Kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có công văn gửi các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD) yêu cầu thực hiện nghiêm một số nội dung trong hoạt động nhằm hạn chế rủi ro.

Theo đó, NHNN cho biết, qua công tác theo dõi, giám sát tình hình hoạt động của năm 2020, NHNN nhận thấy một số TCTD một số dấu hiệu tiềm ẩn rủi ro như: Nợ xấu nội bảng có xu hướng tăng so với cuối năm 2019; tỷ lệ nợ xấu của một số công ty tài chính tiêu dùng ở mức cao và tăng lớn so với năm trước; lãi phải thu từ hoạt động tín dụng tăng lớn so với cuối năm 2019…

Đặc biệt, tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng lớn, tốc độ tăng trưởng tín dụng bất động sản cao; đầu tư trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) nhằm mục đích xây dựng, kinh doanh bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng cao trong tổng đầu tư TPDN; một số ngân hàng thương mại có số dư đầu tư TPDN tăng lớn so với năm 2019, trong đó, mức tăng thêm tập trung chủ yếu vào lĩnh vực xây dựng và kinh doanh bất động sản.

Về vấn đề TPDN, TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng phân tích, việc ngân hàng đa dạng hóa danh mục trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng khó khăn không phải là xấu. Tuy nhiên, việc các ngân hàng đầu tư vào TPDN hiện nay có nhiều rủi ro, mặc dù họ mua TPDN hay cho vay đều phân tích tình hình tài chính của các tổ chức phát hành để quyết định.

Bên cạnh đó, theo quy định của NHNN, những khoản mua TPDN được xem là cho vay và phải cộng vào dư nợ tín dụng. Vấn đề là TPDN có lãi suất tương đối cao với kỳ hạn dài, có nghĩa độ rủi ro cũng tăng lên so với tín dụng ngắn hạn. Đồng thời, không loại trừ khả năng một số ngân hàng mua TPDN để đảo nợ. Tức họ mua TPDN của doanh nghiệp và doanh nghiệp dùng tiền đó để trả cho nợ cũ.

Nợ xấu cấp tín dụng đối với khách hàng lớn (doanh nghiệp có tổng mức cấp tín dụng từ 500 tỷ đồng trở lên) tăng so với cuối năm 2019; lãi phải thu từ hoạt động tín dụng tăng đáng kể, dẫn đến việc chưa phản ánh thực chất kết quả kinh doanh của TCTD; một số TCTD chưa quyết liệt trong công tác thu hồi tối đa nợ xấu, nợ đã sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro đưa ra theo dõi ngoại bảng.

Vì thế, để đảm bảo an toàn hoạt động và hạn chế rủi ro, NHNN yêu cầu các TCTD nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của Thống đốc NHNN tại Chỉ thị số 01; kiểm soát chặt chẽ tốc độ tăng trưởng tín dụng theo đúng chỉ tiêu được NHNN giao trong năm 2021.

Riêng đối với các lĩnh vực rủi ro, NHNN lưu ý các TCTD phải thực hiện 10 nội dung. Cụ thể, đối với lĩnh vực bất động sản, kiểm soát chặt chẽ mức độ tập trung tín dụng vào một số khách hàng/nhóm khách hàng lớn, các dự án bất động sản có quy mô lớn; cấp tín dụng để đầu tư, kinh doanh bất động sản.

Tích cực triển khai các giải pháp phòng ngừa, phát hiện và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm quy định về cấp tín dụng, xử lý nợ xấu, xử lý nợ đã sử dụng dự phòng rủi ro.

Thực hiện dự thu lãi, thoái các khoản lãi dự thu theo đúng quy định của pháp luật và các văn bản chỉ đạo của NHNN đảm bảo lợi nhuận phản ánh đúng thực trạng hoạt động kinh doanh của TCTD.