Gỡ khó cho diêm dân Cần Giờ

Diêm dân Cần Giờ đang chờ những chính sách hỗ trợ của nhà nước.

Giá muối đang ở mức thấp

Có mặt tại ruộng muối của bà con Cần Giờ vào những ngày cuối tháng 7, mới chứng kiến được hết nỗi vất vả của bà con khi làm ra hạt muối. Ông Huỳnh Khánh Duy (Xã Lý Nhơn) chia sẻ: “Muốn làm ra muối đòi hỏi phải có nắng. Những ngày trời nắng to, người làm muối mới chang chang ra ngoài nắng để làm việc, ngày nào mưa, trời không có nắng lại không làm vì có làm cũng chẳng có muối. Nhiều khi trời bất chợt đổ mưa, không thu gom muối kịp thì xem như mất trắng”.

Những năm gần đây, nhờ thời tiết thuận lợi mà sản lượng muối ngày một tăng. Tuy nhiên, cũng giống như nhiều mặt hàng nông sản khác, việc “được mùa mất giá” vẫn cứ đeo bám những diêm dân. Theo một diêm dân, các năm trước giá muối tương đối ổn định nên bà con làm có lời, cộng với chương trình trợ giá của nhà nước nâng giá cho chúng tôi nên cũng ổn định được cuộc sống, còn hiện nay giá muối đang rất là thấp, niên vụ 2016 chỉ có 350 đồng/kg, với mức này thì chúng tôi chi phí phải bù lỗ từ 18-20 triệu đồng/ha.

Còn theo ông Đặng Xuân Bình - Trưởng phòng Kinh tế Huyện Cần Giờ, toàn huyện có trên 700 hộ dân sản xuất muối. Trước đây giá muối có giai đoạn lên tới trên 1.000 đồng/kg. Tuy nhiên, hiện tại giá muối đang ở mức thấp nhất trong 9 năm trở lại đây, thấp hơn giá thành sản xuất nên đời sống của diêm dân gặp nhiều khó khăn.

Sống nhờ hạt muối nên khi giá muối giảm, diêm dân vẫn quyết không bỏ nghề. Rất nhiều sáng kiến được áp dụng để làm giảm chi phí sản xuất. Đặc biệt là mô hình hồ trữ nước chạt được Sở NN&PTNT TP áp dụng trong sản xuất tại Cần Giờ. Bằng cách thu toàn bộ nước trong những ô kết tinh và những ô chứa nước biển có độ mặn cao về hồ chứa nước chạt khi xảy ra mưa. Khi trời nắng sẽ bơm ngược ra để kết tinh muối. Điều này giúp diêm dân duy trì việc sản xuất muối vào mùa mưa. Theo các hộ diêm dân Xã Lý Nhơn, chương trình nhà nước hỗ trợ bể chứa nước chạt cho nông dân đã phát huy hiệu quả rất tốt, bởi vào đầu mùa thì diêm dân có nước chạt của vụ trước để tiến hành sản xuất muối bán ngay với giá cao. Có nước chạt thì tăng được sản lượng muối, chống được mưa, nắng thất thường, sẽ hạn chế tối đa mất sản lượng.

Trước thực trạng vệ sinh an toàn thực phẩm đang thu hút được sự quan tâm của người dân, nghề muối Cần Giờ cũng chú trọng tới vệ sinh an toàn thực phẩm. Bằng chứng là muối Cần Giờ rất được thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc tin dùng. Đặc biệt là muối đã được đưa vào lĩnh vực chế biến thực phẩm như muối kim chi do độ mặn phù hợp.

Hỗ trợ tiêu thụ cho diêm dân

Với những thuận lợi và khó khăn thời gian gần đây trong tiêu thụ muối cho diêm dân Cần Giờ, ngay từ năm 2015, Sở NN&PTNT TP HCM đã tư vấn cho lãnh đạo UBND TP HCM để ban hành chính sách riêng hỗ trợ tiêu thụ muối cho diêm dân, không chờ đợi vào ngân sách Chính Phủ. Chính từ cách làm tự thân vận động nguồn ngân sách tại địa phương, ứng biến kịp thời vào mùa vụ muối tại Cần Giờ, đã góp phần không nhỏ để tiêu thụ muối và giúp ổn định đời sống sản xuất.

Bà Hoàng Thị Mai - Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn TP HCM cho rằng: “Hỗ trợ cho các hộ diêm dân sẽ giải quyết bớt khó khăn do lượng muối tồn quá nhiều, ổn định điều kiện sống của họ. Thứ 2 là hỗ trợ cho các hộ làm muối tái sản xuất trong niên vụ muối mới, thứ 3 là tạo điều kiện cho các hộ diêm dân giữ gìn nghề sản xuất muối vì đây nghề truyền thống đã được hình thành từ lâu đời”.

Tập đoàn muối miền Nam là đơn vị hưởng ứng chính sách hỗ trợ tiêu thụ muối cho diêm dân Cần Giờ một cách tích cực nhất. Mỗi năm riêng tập đoàn này đã tiêu thụ khoảng hơn 1/3 sản lượng muối của diêm dân Cần Giờ. Ngoài ra, UBND TP HCM còn chỉ đạo liên hiệp HTX Thương mại Sài Gòn, đơn vị có hệ thống siêu thị rộng khắp cả nước tiêu thụ muối gián tiếp cho diêm dân Cần Giờ.

Niên vụ muối năm 2016, TP HCM đã có văn bản số 1799, ban hành ngày 20/4/2016 về việc tiếp tục kêu gọi doanh nghiệp hỗ trợ tiêu thụ muối cho diêm dân Cần Giờ. Ngoài ra, UBND TP còn có văn bản khiến nghị Bộ NN&PTNT thu mua 50 ngàn tấn muối cho diêm dân.

Đề cập đến một khía cạnh khác của đầu ra cho hạt muối Cần Giờ, bà Phạm Thị Thanh Tuyền - Giám đốc Nhãn hàng riêng SaiGon Coop, cho biết: Vấn đề cần quan tâm là triển khai việc truyền thông, quảng bá làm cho người dân hiểu được đặc tính, công suất của muối Cần Giờ như thế nào, hiệu quả đem lại góp phần cho TP HCM ra sao, lúc ấy người dân sẽ cảm thấy họ sẵn lòng đón nhận nguồn muối này.