Miến dong Phia Đén

Phơi miến.

Theo những người làm nghề lâu năm thì do điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu ưu đãi, giống dong riềng trồng trên đất Nguyên Bình có chất lượng cao, hơn hẳn các nơi khác nên làm ra sợi miến ở vùng này cũng rất ngon. Miến dong ở Phia Đén được làm 100% từ củ dong riềng đỏ được trồng trên các sườn núi theo phương thức truyền thống.

Bước đầu, bà con chọn những củ dong riềng đỏ loại to, đều và già. Sau đó cắt các rễ rồi sửa sạch, nghiền nát, lọc lấy tinh bột. Tinh bột được lọc nhiều lần đến khi đạt độ trắng như mong muốn là cho vào để nấu. Điều quan trọng ở công đoạn này là tỷ lệ nước pha khi nấu bột. Bước cuối nhưng cũng không kém phần quan trọng là bột ép những sợi miến đem phơi ngoài nắng. Dù ở mùa nào trong năm, khắp trong nhà, ngoài sân ở xóm Phía Đén đều có những phên miến được phơi thành từng hàng. Miến sau khi phơi kỹ sẽ được bó thành các bó nhỏ và mang đi tiêu thụ.

Theo lời bà con ở xóm Phia Đén thì miến có ngon hay không còn phụ thuộc vào bí quyết pha chế tỷ lệ nước khi đun bột. Ngoài yếu tố nguyên liệu và kỹ thuật chế biến, chất lượng và độ đẹp của miến còn phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Ngày nắng đều và không gắt là thời điểm phơi miến đẹp nhất. Miến ngon nên khi nấu sợi mềm, trong, thơm, dai, vị ngọt mát, dù nấu lại đến lần thứ 2 sợi miến vẫn dai, không bị dính, nát như các loại miến khác.

Đối với người dân Cao Bằng, bát canh miến được nấu với thịt gà, kèm các loại mộc nhĩ, nấm hương, hành hoa từ lâu đã là món ẩm thực truyền thống, nó không đơn giản chỉ là một món ăn, mà còn mang vị quê hương, đặc sản của vùng cao Phia Đén. Và vào những dịp lễ, tết hay giỗ chạp, trong mâm cỗ dâng lên tổ tiên không thể thiếu bát miến thơm ngon, đậm đà - là sự ưu ái của thiên nhiên cộng với sự tảo tần, sáng tạo của người dân trên mảnh đất Nguyên Bình này.