Lắng nghe dân

Vấn đề giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) nhiều năm qua đã luôn là vấn đề nóng. Bởi trong quá trình phát triển, cùng với những bất cập trong một số chính sách con người, việc phát sinh những tồn tại, hạn chế, dẫn đến KNTC.

Và rồi, vấn đề giải quyết KNTC nhiều năm qua đã luôn được Đảng, Nhà nước ta quan tâm, từ việc xây dựng hoàn thiện hệ thống pháp luật cho đến các việc làm cụ thể.

Chỉ thị số 35/CT-TƯ ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp dân và giải quyết KNTC, trong đó đã nêu rõ: Tình hình KNTC nói chung và KNTC liên quan đến tham nhũng, hoạt động tư pháp, tôn giáo còn diễn biến phức tạp. Số vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, kéo dài, vượt cấp có xu hướng gia tăng.

Nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo về đất đai, tranh chấp tài sản chưa được giải quyết dứt điểm, để kéo dài... Có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân về công tác lãnh đạo và tổ chức thực hiện của nhiều cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền chưa sâu sát, thiếu quyết liệt; người đứng đầu một số cơ quan, tổ chức chưa quan tâm đúng mức đối với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo…

Tại Hội nghị toàn quốc triển khai thực hiện Chỉ thị 35/CT-TƯ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - lúc đó là Phó Thủ tướng Chính phủ - đã yêu cầu mỗi cán bộ tiếp dân phải đặt mình vào vị trí của người dân đi KNTC để tích cực, chủ động tìm các biện pháp xử lý dứt điểm, mạnh dạn sửa sai, không đùn đẩy trách nhiệm và yêu cầu kiện toàn bộ máy tiếp công dân, các địa phương phải quán triệt, thực hiện nghiêm Chỉ thị 35/CT-TƯ, Luật Tiếp công dân, Nghị định 64/NĐ-CP… Và Chính phủ đã vào cuộc trực tiếp khi Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ và Tổng Thanh tra Chính phủ đến các địa phương trực tiếp tiếp công dân.

Với Hội nghị tiếp công dân tại xã Thanh Lãng, huyện Bình Xuyên vừa qua, những vấn đề cụ thể, những tồn tại đã được đặt ra, giải quyết triệt để. Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp làng nghề của địa phương này dẫn đến khiếu nại kéo dài đã đến hàng chục năm. Người dân khiếu nại việc thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng của Dự án có những tồn tại, vi phạm.

Qua kiểm tra, như Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã khẳng định, Dự án đúng chủ trương, người dân ủng hộ, không có tham nhũng, tiêu cực nhưng còn những vi phạm như chưa gửi quyết định thu hồi xuống từng hộ dân; UBND huyện ban hành quyết định về điều chỉnh quyết định đấu giá 50 lô đất không đúng thẩm quyền; việc trả lời của nguyên Chủ tịch UBND thị trấn Thanh Lãng về chế độ chính sách thu hồi đất, bồi thường sai quy định, dẫn đến công dân hiểu không đầy đủ, hiểu nhầm…

Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã yêu cầu sai phạm, khuyết điểm đến đâu xem xét mức độ kỷ luật tới đó. Nội dung nào chưa đến mức kỷ luật phải rút kinh nghiệm, những nội dung nào làm sai phải xin lỗi người dân. Những nội dung làm đúng, người dân chưa đồng thuận phải yêu cầu nhân dân thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Đây cũng là những nguyên nhân và yêu cầu, nguyện vọng giải quyết của người dân trong nhiều vụ KNTC phát sinh cũng như còn tồn đọng lâu nay.

Có trực tiếp tiếp dân, thực sự lắng nghe tiếng nói của dân mới thấu hiểu hết tầm quan trọng của công tác tiếp dân. Đây chính là cầu nối của Dân với Đảng, chính quyền, nơi phản ánh, phối hợp, gắn kết, để đảm bảo các quyền, lợi ích của người dân. Việc tiếp dân phải gắn trực tiếp với việc giải quyết, nhất là từ cơ sở.

Không ít vụ việc khiếu nại phức tạp, kéo dài, chỉ khi cán bộ lãnh đạo trực tiếp lắng nghe, giải quyết, vụ việc mới được gỡ bỏ, xử lý triệt để.

Nhiều vụ việc như vụ khiếu nại của bà Phan Thị Kim Phụng ở xã Trường Xuân, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp kéo dài đến 14 năm, đến năm 2013, khi đích thân Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp vào cuộc xem xét thì sự vụ mới sáng tỏ.

Và chính ông Chủ tịch tỉnh đã nhận xét, ông “cũng chỉ coi qua báo cáo từ dưới lên”, sai từ ban đầu nên “cái sai chồng lên cái sai”… Cũng không riêng gì vụ việc này, không ít vị cán bộ lãnh đạo đã chia sẻ, khi dành thời gian ngồi lắng nghe người dân nói, suy nghĩ, xem xét thấu đáo, mới thấy rõ được vấn đề, để có hướng giải quyết công tâm.

Quả thật, cán bộ tiếp dân, lãnh đạo tiếp dân cũng rất khổ khi phải gánh chịu những uất ức, bức xúc, dồn nén từ chính người đi KNTC. Với những người đi KNTC cũng có không ít những hạn chế về nhận thức, thậm chí có những hành vi quá khích, thái độ coi thường kỷ cương.

Từng có không ít cán bộ tiếp dân bị hành hung, thậm chí việc hành hung diễn ra ngay trụ sở tiếp công dân ở Trung ương. Tuy nhiên, chỉ có tiếp dân, lắng nghe dân, hiểu vấn đề thấu đáo, mới xử lý đúng, triệt để vụ việc. Và rồi khi người trực tiếp tiếp dân, lại là người có chức, có quyền, công tâm, khách quan thì vụ việc dù khó đến đâu cũng sẽ được giải quyết dứt điểm.

Từ vấn đề này mà Đảng đã khẳng định, yêu cầu phát huy trách nhiệm của người đứng đầu cấp uỷ, tổ chức đảng, cơ quan nhà nước, lấy hiệu quả của công tác tiếp dân và giải quyết KNTC làm tiêu chí đánh giá năng lực, kết qủa công tác.

Đảng yêu cầu các cán bộ lãnh đạo “thực hiện nghiêm chế độ tiếp công dân theo quy định của Luật Tiếp công dân, gắn việc tiếp công dân với xử lý, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Chú trọng tiếp công dân tại cơ sở, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của người dân”.

Tiếp dân, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của dân, đặc biệt với những việc làm cụ thể như lãnh đạo cao cấp trực tiếp xuống cơ sở tiếp dân, trực tiếp giải quyết là một trong những giải pháp giải quyết KNTC hiệu quả. Đây cũng là hành động hướng về dân, gần dân, vì dân, để thực sự có được niềm tin của dân.