Đại hội đại biểu Toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam khóa IX

Đại hội Đại biểu Toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam khóa IX.
Ảnh: Trần Hoàng.

Tham dự Đại hội có 475 đại biểu là những văn nghệ sĩ tiêu biểu, các cán bộ chủ chốt của 63 Hội VHNT tỉnh, thành phố trong cả nước và 10 Hội VHNT chuyên ngành Trung ương, đại diện cho hơn 40.000 văn nghệ sĩ thuộc các chuyên ngành văn học, nghệ thuật.

Phát biểu tại Đại hội, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng khẳng định, "chúng ta đều biết, Bản Đề cương văn hoá của Đảng được công bố năm 1943 đã có sức mạnh tập hợp nhiều văn nghệ sĩ yêu nước vào Hội Văn hoá cứu quốc - tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam ngày nay. Kể từ đó đội ngũ văn nghệ sĩ Việt Nam đã luôn đồng hành cùng với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân. Trong sự nghiệp cao cả ấy, văn học, nghệ thuật và đội ngũ văn nghệ sĩ đã trở thành một lực lượng, một sức mạnh to lớn trên mặt trận tư tưởng - văn hoá như Bác Hồ đã khẳng định: “Văn hoá, nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy".

Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng phát biểu
chỉ đạo Đại hội. Ảnh: Trần Hoàng.

Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, nhất là trong hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc, đội ngũ văn nghệ sĩ đã vượt qua bao khó khăn, thử thách, ra sức lao động sáng tạo, sẵn sàng đến những nơi tuyến đầu của các mặt trận, vào hầm mỏ, nhà máy, gắn bó máu thịt với nhân dân, với bộ đội, làm nên những tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật đặc sắc, cổ vũ tinh thần yêu nước, ý chí quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta. Tên tuổi của nhiều văn nghệ sĩ tiêu biểu được đông đảo công chúng ngưỡng mộ, ngợi ca. Nhiều văn nghệ sĩ - chiến sĩ đã anh dũng hy sinh trên các chiến trường, góp phần tô thắm ngọn cờ vinh quang của Đảng, của Tổ quốc.

Biết bao tác phẩm, công trình văn học, âm nhạc, mỹ thuật, sân khấu, điện ảnh, nhiếp ảnh, múa, kiến trúc, văn nghệ dân gian ra đời đã góp phần làm phong phú, rạng rỡ nền văn học, nghệ thuật Việt Nam".

Tổng Bí thư chỉ đạo tôi cơ bản đồng tình với những phương hướng, mục tiêu, giải pháp của Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam đề ra cho nhiệm kỳ IX (2016 - 2021) như đã nêu trong Báo cáo trình Đại hội, đồng thời, nhấn mạnh, lưu ý thêm một số vấn đề sau:

Một là, Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam cần chủ động, tích cực hơn nữa trong việc triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết 33 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI về "xây dựng và phát triển văn hoá, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước", đặt nhiệm vụ xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, trọng tâm là bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo đức, lối sống và nhân cách. Thực hiện tốt hơn nữa Nghị quyết 23 của Bộ Chính trị khoá X về "xây dựng và phát triển văn học nghệ thuật trong thời kỳ mới". Đồng thời, cần chủ động phối hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, kịp thời triển khai quán triệt và tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, trước hết là những quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách liên quan trực tiếp đến lĩnh vực văn học, nghệ thuật. Hơn lúc nào hết, văn học, nghệ thuật nước nhà phải đóng góp nhiều hơn nữa cho công tác tư tưởng, văn hoá của Đảng, góp phần thực hiện có hiệu quả cao nhất các nhiệm vụ to lớn, nặng nề của đất nước trong thời kỳ mới.

Hai là, văn học, nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm, tuân theo quy luật của tình cảm, của trái tim. Mỗi tác phẩm văn học, nghệ thuật thực sự có giá trị, phải có sức lay động công chúng, độc giả bằng trách nhiệm, tấm lòng, trái tim của người nghệ sĩ. Công chúng, bạn đọc mong muốn có nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật phản ánh chân thực, sâu sắc cuộc sống, con người, đất nước Việt Nam, khẳng định những giá trị to lớn, những điều tốt đẹp, nhân văn, đấu tranh không khoan nhượng với cái ác, cái xấu trong xã hội; phấn đấu làm cho mỗi tác phẩm văn học, nghệ thuật thật sự có giá trị về nội dung và nghệ thuật, phục vụ đất nước và nhân dân.

Mỗi văn nghệ sĩ cần bám sát hiện thực cuộc sống để sáng tạo, làm sao cho mỗi tác phẩm của mình phản ánh chân thực cuộc sống, làm cho người đọc sau khi gấp sách lại đều cảm thấy mạch đời đập dưới bìa sách đóng như mạch máu đập dưới làn da. Trong thời kỳ phát triển mới của đất nước, những sáng tác văn học, nghệ thuật cần góp phần bồi đắp, nâng cao tư tưởng, tâm hồn, nhân cách, đạo đức, lối sống của người Việt Nam; khơi dậy ở mỗi con người lòng tự hào dân tộc; lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, niềm tin vào lý tưởng và đường lối của Đảng. Các hoạt động văn học, nghệ thuật mang đến cho nhân dân những tình cảm và tiếng nói nhân nghĩa, tri âm, động viên, cổ vũ con người tự hào và phát huy truyền thống anh hùng của dân tộc, cùng nhau hướng tới mục đích chung, xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp.

Ba là, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam cần phấn đấu để thực sự là mái nhà chung cho các hội văn học, nghệ thuật cả nước, thực sự là lực lượng nòng cốt, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ Việt Nam; là nơi tập hợp, động viên đội ngũ văn nghệ sĩ cả nước sáng tạo, nghiên cứu, phê bình, định hướng thẩm mỹ và năng lực thụ hưởng văn hoá cho công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Cần đổi mới toàn diện, hiệu quả hơn nữa tổ chức và hoạt động của Hội để tạo bằng được môi trường văn hoá, sáng tạo lành mạnh, thuận lợi ngay trong các hội từ Trung ương đến địa phương.

Hiện nay, trên mặt trận tư tưởng, văn hoá, văn nghệ, các thế lực thù địch và các phần tử cơ hội chính trị đang tìm mọi cách để chống phá ta, thực hiện âm mưu "diễn biến hoà bình", chia rẽ, lôi kéo một bộ phận trí thức, văn nghệ sĩ, báo chí đi ngược lại con đường cách mạng; thậm chí thành lập một số tổ chức, hội đoàn bất hợp pháp, gây lo lắng, bức xúc trong giới văn nghệ sĩ và cả xã hội.

"Tôi đề nghị Liên hiệp các hội văn học, nghệ thuật Việt Nam cần nhận rõ nguy cơ này để vừa xây dựng tổ chức hội vững mạnh, vừa quan tâm giáo dục hội viên và toàn thể văn nghệ sĩ trau dồi bản lĩnh, phẩm chất, năng lực, không ngả nghiêng, dao động, không bị lôi kéo trước cái xấu, cái sai trái; cảnh giác trước mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch".

Chú trọng hơn nữa công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tiếp tục kiên trì, kiên quyết thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI về xây dựng Đảng gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đức, có tài, sáng tạo những tác phẩm văn học, nghệ thuật có nội dung tư tưởng sâu sắc, nghệ thuật phong phú, hấp dẫn.

Các cấp uỷ đảng, chính quyền cần quan tâm sâu sắc, tập trung tháo gỡ các khó khăn, các bất cập về cơ chế, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của Liên hiệp hội, các hội chuyên ngành và của anh chị em văn nghệ sĩ.

Đại hội đã tiến hành thảo luận dân chủ, quyết định những nội dung chính gồm: Thông qua Báo cáo Tổng kết công tác của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam khóa VIII (nhiệm kỳ 2010 – 2015) và phương hướng, nhiệm vụ hoạt động của Liên hiệp khóa IX (nhiệm kỳ 2016 – 2021), nhằm thực hiện mục tiêu “đáp ứng quyền và nhu cầu hưởng thụ các giá trị văn hóa ngày càng cao của công chúng nghệ thuật, góp phần xứng đáng vào nhiệm vụ xây dựng văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”.

Quang cảnh Đại hội

Đại hội cũng đã thông qua Báo cáo kiểm điểm của Đoàn Chủ tịch nhiệm kỳ VIII (2010 – 2015). Thông qua Điều lệ (sửa đổi) của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam khóa IX. Thông qua kết quả hiệp thương Danh sách Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT (khóa IX) nhiệm kỳ 2016 – 2021 (gồm 76 vị); Đoàn Chủ tịch Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam khó IX (gồm 25 vị) do nhà thơ Hữu Thỉnh làm Chủ tịch và Thường trực Đoàn Chủ tịch (6 vị), Ban Kiểm tra (gồm 7 vị). Cùng với đó, trong nhiệm kỳ 2016 – 2021 Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam sẽ tập chung với nhiệm vụ chủ yếu là xây dựng, phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ Việt Nam một cách toàn diện cả về số lượng và chất lượng, đề cao trách nhiệm công dân và tính tích cực xã hội, đồng hành mạnh mẽ cùng dân tộc, vì lời ích tối cao của dân tộc, không ngừng đổi mới tư duy sáng tạo, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn, phấn đấu để có thêm nhiều tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, phong phú, đa dạng về loại hình và ngôn ngữ nghệ thuật có tác dụng xây dựng tâm hồn, đạo đức, nhân cách, lối sống; phê phán, đẩy lùi mọi cái xấu, cái ác góp phần xây dựng con người phát triển toàn diện, hướng tới Chân – Thiện – Mỹ, làm tròn sứ mệnh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.