Vì sao những người đoạt giải Nobelngày càng… già?

Khánh Duy 08/10/2016 21:37

Những người đoạt giải thưởng Nobel danh giá có xu hướng già đi, khi tuổi trung bình của họ tính đến thời điểm này trong năm nay là 72; trong khi tuổi trung bình của những người giành giải trong quá khứ thấp hơn nhiều.

Các nhà khoa học giành giải Nobel có xu hướng già hóa (Nguồn: AP).

Các nhà khoa học đoạt giải Nobel 2016 trong lĩnh vực Vật lý, Hóa học và Y học được vinh danh mới đây đều là đàn ông và ở độ tuổi từ 65 đến 72. Tuy nhiên, trở lại với nửa đầu của thế kỷ 20, thì độ tuổi trung bình của những người được giải Nobel chỉ là 56. Nếu chỉ xét riêng về Nobel Vật lý thì hiện tại nhóm người giành giải là đàn ông ở độ tuổi trên 60, trong khi trước kia nhóm này thường có độ tuổi trung bình chỉ khoảng 47.

Thực tế đã cho thấy, ở các bộ môn khoa học truyền thống, luôn có xu hướng cá nhân giành giải Nobel ở độ tuổi đã cao và xu hướng này bắt đầu từ những năm 1950 cho tới hiện tại. Nhiều người cho rằng nguyên nhân của xu thế này là do kiến thức ngày càng mở rộng thêm, và ngày nay có quá nhiều thông tin và lý thuyết để một nhà khoa học tiếp thu đến nỗi khi họ già rồi mới có thể tạo nên bước đột phá.

Tuy nhiên điều này có thể chưa chính xác.

Gustav Kallstrand, quản lý lâu năm của Bảo tàng Nobel, cho biết cách đây 100 năm, thế giới chỉ có khoảng 1.000 nhà Vật lý, nhưng ngày nay con số này đã lên tới khoảng 1 triệu. “Đây là một yếu tố quan trọng. Thời gian chờ đợi để đạt được một giải Nobel kéo dài hơn và bạn không thể đạt được giải thưởng này ngay khi tạo ra bước đột phá mà phải chờ”- ông Kallstrand lý giải.

Ngay trong thời nay, giới khoa học cũng đã tạo ra các bước đột phá từ lúc họ còn trẻ, nhưng có hàng nghìn nhà khoa học cũng đang làm điều tương tự, trong khi hội đồng trao giải Nobel cần có thời gian để đánh giá công trình của họ và quá trình này có thể diễn ra trong nhiều năm liền.

Ngày nay thế giới có thêm hàng nghìn các tiểu thuyết gia, nhà kinh tế và cá nhân đang nỗ lực vì hòa bình so với 100 năm trước đây. Nhưng xu hướng già hóa của họ trong lúc chờ giải Nobel lại rất khác, trong khi nhóm người giành giải Nobel Vật lý lại khá trẻ so với các nhóm còn lại. Điều này được cho là do cuộc cách mạng khoa học diễn ra trong nửa đầu thế kỷ 20.

Trong thời kỳ này, vô số các nhà vật lý trẻ tuổi nhanh chóng đạt được các bước đột phá, và lọt vào tầm ngắm của hội đồng Nobel. Giải thưởng nhanh chóng được trao cho các nhà khoa học này bởi Vật lý là một ngành khoa học nhận được sự quan tâm đặc biệt của hội đồng trao giải Nobel. Ngoài ra, có một xu hướng sẽ còn tiếp tục tồn tại trong lịch sử của giải thưởng Nobel, đó là số nhà khoa học nam giành giải luôn áp đảo.

Dù ngày nay bình đẳng giới đã đạt nhiều bước tiến vượt bậc hơn so với trong quá khứ, nhưng số lượng nam giới giành giải thưởng Nobel vẫn áp đảo so với nữ giới. Tuy Bảo tàng Nobel khẳng định rằng họ chưa từng xem nhẹ công trình khoa học của các nhà khoa học nữ, nhưng trong quá khứ đã từng có một câu chuyện như vậy.

Vào năm 1903, dù đã đóng góp to lớn trong quá trình nghiên cứu ra chất phóng xạ nhưng nhà khoa học Marie Curie vẫn không lọt vào danh sách đề cử giải thưởng Nobel. Chỉ đến khi chồng bà - cũng là đồng nghiệp chung tay xây dựng công trình trên, phản đối và từ chối nhận giải Nobel, bà Curie mới được nhận giải thưởng này. Nhưng xét về mặt kỹ thuật, bà vẫn được coi là đã nhận được đề cử vào năm 1902 và chính thức trở thành người phụ nữ đầu tiên giành giải thưởng danh giá này.

(0) Bình luận
Nổi bật
    Tin mới nhất
    Vì sao những người đoạt giải Nobelngày càng… già?

    POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO