Lửa hồng trong giá rét

Hơn 1 tuần qua, không khí lạnh liên tục tăng cường, nhiệt độ cả nước xuống thấp. Đặc biệt, miền núi phía Bắc chìm trong rét hại. Trong các ngày từ 7 đến 10/1, nhiều nơi nhiệt độ ở mức âm, băng tuyết phủ kín núi rừng. Trong cái rét cắt da cắt thịt vẫn còn đó những con người cần mẫn làm nhiệm vụ, đặc biệt là những cán bộ chiến sĩ Bộ đội Biên phòng ở địa bàn vùng giáp biên.

Những ngày này, các tỉnh Hà Giang, Lào Cai, Sơn La, Lạng Sơn, Cao Bằng và huyện miền núi Bình Liêu tỉnh Quảng Ninh, nhiệt độ rất thấp. Băng tuyết trắng xóa. Nhiệt độ cao nhất trong ngày cũng chỉ 8 độ C. Đêm và sáng, nhiều nơi nhiệt độ xuống -2 đến -4 độ C.

Nhiều nơi băng tuyết bao phủ

Tại Sa Pa, ngày 9 và ngày 10/1, băng tuyết phủ trắng đèo Ô Quy Hồ (huyện Sa Pa). Con đường nối hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu đi lại rất khó khăn khi khắp nơi là một màu trắng mờ. Những cánh rừng như biến mất. Tại xã Y Tý (huyện Bát Xát), nhiệt độ lúc 7h sáng ngày 10/1 là -1 độ C, băng tuyết phủ trắng cành cây, ngọn cỏ. Những ngôi nhà trình tường chỉ còn lại những bóng mờ trong màn sương trắng đục.

Theo Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Lào Cai, những ngày tới các khu vực núi cao, nhất là tại đỉnh Fansipan có khả năng xuất hiện mưa tuyết.

Tại Hà Giang, trong suốt 1 tuần, nhiệt độ trung bình ở mức 5 độ C. Ban đêm, vùng Mèo Vạc, Đồng Văn nhiệt độ xuống -2 độ C. Tại các xã biên giới như Thượng Phùng, Sơn Vĩ, Xín Cái (huyện Mèo Vạc), nhiệt độ rất thấp. Kể từ đêm 7/1 nhiều nơi đã có băng tuyết. Ngay tại thị trấn Phó Bảng và xã Lũng Cú của huyện Đồng Văn, rét hại cũng hoành hành. Đây là đợt rét mạnh, nhiệt độ giảm sâu rất hiếm khi xuất hiện ở Cao nguyên đá Đồng Văn.

Với các xã vùng cao huyện Bắc Yên (Sơn La), băng tuyết cũng xuất hiện khi mà nhiệt độ ban đêm ở ngưỡng dưới 0 độ C. Tại các xã Háng Đồng, Tà Xùa, Làng Chếu, Xím Vàng và Hang Chú, trong nhiều ngày nền nhiệt trung bình không quá 3 độ C. 6h sáng ngày 9/1, ở hai xã Tà Xùa và Háng Đồng, nhiệt độ ở mức -1°C. Trong khi đó, theo cơ quan dự báo thời tiết, trong những ngày tới nhiệt độ còn tiếp tục giảm, xuống tới mức -4 độ C.

Tại Lạng Sơn, từ ngày 8/1, có tới 418/676 trường học trong tỉnh phải nghỉ học do quá rét. Với khối các trường mầm non và tiểu học, trên 90% các trường cho học sinh nghỉ học. Khối Trung học phổ thông, 13/27 trường cho học sinh nghỉ học; 9/11 trung tâm giáo dục thường xuyên - giáo dục nghề nghiệp tạm nghỉ.

Năm nay, đỉnh Mẫu Sơn băng tuyết nhiều hơn do nhiệt độ xuống thấp. Các buổi sáng các ngày từ 7/1 đến 10/1, vào lúc 6 giờ, nhiệt độ ở mức -1,5 độ C. Cung đường lên đỉnh Mẫu Sơn vốn đã khó do khá nhỏ và nhiều khúc cua thì lại càng thêm khó do mưa phùn và sương mù bao phủ.

Sáng 10/1, nhiệt độ tại đỉnh núi Phia Oắc (xã Thành Công, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng) xuống ở mức -3 độ C. Người dân trong khu vực cho biết, đêm 8/1, nhiệt độ còn thấp hơn, không ai dám ra khỏi nhà từ 6h chiều hôm trước cho tới 10h sáng hôm sau.

Tuy nhiên, nền nhiệt xuống quá thấp, gây băng tuyết không chỉ với những nơi ở độ cao hơn 1.000 mét so với mực nước biển, mà cả những nơi thấp hơn thì rét đậm cũng rất dữ dội. Tại huyện Bình Liêu (tỉnh Quảng Ninh), độ cao trung bình 700 mét so với mực nước biển nhưng những ngày qua người dân cũng chứng kiến một đợt giá rét chưa từng có. Có lúc nhiệt độ ở mức 1 độ C.

Những người giữ lửa

Theo ông Đinh Ngọc Sơn, Bí thư Đảng ủy xã Háng Đồng (huyện Bắc Yên, Sơn La), những ngày qua địa phương liên tục nhắc nhở bà con đốt lửa và che chắn kỹ chuồng trại để giữ ấm cho đàn gia súc. Còn hoa màu thì phải tưới nước vào buổi sáng để rửa trôi sương muối, băng giá và tạo ẩm cho gốc cây. Trong tiết trời giá lạnh, người dân vẫn phải “xông pha” phủ các loại cỏ lên mặt đất để giữ ấm cho cây.

Còn bà Trịnh Thị Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên cho biết, cùng với việc tuyên truyền, vận động bà con chống rét cho vật nuôi, cây trồng thì cán bộ khuyến nông huyện và các xã cũng được huy động cùng người dân thực hiện các biện pháp chống sương giá cho cây trồng; thường xuyên tuần tra, kiểm tra các cánh rừng ở các địa phương, theo dõi quá trình băng giá trên cây để kịp thời báo cáo các cơ quan chuyên môn của huyện nhằm kịp thời có biện pháp xử lý.

Nhưng, có lẽ vất vả nhất trong những ngày giá rét này là cán bộ chiến sĩ Bộ đội Biên phòng. Khi Tết Nguyên đán đang đến gần, giao lưu giữa hai bên đường biên tăng lên và số người xuất cảnh, nhập cảnh cũng tăng lên, trong đó có nhiều người nhập cảnh trái phép. Đặc biệt, khi mà tình hình Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp với những ca nhiễm SARS-CoV-2 xâm nhập từ bên ngoài đang là mối đe dọa, thì nhiệm vụ, trách nhiệm của họ càng nặng nề.

Ở Hà Giang, những ngày qua, bất chấp cái rét cắt da cắt thịt, cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Xín Cái vẫn thực hiện tuần tra đường biên, mốc giới và ngăn chặn kịp thời công dân xuất, nhập cảnh trái phép. Nhất là với những vùng giáp biên như thôn Xín phìn Chư, Mỏ Phàng, Thượng Phùng, công việc tuần tra phải bảo đảm suốt cả ngày đêm.

Đêm biên cương sương mù đặc quánh, nhiệt độ xuống sâu dưới 0 độ C là thường. Thời tiết lạnh giá, nhiệt độ ở chốt trực chừng 4-5 độ C nhưng ở ngoài trời lúc ấy đã xuống độ âm. Để hoàn thành nhiệm vụ được giao, Đồn Biên phòng Xín Cái thường xuyên duy trì 6 tổ chốt chặn và tuần tra kiểm soát lưu động trên biên giới cũng như thực hiện nhiệm vụ tại 3 khu cách ly trên địa bàn.

Như vậy, tất cả phải trực chiến 24/24 giờ trong ngày. Họ không quản rét mướt để bảo đảm an toàn cho 23,831 km đường biên qua hai xã Thượng Phùng và Xín Cái với vô số đường mòn, lối mở. Được biết, tới nay Đồn Biên phòng Xín Cái đã phát hiện và đưa về khu cách ly hơn 7.000 trường hợp công dân nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.

Để làm được điều đó, trong đêm đông dài lạnh lẽo, trong mưa phùn khiến cái lạnh ngấm vào thịt vào xương, những người chiến sĩ Biên phòng vẫn phải dọi đèn pin vào từng hốc đá. Công việc hết sức gian nan.

Cũng rất vất vả còn là những cán bộ Kiểm lâm, họ phải tuần rừng trong cái rét cắt da cắt thịt. Với những người làm việc ở Trạm Kiểm lâm rừng Nậm Mu, Khau Co (xã Nậm Xé, huyện Văn bàn, tỉnh Lào Cai) thuộc Hạt Kiểm lâm Khu Bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên - Văn Bàn, người ta nói rằng dù là lớn lên trong mưa gió nhưng họ cũng không khỏi tím tái trước mỗi đợt gió lạnh tràn qua. Một chuyến tuần rừng có khi kéo dài tới 3 ngày 3 đêm, khiến cho cái lạnh càng ngấm sâu nhưng không ai sờn lòng nản chí.

Nhưng trong rét buốt vẫn ấm tình người, những con người không quản gian nan. Họ là ngọn lửa hồng trong những ngày đông giá rét.

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, những ngày tới (cho tới 18/1), miền Bắc tiếp tục rét đậm, có nơi rét hại.

Từ ngày 13 đến ngày 16/1, có mưa nhỏ vài nơi, sáng sớm có sương mù. Trời rét, có nơi rét đậm. Phía đông Bắc bộ, từ ngày 13 đến ngày 16/1, có mưa nhỏ, sáng sớm có sương mù. Trời rét, có nơi rét đậm. Các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên-Huế, phía Nam có mưa, phía Bắc trời rét đậm, rét hại.

Riêng ngày 18/1 có nơi mưa vừa, mưa to. Các tỉnh ven biển từ Đà Nẵng đến Bình Thuận, phía Bắc trời lạnh. Tây Nguyên đêm và sáng sớm trời rét. Khu vực Nam bộ, đêm và sáng sớm trời lạnh.

Khu vực Hà Nội, ngày 11-12/1, trời rét đậm, rét hại. Từ ngày 13-16/1, có mưa nhỏ vài nơi, sáng sớm có sương mù. Trời rét, có nơi rét đậm. Từ ngày 17-18/1, có mưa nhỏ rải rác. Trời rét đậm, có nơi rét hại.