Hàng hóa Việt Nam 'rộng cửa' vào EU

Hàng hóa Việt Nam đã có nhiều cơ hội thâm nhập thị trường Châu Âu (Ảnh: TL).

Đột phá trong quan hệ thương mại

Bắt đầu được khởi động đàm phán vào ngày 26/6/2012, trải qua hơn 3 năm với 14 phiên đàm phán chính thức, nhiều phiên đàm phán giữa kỳ và các cuộc trao đổi với Cao ủy Liên minh châu Âu, đến nay có thể khẳng định, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam và Liên minh Châu Âu đã cơ bản hoàn thành.

EVFTA là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao, cân bằng về lợi ích cho cả Việt Nam và EU, đồng thời phù hợp với các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Theo nhận định của Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, FTA với EU là động lực để Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu, thu hút các dự án có giá trị đầu tư lớn, công nghệ tiên tiến, nâng cao chất lượng dịch vụ.

Bộ Công thương cho biết, khi EVFTA được ký kết, ngay khi Hiệp định có hiệu lực, EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với khoảng 85,6% số dòng thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU. Và sau 7 năm, EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 99,2% số dòng thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Đối với khoảng 0,3% kim ngạch xuất khẩu còn lại, EU cam kết dành cho Việt Nam hạn ngạch thuế quan với thuế nhập khẩu trong hạn ngạch là 0%.

Người đứng đầu ngành công thương Việt Nam cho rằng, đây có thể coi là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong các hiệp định FTA đã được ký từ trước đến nay. Phân tích về những cơ hội mà Hiệp định này mang lại, Bộ Công thương cho biết, nổi bật nhất là những lợi ích về xuất nhập khẩu.

Cụ thể, việc cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ trong Hiệp định EVFTA sẽ là một cú hích quan trọng để thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam- EU, giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng xuất khẩu, đặc biệt là những sản phẩm mà hai bên có thế mạnh như dệt may, giày dép, nông thủy sản, đồ gỗ của Việt Nam và máy móc, thiết bị, ô tô, xe máy, đồ uống có cồn, một số loại nông sản của EU...

Trong lĩnh vực đầu tư, các cam kết nhằm đảm bảo một môi trường đầu tư, kinh doanh cởi mở, thông thoáng hơn trong Hiệp định EVFTA sẽ giúp thúc đẩy luồng vốn đầu tư chất lượng cao của EU và cả các đối tác khác vào Việt Nam. Với quy mô và tiềm năng phát triển đầu tư của EU, nước ta có cơ hội trở thành địa bàn trung chuyển, kết nối cho hoạt động thương mại và đầu tư của EU trong khu vực. Điều này sẽ thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng tích cực của Việt Nam.

Theo đánh giá của Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmstrom, Việt Nam có một thị trường đang phát triển với khoảng 90 triệu người tiêu dùng, trong khi hơn 30 triệu người dân ở Châu Âu phụ thuộc vào các mặt hàng xuất khẩu. Vì vậy, việc được tiếp cận dễ dàng hơn với thị trường đang tăng trưởng như Việt Nam là một tin vui đối với hàng chục triệu công dân Châu Âu.

Ngược lại, thị trường rộng lớn EU với 27 nước thành viên được đánh giá là một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của Việt Nam. Có thể khẳng định, với cả EU và Việt Nam, để có được sự thống nhất về các nguyên tắc thương mại giữa hai bên, đây thực sự là bước đột phá trong quan hệ thương mại giữa hai bên.

Các doanh nghiệp Việt cần đẩy mạnh xây dựng thương hiệu.

Thách thức không nhỏ

Như vậy, VEFTA được ký kết, 99% dòng thuế được xóa bỏ, cơ hội mở ra cho các DN Việt Nam trong việc xuất khẩu các sản phẩm sang thị trường châu Âu là rất lớn, tuy nhiên, thách thức cũng không nhỏ. Theo Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmstrom, do đây là hiệp định đàm phán theo tiêu chuẩn quốc tế, nên các DN Việt Nam sẽ phải chịu những áp lực rất lớn khi tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong khi, như chúng ta đã biết, ngành công nghiệp phụ trợ của Việt Nam còn non yếu nên đây thực sự là thử thách đối với các DN Việt Nam.

“Việt Nam cần có những bước chuẩn bị kỹ càng để bước vào sân chơi mới, đặc biệt là các sản phẩm nông sản, một trong những thế mạnh của Việt Nam, các DN Việt Nam cần phải xây dựng được thương hiệu cho các sản phẩm, hàng hóa của mình” – Cao ủy Malmstrom nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng cũng cho rằng, tham gia ký kết VEFTA, bên cạnh vai trò của nhà nước, các DN của chúng ta cũng phải chủ động trong chiến lược kinh doanh, học tập kinh nghiệm của DN nước ngoài đang hoạt động ở Việt Nam để có những bước đi vững chắc.

EU hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 và là một trong hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Đặc điểm nổi bật trong cơ cấu xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU là tính bổ sung rất lớn, ít mang tính cạnh tranh đối đầu trực tiếp. Năm 2014, tổng kim ngạch hai chiều giữa Việt Nam và EU đạt hơn 36,8 tỷ đô la, tăng 9% so với năm 2013. Trong đó, xuất khẩu sang EU đạt gần 28 tỷ đô la và nhập khẩu từ EU đạt gần 9 tỷ đô la. Các nhà đầu tư EU đã có mặt tại hầu hết các ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, tập trung nhiều nhất vào công nghiệp, xây dựng và một số ngành dịch vụ...