Giá dầu tiếp tục giảm: Nhập để tích trữ?

Báo cáo về tổng thu ngân sách nhà nước trong 15 ngày đầu tháng 9/2015 của Bộ Kế hoạch Đầu tư, ước đạt 19,73 nghìn tỷ đồng, xấp xỉ 91% so với cùng kỳ tháng trước (tương ứng giảm khoảng 1,8 nghìn tỷ đồng).

Nguyên nhân được Bộ KHĐT xác định chủ yếu là do giá dầu giảm, đã làm giảm thu từ dầu thô và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu. Cụ thể đến trung tuần tháng 9, thu từ dầu thô đạt 49,58 nghìn tỷ đồng bằng 53,3% dự toán;

Trước đó, việc giá dầu giảm ảnh hưởng nguồn thu đã được Bộ Tài chính nêu ra trong báo cáo tình hình thu chi ngân sách 8 tháng đầu năm. Giá dầu giảm gần 40USD so với dự toán, đã khiến thu từ dầu thô lũy kế 8 tháng ước đạt 47,1 nghìn tỷ đồng, bằng 50,7% dự toán, giảm 34,1% so với cùng kỳ năm 2014.

Theo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam), trong 9 tháng, giá dầu thô xuất khẩu trung bình 57 USD một thùng, giảm 48% so với cùng kỳ năm trước. Lượng xuất khẩu dầu thô 9 tháng đầu năm tuy tăng 5% đạt 7,2 triệu tấn trị giá đưa về vẫn bị giảm một nửa.

“Giá dầu là một trong những nhân tố ảnh hưởng quan trọng đến kinh tế Việt Nam năm nay”, ông Lương Văn Khôi- Trưởng ban Kinh tế thế giới (Trung tâm Thông tin và dự báo kinh tế xã hội quốc gia) nhận xét. Giá dầu thế giới đã giảm hơn 50% kể từ mức đỉnh hồi tháng 6/2014 và với tình trạng thừa cung vẫn còn tiếp diễn các chuyên gia tài chính cho rằng trước mắt giá dầu vẫn nằm trong vùng thấp.

Trước ý kiến cho rằng, trong khi giá dầu thô thế giới tiếp tục giảm, chưa có cơ hội tăng trở lại, thì có thể nhập để tích trữ. Vậy phương án này có khả thi? Trao đổi với PV Đại Đoàn Kết, TS Nguyễn Minh Phong lưu ý: Muốn nhập xăng dầu để tích trữ thì ai sẽ nhập? trữ ở đâu? nguồn tiền ở đâu để nhập khi ngân sách vẫn gặp khó khăn. Như vậy, phương án nhập khẩu dầu thô để tích trữ đợi giá lên cần phải được cân nhắc kĩ lưỡng.

Tại cuộc họp báo chuyên đề của Tổng cục Dự trữ nhà nước diễn ra vào ngày 25/9, ông Lâm Văn Thời- Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ nhà nước chia sẻ, dầu thô cũng được đưa vào trong danh mục các mặt hàng dự trữ quốc gia. Tuy nhiên, lượng dầu thô dự trữ quốc gia có thể trước mắt chỉ mua khoảng 30.000m3 thay vì 150.000m3 như kế hoạch. Cơ quan chức năng cũng đang cân nhắc nguồn thu để tính toán mua dự trữ ngay hoặc lùi lại 1-2 năm tới.

Trong báo cáo về xây dựng kế hoạch kinh tế - xã hội năm tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đánh giá dầu là một trong những biến số của kinh tế 2016 và cần thận trọng. Giá dầu thô giảm sâu và giá các nguyên liệu, khoáng sản đi xuống cũng tác động lên những nước đang phát triển có mức độ phụ thuộc lớn vào xuất khẩu tài nguyên, bao gồm Việt Nam.