Hà Nội 36 nỗi niềm

Vi Cầm• 08/12/2016 14:00

Từ khi phố đi bộ Hà Nội được mở rộng, việc bảo tồn không gian phố cổ cũng được nhắc tới nhiều hơn. Chỉ trong vòng một thời gian ngắn đã có nhiều cuộc tọa đàm bàn việc giữ hồn phố cổ do Hội Kiến trúc sư Hà Nội, Trung tâm giao lưu văn hóa phố cổ tổ chức.

Nhiều KTS có chung quan điểm rằng, cho dù thế nào phố cổ Hà Nội vẫn có sức sống rất riêng.

Ở đó di sản văn hóa, kiến trúc phản ánh rõ nét đặc trưng phát triển của vùng kẻ chợ xưa qua sự biến đổi của thời cuộc. Rằng hãy lạc quan về sức sống của phố cổ Hà Nội, bởi nó vẫn đang được bảo tồn trong dòng chảy của cuộc sống.

Cái quý của phố cổ không phải là việc kiểm kê xem có bao nhiêu nhà cổ, bao nhiêu biệt thự để lượng hóa… mà đó chính là sự thích ứng, tích hợp giữa những giá trị cũ mới trong cuộc sống đô thị hôm nay.

TS. Lưu Minh Trị- Chủ tịch Hội Di sản Thăng Long Hà Nội cho rằng dù bị tác động bởi kinh tế thị trường nhưng di sản truyền thống ở phố cổ Hà Nội vẫn được gìn giữ và phát huy tốt.

Ở nơi này phố cổ vừa là nơi sinh sống của người dân, vừa là điểm tham quan hấp dẫn du khách. Duy có điều do cư dân phố cổ hôm nay được qui tụ từ nhiều vùng miền đất nước về làm ăn, buôn bán nên nếp sống, lối sống của cư dân phố cổ cũng đã biến đổi nhiều.

Phong cách nói năng ứng xử đã không còn giữ được nếp thanh lịch như xưa. Đây là một thách thức lớn. Các cuộc vận động xây dựng Người Hà Nội văn minh thanh lịch đang được kỳ vọng là biện pháp tích cực để tạo dựng nếp sống văn minh cho người Hà Nội. Nhưng bao lâu mới làm được điều ấy, chưa ai dám chắc.

Còn KTS Lê Văn Lân lại cho rằng để giữ hồn phố cổ thì nên ghìm lại những yếu tố hủy hoại giá trị của khu phố cổ. Trong đó quan trọng nhất có việc khai thác và vun đắp những giá trị văn hóa truyền thống.

Ông đề xuất việc kinh doanh hàng hóa trong khu phố cổ nên ưu tiên và khuyến khích những mặt hàng dân gian, đồ cổ, vẽ truyền thần và ký họa chân dung, giới thiệu tinh hoa ẩm thực Hà Thành.

Thế rồi cũng nên qui định những người bán hàng phải mặc trang phục dân tộc để cho ra cốt cách người Tràng An xưa…

Nhưng điều mà rất nhiều KTS và các nhà nghiên cứu quan tâm ấy là những đóng góp của họ rồi có được các nhà quản lý lưu tâm? Hay tất cả những hội thảo ấy đều rơi vào quên lãng, để rồi một Hà Nội nghìn năm “lối xưa xe ngựa” mãi chỉ còn là trong hoài niệm?

Hà Nội 36 phố Hàng, mỗi con phố là những câu chuyện kể, mỗi con phố có những nỗi niềm riêng.

Cũng từ những hội thảo bàn chuyện giữ hồn phố cổ mới hay bảo tồn qui hoạch kiến trúc phố cổ đã khó, việc khôi phục và xây dựng phong thái, nếp sống thanh lịch người Hà Nội còn khó gấp bội lần.