Kỳ vọng siêu dự án chống ngập

Cống Mương Chuối, cống ngăn triều lớn nhất của dự án chống ngập tại TP HCM bắt đầu thi công trở lại.

Gấp rút triển khai

Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước TP HCM Nguyễn Hoàng Anh Dũng cho biết, năm 2019 là năm thứ 4 thực hiện chương trình giảm ngập nước giai đoạn 2016-2020, cũng là giai đoạn nước rút triển khai thực hiện các dự án nhằm hoàn thành mục tiêu xóa giảm ngập.

Theo ông Nguyễn Tâm Tiến - Tổng Giám đốc tập đoàn Trung Nam, chủ đầu tư dự án thì với khối lượng công việc khổng lồ nên việc khởi động lại dự án cũng tốn nhiều thời gian chuẩn bị, cả về tiền của lẫn nhân lực. Trong đó, việc thuê đội ngũ hàng ngàn công nhân, kỹ sư, giám sát… cũng không thể chỉ trong một hai ngày là có ngay. Vì vậy, ngay từ trước Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, công ty đã bắt tay vào chuẩn bị công việc tại các công trình cống Cây Khô, Mương Chuối…

Trao đổi với chúng tôi, ông Tiến cho biết những vướng mắc của dự án này đều đã được UBND TP HCM chung tay phối hợp cùng chủ đầu tư giải quyết. Cụ thể, thành phố đã thông qua các báo cáo đánh giá của tổ giám sát để cho điều chỉnh lại thiết kế cơ sở (thiết kế FS) của dự án. Sau đó, thành phố cũng đã làm việc với Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ để gia hạn thời hạn cấp vốn cho dự án sau hạn chót 30/6.

Trước đó, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Trần Vĩnh Tuyến cũng chấp thuận điều chỉnh thiết kế đoạn kè thuộc hạng mục cống Bà Bướm (Quận 7) theo đề nghị của Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn. Ngoài ra, UBND TP HCM cũng chấp thuận chủ trương thuê đơn vị tư vấn là Viện nghiên cứu cơ khí (thuộc Bộ Công thương) để kiểm định, đánh giá việc thay đổi vật liệu thép chế tạo cửa van dự án theo ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhằm tháo gỡ các vướng mắc pháp lý của dự án.

Theo TS Tô Văn Trường - chuyên gia độc lập về Tài nguyên nước và môi trường, thì dự án chống ngập có ý nghĩa đặc biệt to lớn với người dân ở TP HCM. Nguyên nhân là địa hình tự nhiên của thành phố có 75% diện tích thấp dưới 2 mét lại nằm liền kề biển Đông, thường xuyên bị triều cường uy hiếp. Mặc dù có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng ngập nước nhưng nếu dự án này được hoàn thành, hệ thống cống ngăn triều và đê bao ở khu vực sẽ ngăn chặn các đợt triều cường.

Ngoài ra, hệ thống máy bơm công suất lớn ở khu vực cống này cũng giúp cho việc thoát nước ở những thời điểm mưa lớn rất nhiều. Vì vậy nhiều người kỳ vọng dự án này có thể thay đổi cơ bản tình hình ngập nước ở TP HCM trong thời gian tới.

Nhiều dự án chưa được bố trí vốn

Mặc dù dự án đã được tái khởi động nhưng trước mắt, vẫn còn nhiều khó khăn. Dự án được giao vốn nhưng có thể không đảm bảo giải ngân đến ngày 31/7/2019 đạt trên 50% kế hoạch vốn được giao. Nguyên nhân là do Sở Xây dựng chưa được UBND TP ủy quyền phân cấp thẩm định, quyết định những nội dung liên quan đến đầu tư xây dựng thuộc lĩnh vực thoát nước như trước đây đã ủy quyền cho Sở GTVT. Do đó, Sở Xây dựng chưa thụ lý hồ sơ do chủ đầu tư trình.

Người dân TP HCM đang kỳ vọng khi những dự án được khởi động trở lại sẽ giảm bớt tình trạng cứ mưa là ngập. Ảnh: Đoàn Xá.

Ngoài ra, dự án chưa được bố trí vốn năm 2019 nên không có cơ sở triển khai thực hiện. Năm 2019, Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước TP HCM có 10 dự án được chuyến tiếp từ 2018 sang để tiếp tục thi công hoàn thành dự án, bàn giao đưa vào sử dụng và quyết toán dự án nhưng chưa được UBND TP HCM bố trí vốn. Hiện nay, Trung tâm cũng có 23 dự án đã hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư trong năm 2018 và đã được phê duyệt dự án đầu tư trước 31/10/2018 nhưng chưa được UBND TP bố trí vốn khởi công mới trong năm 2019.

Bên cạnh đó còn có 28 dự án cần được bố trí vốn chuẩn bị đầu tư trong năm nay để thực hiện công tác lập dự án đầu tư trình sở chuyên ngành phê duyệt và thực hiện đầu tư trong các năm tiếp theo nhằm hoàn thành kế hoạch chương trình giảm ngập nước giai đoạn 2016-2020 nhưng chưa được UBND TP bố trí vốn.

Một khó khăn cũng rất nan giải đó là trong số 238 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án này vẫn còn tới 97 hộ chưa di dời bàn giao mặt bằng. Hiện lãnh đạo thành phố đang chỉ đạo các ban ngành địa phương khẩn trương thỏa thuận với các hộ dân để đền bù, di dời nhằm tạo điều kiện cho dự án hoàn thành đúng tiến độ. Dự kiến, dự án này sẽ được hoàn thành vào cuối năm 2019 hoặc quý 1/2020 tùy thuộc vào tiến độ của công tác giải phóng mặt bằng thời gian tới.

Tuy nhiên, với 72% tổng khối lượng công việc đã được hoàn thành, người dân và các cấp chính quyền ở TP HCM hiện nay đều hy vọng và mong muốn dự án quan trọng này sẽ được khẩn trương thực hiện và hoàn thành, góp phần giải quyết dứt điểm tình trạng ngập nước ở thành phố.