Có nên bổ sung xe buýt mini?

Đoàn Xá• 22/01/2021 06:20

Được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống xe buýt ở TP HCM, chính quyền thành phố đang tìm cách đưa các tuyến xe buýt mini (loại từ 12 đến 17 chỗ/phương tiện) vào áp dụng. Tuy nhiên, đến nay đề xuất này vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ Bộ Giao thông vận tải. Bộ này cho rằng, mô hình xe buýt mini chưa đáp ứng đúng quy định của các hoạt động vận tải hành khách công cộng như phương tiện, phạm vi tuyến đường hay cách thức đón/trả khách.

Theo quan điểm của TP HCM, với nhiều các tuyến đường nhỏ, hẹp mà phương tiện xe buýt hiện hữu không thể chạy tới, kỳ vọng cho xe buýt mini là rất lớn. Nếu có xe buýt mini thì việc tăng thêm lượng hành khách là điều khả quan. Hầu hết các xe buýt hiện hữu ở TP HCM hiện nay hoạt động trên các tuyến đường rộng trên 10 mét, là các đường lộ chính. Trong khi đó, thống kê có tới 85% dân số lại sống tại những tuyến đường rộng dưới 10 mét (hầu hết là đường nhỏ, đường hẻm...). Chính vì khu vực sinh sống của người dân và khu vực hoạt động của xe buýt hiện hữu có sự chênh lệch đáng kể nên để tiếp cận xe buýt, nhiều người phải sử dụng thêm 1 loại phương tiện khác hoặc đi bộ rất xa, bất tiện. Điều này đã làm giảm đáng kể số lượng người tham gia đi xe buýt.

Ngoài ra, các tuyến xe buýt mini cũng có nhiệm vụ kết nối hành khách với các tuyến buýt hiện hữu. Để chuẩn bị tốt hơn cho hoạt động của buýt mini, TP HCM chủ động đề nghị Chính phủ cho phép hoạt động thí điểm một thời gian ở một quận ngoại thành và khu vực trung tâm. Sau đó sẽ đánh giá hiệu quả để cân nhắc việc duy trì hay tạm ngưng.

Theo một số chuyên gia, mặc dù có rất nhiều lợi thế nhưng thực tế việc cho phép xe buýt mini hoạt động ở TP HCM cũng tiềm ẩn không ít nguy cơ. Cụ thể, nếu hoạt động trong các tuyến đường nhỏ thì nếu có sự cố xảy ra, việc ùn tắc giao thông sẽ nghiêm trọng và kéo dài. Hơn nữa, việc xây dựng điểm chờ, bến đón trả khách cho các xe buýt này cũng rất khó khăn, nan giải vì đường nhỏ hẹp. Ngược lại, nếu cho phép buýt mini đón trả khách thông qua ứng dụng công nghệ, như đặt xe của grab thì rất dễ biến buýt mini thành phương tiện vận tải cá nhân công cộng, chứ không còn là phương tiện vận tải công cộng.

Mô hình xe buýt hiện hữu ở TP HCM đang bộc lộ nhiều bất cập và cũng không thu hút được hành khách tham gia. Việc thay đổi, đưa thêm các mô hình khác, như xe buýt mini là cần thiết. Tuy nhiên, đó phải là mô hình hiệu quả hoạt động theo đúng quy định của vận tải hành khách công cộng, tránh biến tướng thành mô hình khác, gây phức tạp thêm cho hệ thống giao thông vốn đang chịu nhiều áp lực ở TP HCM.