Đền bù nạn nhân vụ máy bay Ukraine rơi: Phải chờ cho đến tháng 10

Tehran nhận trách nhiệm và chấp nhận bồi thường nhưng chắc chắn phải qua thêm một vòng đàm phán vào tháng 10.

“Điều bất thường”

Tổ chức Hàng không Dân dụng Iran vừa tiết lộ các thông tin từ hộp đen của chiếc máy bay Ukraine bị Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) bắn rơi hồi tháng một, làm toàn bộ 176 người trên máy bay thiệt mạng. “Theo dữ liệu trích xuất từ chiếc hộp đen, tất cả các thông số của máy bay đều bình thường cho đến khi quả tên lửa đầu tiên tác động vào lúc 6 giờ 14 phút sáng (giờ Tehran)” - tờ China Daily đưa tin.

Hãng tin Reuters trích dẫn lời người đứng đầu cơ quan hàng không Iran Touraj Dehghani-Zanganeh cho biết: “19 giây sau khi tên lửa đầu tiên bắn trúng máy bay, giọng nói của phi công trong buồng lái cho thấy các hành khách còn sống. 25 giây sau, tên lửa thứ hai bắn trúng phi cơ”. Quan chức Iran khẳng định tổ bay gồm bốn người đã phát hiện có “điều bất thường” và ra sức cố gắng kiểm soát máy bay đến giây phút cuối cùng. Ông Zangeneh không tiết lộ chi tiết nhưng nói rằng tên lửa đầu tiên bắn vào máy bay có khả năng đã làm gián đoạn hộp đen nên không thể phân tích hoạt động và ảnh hưởng của quả tên lửa thứ hai.

Theo thông báo của ông Touraj Dehghani- Zanganeh, đây là báo cáo chính thức đầu tiên về nội dung của các bản ghi dữ liệu và giọng nói trong buồng lái, được gửi tới Paris, Pháp để phân tích vào tháng 7 vừa qua.Đại diện từ Mỹ, Ukraine, Pháp, Canada, Anh và Thụy Điển, những quốc gia có công dân thiệt mạng trong vụ tai nạn máy bay, đã có mặt trong quá trình thu thập dữ liệu máy ghi âm buồng lái.

Trước đó ngày 8/1, chiếc Boeing 737 của Hãng Hàng không quốc tế Ukraine đã bất ngờ bị rơi ở Tehran, khiến toàn bộ 176 người trên máy bay tử vong. IRGC sau đó đã thừa nhận bắn nhầm chiếc máy bay này ngay sau khi phi cơ cất cánh từ sân bay Imam Khomeini ở thủ đô Tehran. Iran tuyên bố đây là “sai lầm “ do IRGC khi đó còn trong tình trạng cảnh giác cao độ trước các cuộc không kích của Mỹ, sau khi tướng hàng đầu Iran Qassem Soleimani bị giết trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái gần sân bay quốc tế Baghdad hôm 3/1.

Chờ đàm phán bồi thường

Để bồi thường cho gia đình các nạn nhân, Iran và Ukaraine đã trải qua nhiều vòng đám phán, gần đây nhất là cuộc đàm phán vào cuối tháng 7 vừa qua. Phát biểu trực tuyến sau cuộc họp với phái đoàn Iran, Ngoại trưởng Kubela nói: “Quá trình đàm phán kết thúc vào tối muộn hôm qua, kéo dài khoảng 11 tiếng. Nhìn chung, không khí diễn ra mang tính xây dựng.” Tuy nhiên theo ông, hiện còn quá sớm để nói về mức bồi thường mà phía Tehran đồng ý chi trả.

Trong khi đó, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cho biết Tehran nhận trách nhiệm và chấp nhận bồi thường vụ bắn nhầm máy bay dân dụng của Hãng hàng không quốc tế Ukraine (UIA).”Iran đồng ý trả tiền bồi thường vụ bắn nhầm máy bay, nhưng việc này sẽ mất thời gian vì có nhiều vấn đề từ kỹ thuật đến pháp lý phải giải quyết” - ông Mousavi nói. Ông nhấn mạnh Iran sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán về công dân Ukraine thiệt mạng trên chuyến bay.

Theo truyền thông Ukaraine, 2 nước có thể bắt đầu đàm phán vòng tiếp theo vào tháng 10 tới đây. “Gia đình các nạn nhân phải tiếp tục kiên nhẫn chờ đợi đàm phán. Nhưng điều này không quan trọng bằng việc các thiện chí từ phía Iran với các mức bồi thường hợp lý và xứng đáng” - một quan chức Ukaraine nói. Về phía mình, trước khi đàm phán diễn ra, phía Iran khẳng định: Mọi khoản đền bù của Iran sẽ dựa theo luật pháp quốc tế và không có bất kỳ sự phân biệt đối xử nào.

“Trong khi chờ đợi, mọi thứ về nguyên nhân máy bay rơi cần phải được làm sáng tỏ. Quân đội Iran cần phải thẳng thắn hơn nữa thay vì nói “vô tình” bắn rơi. Chúng tôi cần công lý và sự an ủi từ sự thật” – đại diện một gia đình nạn nhân nói với Reuters.