Yên (7,14 tỷ USD).

“Tôi sẽ xem xét lại nguồn ngân sách ban đầu để làm rõ xem người dân Tokyo sẽ phải chi trả bao nhiêu” - bà Koike tuyên bố, thêm rằng sẽ tăng tính minh bạch cho dự án này.

Sự phấn khích của Nhật Bản khi họ giành được quyền đăng cai Thế vận hội Mùa hè hồi năm 2013 đã nhanh chóng bị thay thế bởi sự tranh cãi, các vụ bê bối và chi phí ngất ngưởng của những dự án xây dựng phục vụ sự kiện thể thao này. Hồi năm ngoái, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã phải hủy bản thiết kế sân vận động Olympics do chi phí đội lên quá cao, trong khi các nhà tổ chức cũng hủy bỏ mẫu logo do nghi ngờ ăn cắp ý tưởng.

Người tiền nhiệm cựu Thị trưởng Tokyo Yoichi Masuzoe - người đã thành công trong nỗ lực đảm bảo quyền đăng cai Thế vận hội cho Nhật Bản - cũng buộc phải từ chức sau khi vướng vào bê bối tài chính cá nhân.

Bất chấp số lượng ứng viên cao nhất từ trước đến nay, cuộc chạy đua giành chức Thị trưởng Tokyo thực chất chỉ là cuộc tranh đấu giữa 3 ứng viên mạnh nhất là bà Koike, chính trị gia Hiroya Masuda và nhà báo Shuntaro Torigoe.

Bà Yuriko Koike, người từ lâu đã có tên tuổi trong giới chính trị và truyền thông Nhật Bản, có khả năng nói lưu loát tiếng Anh và tiếng Arab. Bà tốt nghiệp Đại học Cairo (Ai Cập) năm 1976 ngành xã hội học và sau đó làm nghề phiên dịch viên tiếng Arab trước khi chuyển hướng sang ngành báo chí.

Năm 1987, bà Koike từng phỏng vấn cố lãnh đạo Lybia Moamar Gaddaffi và Chủ tịch Tổ chức Giải phóng Palestine Yasser Arafat cho một đài truyền hình Nhật Bản. Bà từng tự so sánh bản thân với bà Hillary Clinton - người đang đại diện đảng Dân chủ tranh cử Tổng thống Mỹ - và từng có một cơ hội để trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Tuy nhiên bà đã bị đánh bại trong cuộc chạy đua giành vị trí lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do (LDP) trong năm 2008.

Chiến thắng của bà Koike càng có ý nghĩa hơn trong lúc mà bà không nhận được sự ủng hộ từ đảng của mình. Sau chiến thắng, ngoài vấn đề về các dự án Olympics và thúc đẩy bình đẳng, bà Koike còn phải giải quyết nhiều vấn đề chủ chốt khác của Tokyo như chăm sóc sức khỏe trẻ em, cải thiện kế hoạch ứng phó thảm họa thiên nhiên và chuẩn bị để ứng phó với mối đe dọa động đất đối với thành phố thủ đô.