Hợp đồng

Theo đó, hồi đầu năm nay, việc giáo viên Nguyễn Thị Minh Hương, chủ nhiệm lớp 3A5, Trường Tiểu học An Đồng (huyện An Dương, Hải Phòng) phạt học sinh vì nói chuyện trong lớp bằng hình thức bắt uống nước vắt từ giẻ lau bảng đã gây chấn động dư luận cả nước.

Càng đáng lo ngại hơn khi đây không phải là sự việc hy hữu mà giáo viên bạo hành học sinh đã trở thành chuyện xảy ra liên tiếp trong các nhà trường trên khắp cả nước. Mới đây nhất, 3 giáo viên Trường Mầm non tư thục Cầu Vồng, phường Ninh Khánh, thành phố Ninh Bình cũng đã bị cho nghỉ việc vì thiếu kỹ năng sư phạm khi để các bạn cùng lớp xúm lại đánh một học sinh.

Bàn giải pháp nhằm khắc phục tình trạng này, trong các hội thảo về giáo dục gần đây, một số ý kiến chuyên gia đã có những đề xuất táo bạo như nên bỏ biên chế giáo viên vĩnh viễn, thay vào đó là cơ chế hợp đồng lao động dài hạn.

Tại sao không? Một nữ giáo viên có thâm niên và uy tín trong nghề ở Hà Nội bày tỏ sự ủng hộ với quan điểm này. Chị cũng chia sẻ câu chuyện về một giáo viên đồng nghiệp của chị. Cô giáo này dạy tiểu học nhưng không yêu nghề, yêu trò, trình độ sư phạm yếu, luôn có những hành vi xúc phạm học trò và bất đồng với ban giám hiệu nhưng cuối năm khi bình xét thi đua, không đạt danh hiệu tiên tiến thì tỏ ra bất mãn, phản ứng tiêu cực. Thiết nghĩ nếu mọi giáo viên chỉ ký hợp đồng lao động, khi không đạt các tiêu chí trong giảng dạy và đạo đức nghề nghiệp thì có thể bị chấm dứt hợp đồng, chứ nếu nằm trong biên chế thì giải quyết phức tạp hơn nhiều.

Chia sẻ với báo chí về vấn đề này, ông Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng Trường Marie Curie (Hà Nội) cho rằng nên bỏ biên chế vĩnh viễn với cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên công lập, thay bằng chế độ hợp đồng dài hạn để khích lệ sự sáng tạo, vươn lên. Cái khó nhất hiện nay là giải quyết hậu quả của hàng chục năm trước để lại: biên chế công chức, viên chức quá lớn, người làm được việc thì ít, người yếu kém thì nhiều, tâm lý bám vào Nhà nước đang còn nặng nề. Theo ông khó đến mấy cũng phải làm bằng được. Cần có những điều luật để làm căn cứ giải quyết vấn đề này. Trên cơ sở đó, Chính phủ xây dựng lộ trình triển khai thực hiện trong 5 - 10 năm tới.

Ghi nhận thực tế tại nhiều tỉnh thành cho thấy, việc sắp xếp, tinh giản giáo viên nhận được sự đồng tình của nhiều giáo viên, đặc biệt là các giáo viên trẻ. Thậm chí có giáo viên còn mạnh dạn cho rằng làm không được thì cho nghỉ. Yếu kém thì phải nhận mức lương thấp, còn giáo viên giỏi phải được hưởng chế độ thỏa đáng. Có như vậy mới hy vọng giáo dục mới phát triển.

Hiện nay, do biên chế giáo viên không được mở rộng nên khá nhiều giáo viên chấp nhận dạy hợp đồng với mức lương bèo bọt để chờ cơ hội vào biên chế. Nhưng thực tế cho thấy, biên chế, làm cho con người ta thụ động, chủ quan, yên vị, thiếu động lực phấn đấu. Còn nhiều giáo viên dạy hợp đồng rất giỏi, năng suất lao động cao, nhưng vì lý do nào đó mà không được vào biên chế. Ngược lại, có nhiều trường hợp sau khi được vào biên chế thì không còn động lực phấn đấu. Theo các chuyên gia giáo dục đó là điều vô cùng tai hại cho ngành giáo dục.