Kinh doanh trái phép hóa chất gây chết người: Cần khởi tố hình sự

Chợ Kim Biên (TP HCM) là trung tâm phân phối hóa chất lớn nhất khu vực phía Nam. Ngoài cung cấp nhu cầu sản xuất, kinh doanh cho địa bàn thành phố, hóa chất tại chợ này còn được vận chuyển về các tỉnh miền Tây Nam Bộ.

Không dưới 50 mặt hàng, gồm tất cả các chủng loại từ hương liệu ca cao, hương thịt heo đến các loại hương liệu: chống ẩm mốc, nước rửa chén, dầu gội…, đến các hoá chất công nghiệp như: Magnesium Sunlfate tẩy vải sợi được dùng vào việc tẩy trắng ngó sen, dừa, rau; hoá chất Sulfite dùng để tẩy trắng mủ cao su, da; chất vàng ô nhuộm vải dùng để muối măng, nhuộm gà… cũng “có mặt” đầy đủ.

Thực tế thì các quầy sạp quanh chợ Kim Biên trở thành những nhà cung cấp lớn. Các cửa hàng sẵn sàng cung cấp cho khách hàng bất kỳ hóa chất nào mà không cần giới hạn khối lượng. Theo lực lượng chức năng thành phố, khi kiểm tra các tiểu thương và đơn vị kinh doanh “che mắt” cơ quan chức năng bằng cách bên ngoài trưng bày hoá chất công nghiệp nhưng khi khách hàng có nhu cầu sử dụng hoá chất thực phẩm thì họ đưa ra nhiều mặt hàng. Đồng thời, đáp ứng nhu cầu giao dịch cho khách hàng với lượng lớn hoá chất độc hại được chất ở những kho hàng khác nhau.

Lo lắng về mất an toàn trong kinh doanh hóa chất, ông Phan Hoàn Kiếm- Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TPHCM thông tin, cả thành phố có khoảng 600 tổ chức, cá nhân xuất nhập khẩu và kinh doanh hóa chất. Tập trung nhiều nhất ở địa bàn quận 5 mà cụ thể khu vực quanh chợ Kim Biên với 16 hộ kinh doanh trong nhà lồng chợ Kim Biên cùng 93 cơ sở kinh doanh hóa chất xung quanh chợ.

Điều đặc biệt là bất kỳ thời điểm nào cơ quan chức năng kiểm tra cũng phát hiện vi phạm như: hết hạn sử dụng, không nhãn mác, không hóa đơn chứng từ, hàng hóa chất nhập lậu. Trong quý 1, năm 2016 quản lý thị trường đã kiểm tra 19 vụ có đến 15 vụ vi phạm. Đặc biệt có 7 vụ kinh doanh hơn 5 tấn hóa chất nhập lậu, phần lớn xuất xứ từ Trung Quốc. 5 vụ vi phạm quy định về nhãn không đủ nội dung bắt buộc hoặc hàng nhập khẩu không có nhãn phụ tiếng Việt với gần 127 tấn hóa chất.

Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM cho biết thêm, đang chuyển hồ sơ cho cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố vụ Cty TNHH hương liệu phụ gia thực phẩm Hồng Á có hành vi kinh doanh hàng hóa chất nhập lậu gồm gần 6 tấn phụ gia thực phẩm các loại, tổng trị giá hơn 1,2 tỷ đồng.

Ngoài vụ này, quản lý thị trường TP đang phố hợp với C46, C49, C74 (Bộ Công an) làm rõ Cty cổ phần XNK - TM - SX hóa chất Đắc Trường Phát có hàng hóa vi phạm gân 900 kg hóa chất công nghiệp, phụ gia thực phẩm vi phạm ghi nhãn hàng hóa, chưa xuất trình được đầy đủ hóa đơn, chứng từ nguồn gốc.

Nói về bất cập của chợ hóa chất Kim Biên, ông Nguyễn Ngọc Hòa- Phó Giám đốc Sở Công thương TP HCM cho rằng, cần phải tăng cường lực lượng kiểm soát tình trạng nhập lậu hóa chất không rõ nguồn gốc, không tem nhãn. Riêng đối với những trường hợp sang, chiết nhỏ lẻ cần phải có quy trình đóng gói, tem và nhãn mác đầy đủ.

Trước đó, ngày 23/5, bàn về hướng giải pháp về tình trạng nhập lậu hóa chất, ông Trần Vĩnh Tuyến- Phó Chủ tịch UBND TP HCM cho rằng, lực lượng chức năng kiểm tra phát hiện sai phạm, xử phạt vài trăm triệu cũng không là gì so với sức khỏe và tính mạng của người dân thành phố. Trường hợp đủ cơ sở để khởi tố hình sự phải làm cho ra. Chúng ta không hình sự hóa hoạt động kinh doanh nhưng kinh doanh gây chết người vẫn phải khởi tố”.

Theo UBND TP HCM, trước mắt cần quy hoạch lại chợ hóa chất, hạn chế tình trạng sử dụng hóa chất sai mục đích. Hướng giải quyết lâu dài, giao Sở Công thương xây dựng đề án hình thành Trung tâm kinh doanh hóa chất bằng cách kêu gọi xã hội hóa. “Giao tư nhân đầu tư chắc chắn họ có phương án quản lý chặt chẽ hơn. Chứ di dời chợ từ quận 5 sang một quận nào đó sẽ không thay đổi được bản chất vấn đề đang tồn tại”- ông Trần Vĩnh Tuyến nhấn mạnh.