Hà Nội hễ mưa là ngập

Dừng xe trước cổng toà soạn ở phố Bà Triệu, tôi gọi điện cho người thân hỏi xem em có nên về nhà luôn hay chờ ở cơ quan đến khi mưa tạnh. Và lời giục giã được đưa ra là nên về ngay không tí nữa đường ngập không về nổi nữa. Nhưng ngay cả đi luôn thì khi ra đến Cửa Nam, xe máy ô tô đã trở lên hỗn độn vì ngã rẽ ra Điện Biên Phủ đã ngập mênh mông nước… Càng đi càng nghe thông báo về các điểm ngập ở nhiều tuyến phố. Và khi tôi cố gắng để về nhà, thì trên mạng xã hội đã tràn ngập những bức ảnh chụp Hà Nội ngập lụt, như vừa trải qua một trận đại hồng thuỷ vậy.

Trận mưa chiều 17/8 nói là to thì cũng chưa phải là to lắm, thời gian trận mưa cũng không kéo dài. Thậm chí chỉ độ 30 phút sau khi mưa to là dấu hiệu của ngập đã bắt đầu, nước hầu như không thoát được, hoặc thoát rất chậm.

Những trận mưa như chiều 17/8 chỉ là mở đầu cho một mùa mưa đang sầm sập đến và người Hà Nội luôn luôn ở trong tình trạng phải đối mặt với những buổi chiều đường về “phố biến thành sông” chỉ qua một cơn mưa không phải là to lắm.

Năng lực thoát nước của thành phố ngày càng ở trong tình trạng đáng báo động. Có những khi Hà Nội bị lụt lớn bất khả kháng như những trận mưa lịch sử kéo dài từ ngày nọ qua ngày kia đã đành. Đây hầu như chỉ những cơn mưa ngắn, lượng mưa chưa phải là lớn lắm thì đã gần như chắc chắn là ngập.

Tất nhiên, chỉ độ vài chục phút sau khi mưa tạnh thì nước ngập cũng thoát hết luôn. Nhưng đối với một đô thị ngày càng hiện đại thì việc chỉ cần mưa hơi to đã ngập cho dù chỉ kéo dài trong vài chục phút cũng rất khó chấp nhận. Vài chục phút hoặc vài giờ đồng hồ là hệ luỵ kéo theo sự xáo trộn của toàn thành phố, chưa kể có thể còn rất có những tai nạn dễ xảy ra do nước ngập mà ra.

Những bức ảnh đường Nguyễn Du, Trần Hưng Đạo, thậm chí cả Tràng Tiền ngập nước chỉ sau một trận mưa không to lắm, kéo không dài, tràn lan trên mạng xã hội cho thấy sự bất lực của hệ thống thoát nước toàn thành phố.

Thủ đô mà cứ hễ mưa là ngập, là một hình ảnh khó có thể chấp nhận được. Những toà nhà chung cư vẫn tiếp tục được nhồi vào đô thị trong khi cơ sở hạ tầng thành phố thì vẫn thế có lẽ là nguyên nhân của ngập. Nhưng giải pháp nào cho hệ thống thoát nước thành phố trong bối cảnh ấy thì lại là việc phải tìm ra, không thể chỉ khoanh tay ngồi nhìn.

Có lẽ ký ức về trận lụt lịch sử năm 2008 vẫn hằn sâu, nên mỗi chiều Hà Nội mưa to, tôi luôn luôn có cảm giác mất bình tĩnh. Ý nghĩ của tôi lúc ấy thường là cần phải trở về nhà thật nhanh, trước khi xe có thể trôi bồng bềnh trên phố, như hồi đó chỉ sau một đêm, tất cả đồ đạc của nhà tôi ở tầng 1 đều nổi lềnh phềnh giữa nhà. 2008 là một trận lụt lịch sử và cũng đã 12 năm trôi qua.

12 năm sau, không cần mưa thật to, kéo thật dài ngày, Hà Nội của tôi vẫn dễ dàng ngập trong nước chỉ sau một trận mưa chỉ độ 1 giờ đồng hồ, lượng mưa ở mức vừa phải. Và mỗi lần gặp buổi chiều mưa, tôi vẫn cảm thấy ghẹt thở như một hội chứng hoảng sợ có điều kiện.

Hà Nội trong mưa là một hình ảnh đẹp, xét ở những góc độ nghệ thuật nào đó. Nhưng Hà Nội trong mưa đường phố như biến thành sông hồ thì là một hình ảnh rất tệ, cho một Thủ đô đã bước vào hiện đại, văn minh.