Đối thoại chính sách dân số và phát triển

Các đại biểu tham dự buổi đối thoại.

Tại Hội nghị, đề cập tới việc vận dụng các quy tắc và cam kết quốc tế trong xây dựng chính sách dân số, TS. Nguyễn Ngọc Quỳnh, đại diện Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam cho biết, Luật Dân số mới của Việt Nam cần đảm bảo các tiêu chuẩn và quy tắc quốc tế về quyền con người, trong đó quyền được quyết định việc có con, thời điểm sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh cũng như các thông tin và biện pháp tiến hành các quyền này.

Các quy định chính sách về mức sinh khác nhau giữa các vùng miền cũng chưa tuân thủ đầy đủ quyền được quyết định về số con cũng như quyền không phân biệt đối xử. Bên cạnh đó, quy định đầy đủ và rõ ràng về việc cung cấp các thông tin, giáo dục và dịch vụ đầy đủ có chất lượng về sức khỏe sinh sản, ưu tiên các vùng, nhóm dân số khó khăn, có điều kiện đặc biệt, sẽ là biện pháp tích cực và hiệu quả để đạt mục tiêu quy mô dân số.

Hội nghị lần này cũng là dịp để Ban soạn thảo Luật Dân số lấy ý kiến các Hội đồng tư vấn của UBTƯ MTTQ Việt Nam và đại diện MTTQ địa phương về Dự thảo Luật Dân số. Có 6 chính sách lớn đề nghị các đại biểu góp ý kiến gồm: Duy trì mức sinh thay thế và quy định về số con; Phá thai an toàn; Khống chế tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; Tầm soát bệnh, tật bẩm sinh để nâng cao chất lượng dân số; Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân; Lồng ghép các biến dân số trong kế hoạch phát triển.

Theo ông Nguyễn Túc – Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn các vấn đề Văn hóa -Xã hội, UBTƯ MTTQ Việt Nam: Dự thảo đưa ra 8 chương là hợp lý và đã bao quát được các vấn đề dân số và phát triển. Tuy nhiên Dự thảo chưa đưa ra các vấn đề gây bức xúc trong dư luận hiện nay như việc sinh con xong bỏ đi. Hay thực tế hiện nay trí thức chỉ sinh một con, vậy nên hạn chế chỗ nào, khuyến khích chỗ nào để có một thế hệ tương lai chất lượng hơn.

Đóng góp ý kiến cho Hội nghị, GS.TSKH Phạm Thị Trân Châu, Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về Khoa học – Giáo dục và môi trường đặc biệt hoan nghênh việc tầm soát tiền hôn nhân, nhưng cần tư vấn cho các cặp vợ chồng về kiến thức sinh sản.

Đề cập tới việc chăm sóc người cao tuổi, nhưng nên chăng khai thác lực lượng lao động cao tuổi. Bên cạnh đó cần nhấn mạnh chất lượng ở đây là vấn đề đạo đức, góp phần bảo đảm chất lượng dân số, nên chăng có quyền được chấm dứt sự sống của mỗi người. Quy định nâng cao chất lượng sinh, khuyến khích các gia đình có điều kiện sinh, còn hạn chế lại rất khó. Đề nghị Luật có hành vi nghiêm cấm: lựa chọn thai nhi theo giới tính, cơ sở phá thai không đúng yêu cầu. Do đó, rất cần có các chế tài xử phạt.

Còn GS Nguyễn Lân Dũng, Phó chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Khoa học-Giáo dục và Môi trường lại cho rằng: Cái khó ở đây là nghèo lại sinh nhiều, giàu sinh ít. Đặc biệt trí thức nhiều người sinh 1 con, người nghèo lại quan niệm “trời sinh con trời sinh cỏ”, thực tế đó cần thảo luận trong Hội nghị này. Cần biện pháp gì, điều này rất nguy hiểm cho chính sách dân số. Bên cạnh đó, về vấn đề giới tính, thành kiến nam nữ còn nặng, do đó cần giáo dục bằng kiến thức sinh học.

TS Nguyễn Viết Chức nhìn nhận: Vấn đề nặng nề nhất là chất lượng dân số. Tiếp đó là tầm soát, khám bệnh, lồng ghép để đảm bảo cuộc sống tốt hơn cho người dân. “Chúng ta cần có những quy định sao cho sát, hài hòa và phù hợp với thực tế”, TS Nguyễn Viết Chức nói.