Cắt giảm điều kiện kinh doanh: Cần có biện pháp hạn chế phục hồi các thủ tục

Cắt bỏ điều kiện kinh doanh cần có biện pháp hạn chế việc phục hồi các thủ tục.

Quyết liệt cắt giảm

675 là con số điều kiện kinh doanh được Bộ Công thương cắt bỏ (chiếm tới 55% tổng số điều kiện kinh doanh do Bộ quản lý) là con số được nhắc đến nhiều trong thời gian gần đây.

Động thái này của Bộ Công thương được các doanh nghiệp (DN), giới chuyên gia đánh giá rất cao trong những nỗ lực cải tạo môi trường kinh doanh của nhà quản lý.

Tại cuộc tọa đàm, ông Trần Quốc Khánh-Thứ trưởng Bộ Công thương cho hay, những điều kiện cắt giảm thủ tục kinh doanh dựa trên 5 tiêu chí.

Khi xây dựng hệ thống điều kiện kinh doanh, Bộ cố gắng hướng từ quy trình tiền kiểm sang hậu kiểm theo đúng các cam kết quốc tế.

Trong các phương án cắt giảm, Bộ Công thương đã phải lưu ý rất nhiều về tính khả thi cũng như nguồn lực đáp ứng, cắt giảm điều kiện kinh doanh gắn với cải cách thủ tục hành chính, không chỉ tiến hành cắt giảm để lấy sự nổi tiếng.

Đánh giá cao nỗ lực của Bộ Công thương trong nhiệm kỳ đối với việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nêu quan điểm, lâu nay quy định điều kiện kinh doanh là vấn đề phức tạp. Nó làm gia tăng chi phí của DN, triệt tiêu những sáng kiến trong hoạt động kinh doanh cũng như giảm quy mô và tính cạnh tranh trên thị trường.

TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, nhiều vướng mắc trong ngành công thương nhiều năm trước không giải quyết được, đến nay đã được giải quyết nhanh chóng như quy trình kiểm tra nguyên liệu dệt may, dán nhãn năng lượng…

Quy mô mức độ số lượng cắt giảm lớn và rải đều trong các ngành thuộc Bộ quản lý, đã thể hiện tính quyết liệt trong hệ thống các tiêu chí cắt giảm.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng lưu ý, các DN và người dân vẫn kỳ vọng nhiều hơn nữa việc trong việc cắt giảm điều kiện kinh doanh của ngành công thương. Đặc biệt trong đó là điều kiện làm gia tăng chi phí gia nhập thị trường và giảm số lượng tiềm năng DN bị hạn chế cạnh tranh.

Không để “cắt lại mọc”

Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác, TS Cung cũng bày tỏ lo ngại về sự “tái hồi” của các điều kiện kinh doanh.

Bởi theo ông Cung, mặc dù quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh đã được triển khai từ năm 1999, nhưng đến năm 2003, dường như lại xuất hiện nhiều hơn.

Quan điểm của Bộ Công thương là sẽ cắt giảm tối đa các thủ tục, điều kiện gây khó cho doanh nghiệp (Nguồn ảnh: Kinhtevadubao)

Nêu ra ví dụ về sự “tái hồi” này, TS Cung cho biết, với ngành giao thông – vận tải cũng như một số ngành khác, trước đây các thủ tục, điều kiện sản xuất doanh gần như đã bỏ gần hết, nhưng đến thời điểm hiện nay lại phục hồi gần như toàn bộ.

“Quyết định 109 của ngành giao thông vận tải bãi bỏ gần như hết điều kiện kinh doanh nhưng sau đó lại hồi phục gần như toàn bộ, thậm chí còn mọc thêm một số điều kiện kinh doanh. Nếu vẫn đặt ra cách thức tiền kiểm, tức là cứ xuất hiện một hình thức kinh doanh mới thì lại có phương thức quản lý mới, thì không bao giờ cắt giảm được điều kiện kinh doanh” – TS Cung nhấn mạnh.

Do đó, theo TS Cung, vấn đề quan trọng đặt ra hiện nay chính là làm thế nào để hạn chế được việc phục hồi các thủ tục, điều kiện kinh doanh đã từng được cắt giảm và đơn giản hóa từ trước đó. Có như vậy mới thể hiện sự nhất quán, ổn định trong cơ chế chính sách và phương pháp điều hành.

Ủng hộ quan điểm này, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh lưu ý, trong câu chuyện xóa bỏ điều kiện kinh doanh cần phải bỏ tư duy quản lý theo các quy định, tiêu chuẩn.

Khi tiến hành kiểm tra đột xuất, nếu lực lượng chức năng phát hiện sai phạm cần yêu cầu DN khắc phục ngay hoặc tạm dừng kinh doanh.

Đặc biệt, các bộ, ngành quản lý thủ tục, điều kiện kinh doanh nếu không đủ nguồn nhân lực thực thi, nhất định phải đưa ra các điều kiện, từ đó làm thay đổi cách nhìn của dư luận về một vấn đề.

Khi đã cắt giảm thủ tục, điều kiện kinh doanh, cơ quan quản lý vừa phải tiến hành xử lý triệt để, vừa phải tạo điều kiện cho các lĩnh vực khác phát triển, làm sao tránh “tái mọc” các điều kiện kinh doanh.

Từ thực tế, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh khẳng định, ngay từ khi bắt đầu nhiệm kỳ mới, tư duy xuyên suốt của Bộ đặt ra là cương quyết không để thủ tục, điều kiện kinh doanh đi theo mâu thuẫn vốn có “cắt rồi lại mọc”.