Cảnh giác cháy nổ

Chuyện mới đêm qua thôi, rạng sáng 24/12, hai ngôi nhà số 29, 31 phố Nguyễn Khang (Cầu Giấy- Hà Nội) bốc cháy đùng đùng. Theo phản ánh ban đầu, quá nửa đêm về sáng ngọn lửa khởi phát từ tầng một nhà số 29 vốn là quán cà phê guitar. Lửa nhanh chóng bắt lên tầng 2, bao trùm cả căn nhà và lan sang quán karaoke 6 tầng bên cạnh. May thay chủ nhà sớm phát hiện và tháo chạy thoát thân. 10 xe cứu hỏa, hơn 70 chiến sĩ cảnh sát của lực lượng phòng cháy, chữa cháy kịp thời có mặt cứu chữa, nhưng nhiều đồ đạc hầu như bị thiêu rụi. Lửa còn lan tiếp sang quán karaoke số 33 bên cạnh, khi quán này vẫn còn một số nhóm hát. Cảnh sát đã kịp thời phá cửa cuốn, giải cứu.

Đây cũng lại là một vụ cháy “bình thường” hiện đang diễn ra, không thiệt hại về người nhưng tài sản thì chắc cũng không nhỏ. Và những vụ cháy bình thường kiểu này thì ngày nào cũng diễn ra. Ngay sáng 23-12, ở ngõ 20 Phú Minh, phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, một ngôi nhà cũng bất ngờ bốc cháy. Lửa đã kéo sập mái nhà và tiêu hủy toàn bộ tài sản. Trước đó, mới đây thôi, vào đầu tháng 12, nhiều gia đình ở đường Võ Văn Kiệt, phường Cầu Ông Lãnh, quận 1, TP.HCM đã lâm vào cảnh màn trời chiếu đất, có gia đình, cá nhân chỉ còn bộ đồ mặc trên người…

Năm 2014 có nhiều người nói là năm của “bà hỏa” khi đã xảy ra nhiều vụ cháy, nhất là các vụ cháy lớn. Những vụ cháy như cháy chợ phố Hiến (TP. Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên) ngày 19/3/2014 tuy không thiệt hại về người nhưng số tài sản có giá trị hàng trăm tỉ đồng đã bị thiêu trụi. Thiệt hại về tài sản không lớn nhưng lại thiệt hại về người như đám cháy tại quán karaoke 4 tầng trên phố Giảng Võ (Hà Nội) làm 5 người tử vong hồi tháng 5, hay đau đớn thay với những vụ như 7 người tử vong vào ngày 16/9/2014 của đám cháy nhà trên đường Nguyễn Trãi (phường 8, quận 5, TP.HCM), 6 người cùng tài sản bị cháy rụi ở đường Nguyễn Đức Cảnh, phường Cát Dài, quận Lê Chân, TP Hải Phòng đêm 29/12/2014. Cùng với tài sản, đó là cái chết của nhiều người trong gia đình…

Năm 2014, theo thống kê xảy ra khoảng 2.375 vụ cháy (trong đó có 2.025 vụ cháy tại các cơ sở, nhà dân, phương tiện giao thông và 350 vụ cháy rừng) làm chết 90 người, bị thương 143 người, thiệt hại về tài sản trên 1.300 tỷ đồng. Năm 2015, tuy không xảy ra những vụ cháy động trời nhưng vẫn xảy ra nhiều vụ cháy, từ bệnh viện, bến xe, chung cư, và nhất là các nhà riêng. Tính đến 9 tháng đầu năm 2015, đã xảy ra gần 2.300 vụ cháy (2.030 vụ cháy xảy ra ở cơ sở nhà dân và 216 vụ cháy rừng), làm chết và bị thương 267 người, thiệt hại tài sản cũng gần 1.000 tỷ đồng…và cho đến nay, cháy nổ vẫn diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng.

Sau mỗi vụ cháy, các cơ quan chức năng đều làm rõ nguyên nhân. Theo đó, có gần 50% do thiết bị, còn lại là do bất cẩn trong việc sử dụng nguồn nhiệt, nguồn điện. Vậy là cái sự 50-50 luôn đe dọa rình rập con người. Nhưng cái nguyên nhân cơ bản nhất là không chấp hành tốt các quy định về phòng cháy, coi thường “bà hỏa”, những lời cảnh báo.

Để giảm thiểu, hạn chế thấp nhất nguy cơ về cháy nổ, điều đầu tiên là mỗi cá nhân, đơn vị phải luôn luôn đề cao cảnh giác. Trong mọi hành vi, hoàn cảnh đều phải luôn luôn đặt ra phương án phòng, chống cháy nổ. Pháp luật về phòng cháy, chữa cháy phải được thực hiện nghiêm ở mọi nơi, mọi chỗ, với mọi đơn vị, cá nhân. Từ trong sinh hoạt hàng ngày cho đến khâu thiết kế, xây dựng. Chỉ cần chủ quan, lơ là, là nhiều khi phải gánh hậu quả khôn lường. Nhiều vụ cháy các nhà chung cư, nhà riêng gần đây đã là những bài học cho cơ quan chức năng, cho người dân. Xung quanh các vụ cháy cũng bật ra nhiều vấn đề. Ví như nhiều khu chung cư chủ đầu tư, người dân chưa tuân thủ nghiêm quy định về phòng cháy.

Vì tham rẻ, lợi nhuận mà nhiều khi chủ đầu tư tiết kiệm trong thiết kế, dùng thiết bị không đảm bảo. Còn tại các nhà riêng, nhiều gia đình chưa có lấy một bình cứu hỏa. Ngay với việc thiết kế nhà ống, các kiểu chống trộm lớp lớp hàng rào, song sắt, thì khi có sự cố xảy ra, để thoát ra ngoài đã là một vấn đề. Phòng gian, chống trộm, cũng như đảm bảo phòng cháy vẫn luôn là vấn đề song hành đặt ra.

Từ xưa đến nay mọi cấp chính quyền đều rất quan tâm đến công tác phòng cháy, chữa cháy. Các làng xưa hàng đêm đều phải có loa nhắc nhở, có đội dân binh đi tuần, có đội chữa cháy. Ngày nay, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy là một trong những luật có sớm nhất. Các địa phương đều có lực lượng phòng cháy, chữa cháy…

Tuy nhiên, thời nào cũng vậy, từ cơ quan quản lý nhà nước cho đến mỗi người dân, chỉ một sự lơ là, một lúc chủ quan, “bà hỏa” sẽ ngay lập tức ra tay. Vậy nhưng dù pháp luật đã đủ, dù tuyên truyền đã nhiều nhưng vẫn còn không ít cá nhân, đơn vị lơ là, chủ quan, coi thường pháp luật, coi thường bà hỏa. Bằng chứng rõ nhất là mặc dù phương tiện, kỹ thuật ngày càng hiện đại, đầy đủ, nhưng việc cháy, các vụ cháy vẫn xảy ra nhiều và có xu hướng gia tăng.

Chỉ đến khi những vụ cháy xảy ra, người ta mới lại đi tìm nguyên nhân, truy cứu trách nhiệm, bàng hoàng với sự bất cẩn của mình. Vừa qua Hà Nội đã phải ra văn bản dừng cấp phép xây dựng chung cư cho Tập đoàn Mường Thanh để kiểm tra, xem xét. Đây cũng là một động thái tích cực. Tuy nhiên còn đó vô vàn những khu nhà chung cư cũ nát, những khu dân cư chật chội không đủ tiêu chuẩn của việc PCCC. Ngay công tác PCCC, ngay việc chuẩn bị, phòng chống nhiều khi cũng chưa ổn. Nhiều vụ cháy, chỉ cần xe chữa cháy đến chậm, hết nước, thang chữa cháy không đủ, không có, không vào được các ngõ phố chật hẹp, người dân cũng đành chỉ biết kêu trời.

Tuân thủ nghiêm chỉnh mọi quy định của pháp luật, đồng thời nâng cao tinh thần cảnh giác, phòng hỏa như cứu hỏa. Hãy lấy ngay bài học từ những vụ cháy đã, vừa xảy ra, để tự nhắc mình.