Chứng chỉ ngoại ngữ, tin học: Không thể nộp tiền là xong

Tin học đã và đang trở thành một trong những kỹ năng tiên quyết đối với sinh viên và những người đi làm. Ảnh minh họa.

Đại học cũng bị “tuýt còi”

Cục Quản lý chất lượng (Bộ GDĐT) vừa có thông báo số 1131/TB-QLCL công bố thêm 6 trường ĐH phải dừng việc tổ chức kiểm tra, sát hạch, cấp chứng chỉ ngoại ngữ và chứng chỉ ứng dụng công nghệ thông tin.

Theo đó, có 4 trường ĐH phải dừng tổ chức kiểm tra, sát hạch, cấp chứng chỉ ứng dụng công nghệ thông tin gồm: Trường ĐH Trần Đại Nghĩa, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, Trường ĐH Công nghiệp Vinh và Trường ĐH Kinh tế Nghệ An.

Các trường ĐH phải dừng tổ chức kiểm tra, sát hạch, cấp chứng chỉ ngoại ngữ theo chương trình giáo dục thường xuyên (chứng chỉ A, B, C), gồm: Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, Trường ĐH Trần Đại Nghĩa, Trường ĐH Công nghiệp Vinh, Trường ĐH Công nghệ Vạn Xuân và Trường ĐH Kinh tế Nghệ An.

Trước đó, Bộ GDĐT đã ban hành thông báo về việc có 7 đơn vị phải dừng tổ chức kiểm tra, sát hạch, cấp chứng chỉ công nghệ thông tin theo Thông tư liên tịch giữa Bộ GDĐT và Bộ Thông tin và Truyền thông. Trong đó, có 4 trường ĐH, còn lại là 3 trung tâm do Sở GDĐT các tỉnh quản lý.

Bộ cũng công khai 42 đơn vị phải dừng kiểm tra, sát hạch, cấp chứng chỉ ngoại ngữ theo chương trình giáo dục thường xuyên (chứng chỉ A, B, C). 4 trường ĐH, 6 trường CĐ, còn lại là các trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên trực thuộc Sở GDĐT các địa phương quản lý.

Trong đó có 11 trung tâm ở các huyện do Sở GDĐT tạo tỉnh Bắc Giang quản lý; 2 trung tâm do Sở GDĐT tỉnh Bắc Ninh quản lý; 1 trung tâm do Sở GDĐT Hưng Yên quản lý. Riêng tại tỉnh Thanh Hóa có tới 19 đơn vị bị dừng tổ chức thi cấp chứng chỉ ngoại ngữ (gồm 11 trung tâm ở các huyện, 7 trường CĐ nghề).

Một biếm họa cho thấy chất lượng ngoại ngữ của các trung tâm còn rất nhiều vấn đề.

Tăng cường quản lý bằng cấp

Lâu nay, hoạt động bát nháo của các trung tâm tin học, ngoại ngữ trong việc cấp chứng chỉ tràn lan cho học viên không cần qua đào tạo, cũng không có kiểm tra thực chất mà do người của trung tâm “bày cho”, thậm chí làm hộ bài kiểm tra đã được nhiều phương tiện thông tin đại chúng phản ánh.

Với phương châm “nộp tiền chắc đỗ” nên nhiều người rỉ tai nhau khi cần chứng chỉ này chỉ cần sắp xếp thời gian đến các trung tâm nộp tiền là coi như đã cầm chắc tấm bằng mình cần trên tay. Tình trạng bao đậu 100% này diễn ra phổ biến tưởng như chỉ có ở các trung tâm nhưng sau vụ việc ở trường ĐH Đông Đô bị phát hiện thì nhiều người mới giật mình vì hóa ra nhiều trường ĐH, CĐ cũng có “gói chống trượt” giúp học viên chắc đỗ!

Tình trạng mua bán bằng cấp, chạy đua bằng cấp từ đây mà ra đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng của đội ngũ công chức, viên chức… Các trường ĐH, CĐ – những cơ sở giáo dục đang hướng đến tự chủ với yêu cầu về minh bạch và chất lượng đáng lẽ phải được đặt lên hàng đầu thì lại tiếp tay cho tình trạng này. Từ đây, niềm tin nào cho chất lượng giáo dục ĐH của các trường này như câu hỏi của một chuyên gia giáo dục được đặt ra riết róng. Bởi “một sự bất tín, vạn sự bất tin”.

Để chấn chỉnh lại tình trạng này, Bộ GDĐT đã có động thái quyết liệt khi công bố công khai danh sách hàng loạt các đơn vị phải dừng tổ chức kiểm tra, sát hạch, cấp chứng chỉ ngoại ngữ và chứng chỉ tin học. Người học có thể căn cứ vào đó để chọn các cơ sở uy tín để học và thi, tránh tình trạng bị “lừa” nộp tiền tại các trung tâm để thi nhưng sau đó, chứng chỉ về lại không được các cơ quan quản lý nhà nước công nhận.

Tuy nhiên, để ngăn chặn tình trạng trên, theo các chuyên gia Bộ GDĐT cần tăng cường thanh kiểm tra công tác tổ chức sát hạch và cấp chứng chỉ ngoại ngữ, tin học tại các cơ sở giáo dục ĐH, các sở GDĐT. Đặc biệt, cần xem xét trách nhiệm quản lý của các Sở GDĐT khi vừa qua, hàng loạt trung tâm do một số sở quản lý cũng nằm trong danh sách phải dừng cấp chứng chỉ.

Một số ý kiến cũng đề xuất về lâu dài cần thêm quy định chặt chẽ hơn từ phía cơ quan quản lý. Riêng đối với đội ngũ nhà giáo, nhiều ý kiến cho rằng Bộ nên có thêm lộ trình chuẩn hóa trình độ ngoại ngữ theo từng giai đoạn, không nên có những quy định “thắt” rồi “mở”, tạo ra áp lực không đáng có như thời gian qua.

Được biết, cả nước hiện có 10 đơn vị đủ năng lực tổ chức thi, cấp giấy chứng nhận năng lực tiếng Anh tương đương 6 bậc của Khung năng lực ngoại ngữ dùng cho Việt Nam. Tuy nhiên, theo ông Mai Văn Trinh- Cục trưởng Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng (Bộ GDĐT), đây chỉ là danh sách 10 đơn vị được giới thiệu do có nhiều kinh nghiệm trong đào tạo, bồi dưỡng, ôn luyện và tổ chức các kỳ thi tiếng Anh, đồng thời đã tiến hành nhiều đợt đánh giá và cấp chứng nhận ngoại ngữ. Bộ chưa có văn bản quy định chỉ những đơn vị này mới được tham gia đánh giá và cấp chứng nhận theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả cơ sở đào tạo và khảo thí ngoại ngữ trên cả nước nếu đủ năng lực đều có thể tham gia đánh giá và cấp chứng nhận năng lực ngoại ngữ cho các đối tượng học viên có nhu cầu.