Học phí cao đến đâu thì vừa?

Thống kê sơ bộ, trường đại học (ĐH) công lập có mức học phí đào tạo ngành y tương đối ổn định, ở mức tương đương nhau và dễ chịu hơn so với các trường ĐH ngoài công lập. Theo đó, mức học phí các trường đào tạo ngành y dược ở trường công thấp nhất là 14,3 triệu đồng/năm, cao nhất là 88 triệu đồng/năm; ở trường tư cao nhất là 220 triệu đồng/năm.

Đơn cử như Trường ĐH Y Hà Nội học phí năm 2021-2022 vẫn theo Nghị định 86 của Chính phủ năm 2015 (14,3 triệu đồng/năm) và Nghị định thay thế Nghị định 86 của Chính phủ. Khi thực hiện tự chủ, Trường ĐH Y Hà Nội sẽ thay đổi mức học phí; Trường ĐH Dược Hà Nội trong năm 2021 vẫn tạm thu 14,3 triệu đồng/năm cho đến khi có Nghị định thay thế Nghị định 86 của Chính phủ; Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam thu học phí năm học 2021- 2022 là 14,3 triệu đồng/năm; Trường ĐH Y tế Công cộng mức học phí năm 2021-2022 là 14,3 triệu đồng/năm; Trường ĐH Y dược (ĐH Thái Nguyên) có mức học phí năm 2021 là 14,3 triệu đồng/năm; Trường ĐH Tây Nguyên, học phí đào tạo các ngành: Y khoa, Kỹ thuật xét nghiệm y học, Điều dưỡng năm 2021- 2022 là 14,3 triệu đồng/năm.

Đáng chú ý, Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng công bố học phí ngành Răng-hàm-mặt; Y khoa chương trình tiếng Việt là 182 triệu đồng/năm; học phí ngành Răng-hàm-mặt; Y khoa chương trình tiếng Anh là 220 triệu đồng/năm; học phí ngành Dược học 55 triệu đồng/năm; các ngành khác 50 triệu đồng/năm…

Từ mùa tuyển sinh 2020, dư luận đã dấy lên những băn khoăn về mức học phí khủng của khối trường y dược, hoặc trường có đào tạo ngành y, dược. Liên quan đến vụ học phí tăng đến 70 triệu đồng/năm (ĐH Y dược TP HCM). Độ “cao” và sức “nóng” của học phí ngành y năm 2020 đã khiến Bộ GDĐT phải vào cuộc. Bộ này đã đề nghị Bộ Y tế xác minh vụ học phí trường y tăng gấp 5, qua đó cần cung cấp thông tin công khai cho xã hội và người học.

Vậy học phí ngành y tăng bao nhiêu, tăng đến đâu là hợp lý? PGS.TS Ngô Minh Xuân - nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch nói, học phí khối ngành y, dược quá thấp thì không thể đào tạo được nhân lực bậc cao và để sinh viên cạnh tranh trong khu vực. GS Nguyễn Văn Thanh, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Nguyễn Tất Thành cũng cho rằng, việc tăng học phí khối ngành y, dược là tất nhiên. Nhưng cơ sở thế nào thì cần có công trình chứng minh tăng bao nhiêu lần là phù hợp, sinh viên sẽ được tăng thụ hưởng cụ thể ra sao… Nếu cần thiết, cần thành lập nhóm giúp khảo cứu về điều này.

Theo lãnh đạo Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GDĐT), khi Luật yêu cầu công khai mức học phí ngay từ Đề án tuyển sinh, thì việc một trường nào đó đặt ra mức học phí quá cao, không thuyết phục, không giải trình được… thì chắc chắn sẽ bị người học quay lưng.

Câu chuyện tự chủ ĐH, gắn với việc tăng học phí sẽ còn nhiều vấn đề phải bàn. Nhưng hiển nhiên, tăng học phí cần phải gắn với việc nâng cao chất lượng đào tạo. Có như vậy, mới giải tỏa được băn khoăn của người học và dư luận nói chung.