Điểm nhấn giải thưởng 2017 của Hội Nhà văn Thành phố mang tên Bác

Một số tác phẩm được trao giải thưởng năm 2017. Ảnh: HNV TPHCM.

Giải thưởng HNV TP HCM năm 2017 có 3 loại hình, gồm: Giải thưởng chính thức, tặng thưởng và tặng thưởng tác giả.

Lần này, ở loại hình “Giải thưởng chính thức” chỉ được trao cho 1 tác phẩm. Đó là công trình nghiên cứu lý luận phê bình “Văn chương phương Nam một vài bổ khuyết” của 2 tác giả Võ Văn Nhơn và Nguyễn Thị Phương Thúy.

Trong công trình này, hai tác giả đã giới thiệu các tác phẩm, sự biến đổi theo thời cuộc, những đóng góp cũng như hạn chế của văn học đất phương Nam trong 2 giai đoạn lịch sử quan trọng là cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX và từ 1945 đến 1954 nhưng vì nhiều lý do nên cho đến nay còn ít được nhắc đến.

Trước hết, cuốn sách góp phần bổ khuyết tư liệu cho một công trình văn học sử Việt Nam thế kỷ XX toàn vẹn. Đó là việc miêu tả hoạt động và vai trò của những tờ báo ở miền Nam đã góp phần tích cực vào tiến trình hiện đại hóa văn học dân tộc (như: Gia Định báo, Thông loại khóa trình, Nông cổ mín đàm, Lục tỉnh tân văn, Phụ nữ tân văn, Đông Pháp thời báo, Công luận báo, Sống…). Đó là việc trình bày bức tranh dịch thuật và phóng tác đầy màu sắc của tiểu thuyết Trung Hoa và tiểu thuyết Pháp ở Nam Bộ đầu thế kỷ XX. Các tác giả cũng đã khảo chứng một khối lượng tác phẩm lớn thuộc nhiều thể loại và thể tài khác nhau xuất hiện trong đời sống văn chương Nam Bộ như: Thơ, ký, truyện ngắn, tiểu thuyết lịch sử, tiểu thuyết võ hiệp, tiểu thuyết trinh thám…

Theo đánh giá của HNV TP HCM, việc một tác phẩm nghiên cứu tương đối chuyên sâu, vốn là một tập hợp các bài báo nghiên cứu về lịch sử văn học đạt giải năm nay, là điều gây bất ngờ.

Ngoài tác phẩm nói trên, 2 tác phẩm khác thuộc lĩnh vực lý luận phê bình cũng được tôn vinh. Đó là tác phẩm “Đi tìm ẩn ngữ văn chương”của tác giả Trần Hoài Anh và “Hoa rơi hữu ý” của tác giả Lê Thiếu Nhơn nhận giải “Tặng thưởng”.

Với “Đi tìm ẩn ngữ văn chương”, nhà nghiên cứu Trần Hoài Anh đã lần đầu tiên hệ thống hóa một cách khoa học và đầy đủ mảng đề tài văn học miền Nam trước năm 1975 để có thể chuyển tải cho người đọc những thông tin cần thiết.

Còn trong “Hoa rơi hữu ý”, tác giả Lê Thiếu Nhơn (sinh năm 1978) đã mạnh dạn bày tỏ góc nhìn của lớp người trẻ về một số tác giả, tác phẩm nổi tiếng như nhạc sĩ Văn Cao (trong lĩnh vực thi ca), Hữu Loan (với Màu tím hoa sim), Chế Lan Viên (với những vần thơ phê bình) cùng các nhà thơ Thanh Tùng, Chim Trắng (tên thật là Hồ Văn Ba), Hoàng Nhuận Cầm...