Chung tay vì người nghèo

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn chia sẻ, động viên gia đình anh Trần Văn Thảo
bị sập nhà cửa hoàn toàn khi cơn bão số 10 đổ bộ vào Hà Tĩnh. (Ảnh: Hạnh Nguyên).

Người nghèo - họ là ai? Theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2016-2020, Việt Nam có hơn 2,33 triệu hộ nghèo (chiếm tỷ lệ 9,88% so với tổng số hộ dân cư toàn quốc) và hơn 1,23 triệu hộ cận nghèo (chiếm tỷ lệ 5,22%).

Nhưng nếu chỉ nhìn vào những con số thì khó có thể hình dung hết được người nghèo họ thực sự nghèo như thế nào nếu như không thấu hiểu.

Ba mẹ con bà cháu bà Huỳnh Thị Anh, ấp Tân Đài, xã Hiếu Tử, huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh sống trong căn nhà đơn sơ được xây dựng từ tình nghĩa của cộng đồng làng xóm. Có điều, ở tuổi ngoài 80, sức khoẻ yếu, gánh nặng cuộc đời khiến bà Anh tiều tụy hơn rất nhiều.

Cái nghèo đeo bám cuộc đời bà có lẽ không chỉ bởi không biết làm gì để kiếm ra tiền mà còn là số phận éo le khi bà có một cô con gái duy nhất bị tâm thần rồi không may bị người xấu hãm hại mang thai và đẻ ra một đứa con cũng bị tâm thần như mẹ nó.

Thế là hàng ngày, người phụ nữ già yếu đó vẫn phải lo nấu từng bữa cơm cho cô con gái và cháu ngoại bởi “nếu để cho chúng nó nấu sẽ làm cháy bếp, cháy nhà thì lấy gì mà ở”.

Căn nhà chỉ có mỗi một chiếc tivi cũ kĩ, bám đầy mạng nhện- món quà của một người hảo tâm cho 3 mẹ con bà cháu có lẽ được coi là tài sản đáng giá nhất. Ngồi trên chiếc giường liếp ọp ẹp, chỉ vào chiếc tivi bà Anh bộc bạch: “chẳng biết “hắn” còn xài được không vì lâu tui không dám mở, tốn tiền điện lắm”.

Mỗi một hộ nghèo là một số phận éo le. Có thể hôm nay chưa đến mức nghèo thì chỉ trong phút chốc, giữa cơn cuồng nộ của thiên nhiên như mưa gió bão lũ lại trở thành tay trắng, không còn gì, mất hết của cải, nhà cửa và kể cả những người thân trong gia đình mình.

Như số phận của vợ chồng anh Trần Văn Thảo, chị Cao Thị Liên ở thôn Bắc Tiến xã Kỳ Thượng, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh. Cơn bão số 10 đi qua để lại cho gia đình anh chị một căn nhà trơ móng và tan tác những gạch ngói vương vãi. Mọi tài sản của gia đình anh Thảo đã tiêu tan theo bão. Chỉ trong tích tắc, gia đình anh Thảo lại có tên trong danh sách hộ nghèo.

Có thể trước mắt, gia đình anh Thảo sẽ phải sống nhờ bằng tiền trợ cấp hộ nghèo như ba mẹ con bà cháu bà Anh ở Trà Vinh. Việc luôn được chính quyền, Mặt trận và bà con làng xóm quan tâm, từ mua thẻ bảo hiểm y tế cho đến thăm nom sức khoẻ, hỗ trợ, tặng đồ dùng sinh hoạt nhất là trong những dịp Tết... chính là động lực để bà Anh có thêm niềm tin vượt qua những khó khăn nhọc nhằn của cuộc sống.

Nhưng với gia đình anh Thảo, từ sức vóc của một người đàn ông đóng vai trò trụ cột của gia đình cộng thêm ý chí đồng cam cộng khổ của người vợ tần tảo, cùng sự giúp sức của cộng đồng, chắc chắn không lâu nữa từ trong đổ nát ấy một ngôi nhà mới sẽ được dựng lên và kế hoạch thoát nghèo thậm chí vươn lên làm giàu đã được nung nấu.

Trong rất nhiều cuộc lắng nghe và chia sẻ với những người nghèo khó, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn luôn động viên các hộ nghèo, người nghèo trước tiên cần phải lạc quan sống để vượt qua khó khăn.

Cũng tại những nơi này, người đứng đầu Mặt trận bày tỏ niềm vui khi được biết cấp uỷ, chính quyền và Mặt trận tại các địa phương, từ nguồn quỹ cho người nghèo và an sinh xã hội đã làm rất tốt công tác chăm lo cho người nghèo nói riêng và người dân nói chung trong lúc khó khăn hoạn nạn.

Nhưng điều quan trọng mà Chủ tịch Trần Thanh Mẫn mong mỏi chính là việc chăm lo này cần phải nhìn về lâu dài, mà ở đó là tâm thế chủ động của lãnh đạo địa phương trong việc hoạch định những kế sách chăm lo cho người nghèo thoát nghèo bền vững đặc biệt từ sự hỗ trợ của cộng đồng là ý chí vươn lên, không ỷ lại, “không còn tư tưởng muốn thoát nghèo” của bản thân mỗi người nghèo.

Chăm lo, hỗ trợ cho người nghèo có sứ mệnh rất lớn của các tập đoàn, tổng công ty, các doanh nghiệp và các mạnh thường quân. Người đứng đầu Mặt trận cho rằng, việc tiếp cận hỗ trợ các đối tượng cần có địa chỉ cụ thể thông qua quỹ “Vì người nghèo”.

Đặc biệt việc hỗ trợ cần hướng tới việc mở rộng đến các đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo, cộng đồng nghèo, đảm bảo đúng nguyên tắc, đúng đối tượng, không để xảy ra sai sót trong việc thực hiện hỗ trợ.

Điều này là cơ sở để Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam thêm khẳng định quyết tâm của Mặt trận trong công tác xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh: không để một hộ nghèo, hộ gia đình chính sách nào mà không có một tổ chức đoàn thể đứng ra nhận hỗ trợ. Mặt trận sẽ không bỏ lại bất cứ người nghèo nào ở lại phía sau.

“Cả nước chung tay vì người nghèo - Không ai bị bỏ lại phía sau” là phong trào thi đua giai đoạn 2016-2020 được Thủ tướng Chính phủ phát động tại Hội nghị toàn quốc triển khai chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016 – 2020.

Giai đoạn 2016 - 2020, chương trình giảm nghèo bền vững đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo cả nước bình quân 1% - 1,5%/năm.

Tuy vậy, hiện nay công tác giảm nghèo còn đang phải đối mặt với nhiều tồn tại hạn chế. Theo đó, Thủ tướng đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể phải triển khai hiệu quả, giám sát phong trào thi đua ý nghĩa này. Thủ tướng cũng yêu cầu toàn hệ thống chính trị phải coi giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ trọng tâm.

Với tinh thần đó, “Vì người nghèo” không chỉ đơn thuần là một cuộc vận động kêu gọi ủng hộ người nghèo mà Mặt trận đã thực hiện trong suốt 17 năm qua. Vì người nghèo đang là đích đến để Mặt trận góp phần cùng Đảng, Nhà nước, Chính phủ lo cho người nghèo với mục đích là tạo điều kiện để người nghèo vươn lên giảm nghèo bền vững, hạn chế nguy cơ tái nghèo.

Theo Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh, trong 17 năm qua, thông qua quỹ “Vì người nghèo” và các chương trình an sinh xã hội, các doanh nghiệp, cơ quan đơn vị, các tổ chức quốc tế, người Việt Nam ở nước ngoài đã ủng hộ hơn 49.000 tỷ đồng, trong đó, ủng hộ qua quỹ “Vì người nghèo” 4 cấp hơn 13.400 tỷ đồng và ủng hộ trực tiếp chương trình an sinh xã hội ở các địa phương được hơn 36.000 tỷ đồng.

Từ nguồn quỹ trên và sự vận động các tổ chức thành viên, MTTQ Việt Nam các cấp phối hợp với chính quyền địa phương hỗ trợ xây dựng 1.482.512 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Bên cạnh đó hỗ trợ hàng chục triệu lượt hộ nghèo về tư liệu sản xuất, hỗ trợ hàng ngàn công trình dân sinh với giá trị hơn 1.624 tỷ đồng.

Tuy nhiên, kết quả vận động xây dựng Quỹ “Vì người nghèo” và chương trình an sinh xã hội chưa đồng đều trên phạm vi toàn quốc.

Do vậy, việc phối hợp tổ chức chương trình cầu truyền hình “Chung tay vì người nghèo” là một cách để Mặt trận tiếp tục sứ mệnh của mình trong việc kêu gọi muôn tấm lòng chung tay có thêm nguồn lực chăm lo cho người nghèo.

Chương trình này cũng chính là sự nối tiếp từ thành công của chương trình cầu truyền hình “Nối vòng tay lớn” mà Mặt trận đã tổ chức liên tục trong hơn 10 năm trước vào những đêm cuối cùng của năm: 31/12.

Chính vì ý nghĩa đó, chương trình cầu truyền hình “Chung tay vì người nghèo” năm 2017 là sự nối tiếp đầy nhân văn của chương trình “Nối vòng tay lớn” và sẽ là một chương trình được tổ chức thường niên.

Đó cũng là một cách để người Mặt trận tạo thêm sự lan tỏa trong xã hội, hưởng ứng phong trào thi đua “Cả nước chung tay vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau” do Thủ tướng Chính phủ phát động qua đó góp phần thực hiện thành công mục tiêu giảm nghèo bền vững.