Bạch Mã

Vườn Quốc gia (VQG) Bạch Mã rộng 22.030 ha, chủ yếu nằm trên 2 huyện Phú Lộc và Nam Đông thuộc tỉnh Thừa Thiên-Huế, một phần thuộc về huyện Đông Giang tỉnh Quảng Nam.

Cũng giống như những VQG khác, Bạch Mã - (ngựa trắng) rất đa dạng sinh học. Thực vật ở đây gồm 2.147 loài, trong đó có một số loài cực hiếm như hoàng đàn giả, trầm hương... Với động vật, tới nay các nhà khoa học đã ghi nhận được 1.493 loài. Nơi đây cũng được coi là khu vực sinh sống của loài Sao la chỉ còn thấy ở Việt Nam mà không thấy ở bất cứ nơi nào trên trái đất.

Chưa hết, VQG Bạch Mã còn rất phong phú các loại côn trùng, với 894 loài của 580 chi và nằm trong 125 họ và 17 bộ đã được ghi nhận; gồm bộ cánh vảy với 310 loài, 190 chi, 22 họ; bộ cánh cứng với 200 loài, 145 giống... và còn nhiều bộ khác. Đến Bạch Mã, người ta vô cùng thích thú trước vô số những đàn bướm đủ màu sắc. Chúng làm cho khu rừng thêm vẻ duyên dáng và cũng làm cho bước chân du khách đỡ mỏi khi phải leo lên những nơi cao, như lên Vọng Hải đài chẳng hạn.

Phong lan ở Bạch Mã.

Tới VQG Bạch Mã, người ta đặc biệt thán phục các loài hoa. Hoa ở đây rất nhiều, kể cả hoa trong rừng lẫn những vườn hoa được chăm sóc kĩ lưỡng, những khóm hoa được trồng trước cửa những ngôi biệt thự hay là treo bên cửa sổ. Đây thực sự là chốn “kỳ hoa dị thảo” của núi rừng. Trước hết phải kể đến các loài lan. Ở đây chủ yếu là phong lan, chúng bám vào những thân cây cổ thụ, đu đưa trước gió. Mùa hoa nở, không gian trở nên thơm mát, khu rừng như trẻ lại.

Nhưng có lẽ đẹp nhất, đặc sắc nhất ở VQG này chính là loài hoa Đỗ quyên. Không đâu nhiều Đỗ quyên như VQG Bạch Mã, loài hoa có hình chiếc chuông nhỏ với 5 cánh thuôn dài mang một vẻ đẹp dịu dàng khó tả. Ngay từ chân núi, khi mới bước vào khu lõi ủa VQG, người ta đã bắt gặp những đám Đỗ quyên như mời gọi. Chúng mọc hoang dã ngay bên đường đi, nơi nào cũng thấy Đỗ quyên.

Sắc đỏ hoa Đỗ quyên.

Điểm rất đặc biệt là màu của loài hoa này ở Bạch Mã, đỏ như huyết. Khi những ngày hè nóng bức, chim Đỗ quyên khắc khoải gọi nhau cũng là lúc hoa Đỗ quyên khoe sắc đỏ dưới những tán lá rừng xanh. Người ta nói rằng, có sự liên hệ bí ẩn nào đó giữa tiếng hót của loài chim kia với loài hoa này. Tiếng hót của chim Đỗ quyên khắc khoải, màu đỏ của hoa Đỗ quyên nồng nàn, tạo ra ấn tượng không thể phai mờ mỗi khi nghĩ đến rừng Bạch Mã.

Hoa Đỗ quyên có nhiều nơi trong vùng rừng này, nhưng chúng đẹp nhất là ở dòng thác cũng mang tên Đỗ quyên. Từ cách xa thác, Đỗ quyên đã miên man nở. Nhìn từ xa, màu đỏ của hoa Đỗ quyên chạy dài lên chân thác không khác gì một chiếc khăn màu tuyệt đẹp. Không rõ thực hư, nhiều người cho rằng hoa Đỗ quyên Bạch Mã chỉ đẹp khi ở gần thác, nếu đem đi nơi khác trồng chúng sẽ héo úa, tàn tạ.

Thác Đỗ quyên.

Thác nước, hoa và chim rừng cùng tên gọi Đỗ quyên là một nét đầy thi vị và lãng mạn cho vùng đất này. Khác với những loài Đỗ quyên khác nở vào mùa xuân, trong rừng Bạch Mã ẩm ướt và mát mẻ, Đỗ quyên có thể nở sang hè, khi những tiếng tiếng chim quyên gọi nhau thưa dần thì cũng là lúc chúng úa tàn.

Cũng không thể không dừng lại bên dòng thác Đỗ quyên, để mà cảm nhận thiên nhiên trong lành, để nhớ về sự tích chim Đỗ quyên và để những gì vất vả của cuộc sống hàng ngày trôi qua. Thác Đỗ quyên cuộn chảy trong lòng ngọn núi tự bao đời nay, không lúc nào ngưng nghỉ. Thác cao chừng 300m, tuôn đổ theo bờ đá dốc, trắng xóa giữa màu xanh cảu núi rừng. Để xuống được chân thác, người ta phải di chuyển qua 689 bậc thang, trong rợp mát bóng cây rừng.

Biệt thự trong VQG Bạch Mã.

Cuối cùng, khi đến với VQG Bạch Mã, không thể không tìm hiểu những ngôi nhà kiến trúc theo phong cách biệt thự cổ châu Âu cuối thế kỉ XIX. Đó là những ngôi nhà xây dựng kiên cố, với những mảng tường đá tự nhiên, mái ngói, nhiều cửa ra vào hướng tới thiên nhiên. Sau này, người ta dựng lên khá nhiều biệt thự, nhưng cũng đều tuân thủ phong cách cổ điển, nên không làm cho vẻ đẹp thuần khiết biến dạng.

VQG Bạch Mã được coi là địa điểm thú vị khi đến với Thừa Thiên-Huế, cùng với hệ thống đền đài, lăng tẩm, với dòng Hương thong thả chảy về cửa Thuận An, núi Ngự Bình thông reo suốt bốn mùa...

Vọng Hải đài là một kiến trúc đặc biệt trong khu vực VQG Bạch Mã, mang dáng dấp kiến trúc phương Tây. Vọng Hải đài nằm lặng lẽ nơi đỉnh núi Bạch Mã ở độ cao hơn 1.400m so với mặt nước biển. Tại đây, có thể ngắm toàn cảnh Bạch Mã ở nhiều góc độ. Đứng ở Vọng Hải đài, phóng tầm mắt ra biển khơi mênh mông, gió lồng lộng thổi, mọi mệt nhọc trong lúc leo dốc tan biến. Người ta nói rằng, những hôm trời dông, mây sà xuống thấp, người khuất trong mây.