Lùm xùm gói thầu 23 tỷ đồng xây Trường mầm non Phú Châu: Ban quản lý coi là chuyện bình thường

“Cài cắm” tiêu chí hạn chế nhà thầu tham gia

Ngày 16/6/2020, ông Đỗ Quang Trung, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì ký ban hành văn bản số 2416/QĐ-UBND quyết định phê duyệt E-Hồ sơ mời thầu, gói thầu thực hiện phần xây dựng Trường mầm non Phú Châu, xã Phú Châu.

Theo phê duyệt, dự toán gói thầu xây dựng Trường mầm non Phú Châu là 23 tỷ 067 triệu đồng lấy từ nguồn ngân sách của thành phố Hà Nội và ngân sách huyện Ba Vì. Hình thức lựa chọn nhà thầu là đấu thầu rộng rãi trong cả nước qua mạng.

Để thực hiện dự án, UBND huyện Ba Vì giao Ban Quản lý Dự án ĐTXD huyện Ba Vì thực hiện nhiệm vụ chủ đầu thư, mời thầu theo quy định của pháp luật.

Đáng bàn, theo Hồ sơ mời thầu do Ban Quản lý Dự án ĐTXD huyện Ba Vì phát hành tại Ý 6.1, tiêu chuẩn đánh giá số 6, Mục 3, Chương III Tiêu chuẩn đánh giá E- HSDT có yêu cầu: “Vệ sinh môi trường: có thuyết minh trình bày công tác vệ sinh môi trường trong quá trình thi công. Nhà thầu phải nêu đầy đủ việc bố trí khu vực lưu trữ chất thải rắn xây dựng công trình theo quy định của chính quyền địa phương và đảm bảo vệ sinh môi trường. Nhà thầu có văn bản xác nhận của địa phương tại địa điểm thi công công trình đối với việc cho phép nhà thầu sử dụng bãi tập kết vật liệu và tập kết phế thải xây dựng của UBND xã”.

Khi tiếp cận Hồ sơ mời thầu, theo nhiều nhà thầu đánh giá, tiêu chí mời thầu trên là không phù hợp, gây khó khăn cho các nhà thầu từ nơi khác đến, chỉ có lợi cho nhà thầu đã được “ngầm chỉ định” nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng trong đấu thầu, mang tính chất cục bộ, địa phương.

Theo tiêu chí nêu trên, bãi tập kết phế thải phải có “văn bản xác nhận của địa phương tại địa điểm thi công công trình cho phép sử dụng”. Các nhà thầu cho rằng, đây chính là một loại hình “giấy phép con” trong đấu thầu.

“Nhà thầu là đơn vị ở nơi khác đến, thời gian chuẩn bị Hồ sơ dự thầu eo hẹp. Việc tìm được bãi tập phế thải đủ điều kiện và được cấp phép đúng quy định đã tốn một thời gian nhất định, chưa kể đến thời gian đàm phán ký hợp đồng nguyên tắc với các bãi đổ này, xin giấy phép cho phép đổ thải của cấp có thẩm quyền tại địa phương. Nếu xảy ra chuyện địa phương đó chỉ cấp văn bản chấp thuận đổ thải cho một nhà thầu quen mà từ chối những nhà thầu khác thì hoàn toàn không có tính cạnh tranh. Mặt khác, tiêu chí trên được 4 điểm, nếu nhà thầu không đáp ứng được thì sẽ không đạt được điểm tối thiểu là 7 điểm ở tiêu chuẩn đánh giá số 6 này và nhà thầu sẽ bị loại”, một nhà thầu kiến nghị.

Đánh giá về vấn đề trên, theo các chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu, việc bên mời thầu yêu cầu nhà thầu có bãi tập kết phế thải để xử lý rác thải xây dựng là bình thường, nhằm tuân thủ tốt các quy định về kiểm soát chất lượng xây dựng.

Tuy nhiên, đây là những điều kiện chỉ nên xem xét trong giai đoạn sau khi đã công bố trúng thầu. Nếu đưa vào Hồ sơ mời thầu, các nhà thầu từ nơi khác đến khó xoay sở kịp được do tính chất do tính chất đặc thù của địa phương. Do đó, Hồ sơ mời thầu đã hạn chế sự tham gia đông đảo của các nhà thầu có năng lực khác.

Sao lại là chuyện bình thường?

Sau khi nhận được đơn kiến nghị, chính ông Đỗ Quang Trung, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì đã có văn bản quyết định đính chính thông tin tại E-HSMT.

Theo đó, nội dung sửa đổi mục 6.1 vệ sinh môi trường được điều chỉnh thành “Có thuyết minh trình bày công tác vệ sinh môi trường trong quá trình thi công. Nhà thầu phải bố trí và nêu rõ vị trí bãi tập kết có đủ điều kiện theo quy định để tập kết và lưu trữ chất thải rắn xây dựng đảm bảo vệ sinh môi trường”.

Riêng tiêu chí “Nhà thầu có văn bản xác nhận của địa phương tại địa điểm thi công công trình đối với việc cho phép nhà thầu sử dụng bãi tập kết vật liệu và tập kết phế thải xây dựng của UBND xã” đã bị loại bỏ.

Theo ông Vũ Việt Cường - Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án ĐTXD huyện Ba Vì cho biết, đến thời điểm mở thầu có hai nhà thầu nộp Hồ sơ dự thầu là Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Hoàng Kim (trụ sở giao dịch tại số 8, Dương Đình Nghệ, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội) và liên danh nhà thầu bản địa gồm Công ty CP tư vấn và Xây lắp Sông Đà DTH và Công ty TNHH xây dựng Hoài An.

Ông Cường thừa nhận, sau khi mời thầu, có nhà thầu đề nghị xem xét nội dung tiêu chí về môi trường (đã nêu ở trên) và Ban Quản lý nhận thấy đề nghị của nhà thầu là phù hợp. Ban Quản lý đã kiểm tra lại có những bất cập thì Ban Quan lý đã điều chỉnh.

“Trong quá trình xây dựng Hồ sơ mời thầu có thể Ban chưa đọc hết, chưa kiểm tra hết nội dung phù hợp hay không phù hợp. Cái này nó cũng là bình thường”, ông Cường nói.

Ông Cường cho hay, theo kết quả chấm thì Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Hoàng Kim đang đứng số 1 nên đang mời Công ty này thương thảo hợp đồng.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, bất ngờ thay trong buổi thương thảo hợp đồng, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Hoàng Kim tự đưa ra hàng loạt lý do thiếu thuyết phục để xin “rút lui” và đồng ý cho Ban Quản lý Dự án ĐTXD huyện Ba Vì lựa chọn nhà thầu xếp hạng tiếp theo thực hiện gói thầu.

Công ty Hoàng Kim bỏ cuộc, nghiễm nhiên, nhà thầu bản địa xếp thứ hai là liên danh Công ty CP tư vấn và Xây lắp Sông Đà DTH và Công ty TNHH xây dựng Hoài An trúng thầu để hiện dự án.

Để làm rõ sự việc, phóng viên đã đề nghị được tiếp cận Hồ sơ dự thầu của các đợn vị tham gia dự thầu nhưng Ban Quản lý Dự án ĐTXD huyện Ba Vì đã liên tục khất lần rồi “im lặng” một cách bất thường.