Xử lý triệt để ô nhiễm môi trường làng nghề

Sản xuất thủ công khiến môi trường nước ở Khắc Niệm bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tiến Nhường, với hàng trăm năm tồn tại và phát triển đến nay Bắc Ninh có 62 làng nghề, trong đó có 31 làng nghề truyền thống, từ chế biến, bảo quản nông sản, sản xuất đồ gỗ, sắt thép, đúc đồng, nhôm đến làng nghề thêu, dệt…

Các làng nghề ở Bắc Ninh có sự phân bố rộng khắp trên địa bàn tỉnh, nhiều làng nghề có bước phát triển sôi động, thu hút hơn 76 nghìn lao động tham gia. Tổng giá trị sản xuất của làng nghề Bắc Ninh hiện đạt 7.600 tỷ đồng, bằng 7,78% GDP của tỉnh.

Tuy nhiên cùng với sự phát triển của các làng nghề vấn đề ô nhiễm môi trường là một trong những vấn đề bức xúc của tỉnh Bắc Ninh.

Theo kết quả điều tra mới đây tại 20 làng nghề trên địa bàn tỉnh thì nước thải ra môi trường tại các cơ sở sản xuất chế biến có mức độ ô nhiễm cao nhất, chiếm 54,6%; tiếp theo là nước mặt, chiếm 30,4%, nước ngầm chiếm 12,5%, môi trường đất có mức độ ô nhiễm thấp hơn cả, chiếm 3,1%.

Như tại làng nghề Đại Bái với hơn 1.700 hộ làm nghề mỹ nghệ, đúc cán các nguyên liệu đồng, sản xuất hàng dân dụng.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Đại Bái Nguyễn Công Thành, làng nghề đúc đồng ngày càng phát triển thì môi trường cũng ngày càng ô nhiễm. Nguyên nhân một phần là do máy móc, thiết bị sử dụng tại làng nghề đa phần là loại cũ, chắp vá, lạc hậu, nên hiệu quả sản xuất thấp, gây ô nhiễm môi trường.

Các hộ sản xuất tại làng nghề khả năng tài chính hạn chế, đầu tư cho việc xử lý ô nhiễm môi trường bị xem nhẹ, nước xả thải chứa axit, sút… được xả thải trực tiếp ra môi trường.

Hiện ô nhiễm môi trường đã gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân. Theo báo cáo của Trạm Y tế xã Đại Bái, trong vòng 3 năm từ 2001 - 2014, chỉ tính riêng xóm Trại, thôn Đại Bái đã có 23 người chết do các bệnh ung thư. Người chết có xu hướng trẻ hóa, chủ yếu ở độ tuổi từ 45 đến 50.

Tại hai làng bún bánh Khắc Niệm và rượu cồn Đại Lâm là những làng nghề có mức độ ô nhiễm cao nhất với 48/450 chỉ tiêu ô nhiễm vượt giới hạn cho phép…Số lượng người mắc bệnh ngày càng tăng trong đó căn bệnh thường gặp là viêm đường hô hấp cấp, đường tiêu hóa, bệnh phổi.

Nhằm bảo vệ môi trường, xử lý triệt để ô nhiễm đang có chiều hướng gia tăng tại các làng nghề, tỉnh Bắc Ninh triển khai thực hiện Đề án tổng thể Bảo vệ môi trường làng nghề đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030.

Theo đó, đến hết năm 2015, toàn tỉnh Bắc Ninh thống nhất thông tin về số lượng và hiện trạng sản xuất, hiện trạng môi trường các làng nghề, cụm công nghiệp làng nghề trên địa bàn. Hoàn thành việc đánh giá mức độ ô nhiễm tại các làng nghề, phân loại các cơ sở sản xuất trong các làng nghề theo loại hình sản xuất và nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.

Cùng với đó xử lý triệt để 6 làng nghề nằm trong danh mục các làng nghề ô nhiễm môi trường cần xử lý theo Chương trình mục tiêu Quốc gia khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường, gồm: Làng nghề tái sản xuất giấy Phong Khê, xã Phong Khê, làng nghề sản xuất bún Khắc Niệm, xã Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh; Làng nghề tái chế nhôm Mẫn Xá, xã Văn Môn, huyện Yên Phong; Làng nghề đúc đồng Đại Bái, xã Đại Bái, huyện Gia Bình; Làng nghề tái chế thép Đa Hội, phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn; Làng nghề đúc đồng Quảng Bố, xã Quảng Phú, huyện Lương Tài.

Tỉnh Bắc Ninh cũng đặt mục tiêu đến năm 2020 sẽ công khai và cập nhật thường xuyên danh sách, thông tin về thực trạng các làng nghề được công nhận, làng nghề chưa được công nhận và làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời, quản lý chặt chẽ công tác bảo vệ môi trường tại các làng nghề, cơ bản kiểm soát được tình trạng ô nhiễm môi trường làng nghề; không phát sinh làng nghề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng mới. Tất cả các cơ sở sản xuất còn tồn tại trong các làng nghề chưa được công nhận có biện pháp xử lý chất thải theo quy định hoặc di dời vào cụm công nghiệp làng nghề hoặc chấm dứt hoạt động.

Đến năm 2030, các làng nghề trên địa bàn tỉnh được công nhận, thống nhất quản lý và tuân thủ đầy đủ các điều kiện về bảo vệ môi trường. Khắc phục triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường làng nghề trên địa bàn tỉnh.