Lương và giá

Bên cạnh việc trình Quốc hội điều chỉnh mức lương cơ sở để tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức thì cũng tăng chi lương hưu, trợ cấp Bảo hiểm xã hội đối với đối tượng do ngân sách nhà nước chi trả khoảng 12,5%; hỗ trợ với người nghỉ hưu trước năm 1995; tăng chi ưu đãi cho người có công và các chính sách an sinh xã hội gắn với lương cơ sở khoảng 20,8%.

Dự kiến, việc thực hiện điều chỉnh này bắt đầu từ 1/7/2023. Riêng điều chỉnh tăng phụ cấp nghề với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở dự kiến thực hiện từ 1/1/2023.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Quốc hội Nguyễn Hoàng Mai cũng cho biết, sau khi tăng lương cơ sở thì các cơ quan chức năng sẽ tính toán, đề xuất thời điểm thực hiện cải cách tiền lương. “Đây là vấn đề rất lớn, trong đó có thách thức liên quan đến nguồn lực để thực hiện cải cách tiền lương, đặc biệt trong bối cảnh đất nước vừa trải qua hơn 2 năm chống chọi với dịch Covid-19 và mới bắt đầu phục hồi kinh tế” - ông Mai nói.

Trước đó, sáng 10/10, phát biểu khai mạc phiên họp thứ 16 Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về phương án điều chỉnh tiền lương cơ sở (cho cán bộ, công chức, viên chức) trong năm 2023. Đây cũng là vấn đề vừa được Trung ương Đảng cho ý kiến tại Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII: Trung ương đã giao Bộ Chính trị hoàn thiện kết luận, chỉ đạo Ban Cán sự Đảng Chính phủ hoàn chỉnh báo cáo phương án điều chỉnh tiền lương cơ sở trình Quốc hội xem xét quyết định.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về vấn đề này trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp 4 khai mạc ngày 20/10 tới, đặc biệt là việc điều chỉnh tiền lương với khu vực doanh nghiệp nhà nước.

Đáng chú ý, Dự thảo Báo cáo tổng hợp kiến nghị cử tri và Nhân dân gửi tới kỳ họp 4 Quốc hội của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cũng phản ánh tình trạng thiếu biên chế giáo viên, nhân lực y tế ở các cơ quan, đơn vị, các địa phương xin nghỉ việc do áp lực công việc, do tiền lương thực tế và thu nhập chưa đảm bảo đời sống. Trong khi đó, chính sách tiền lương và thu nhập theo tinh thần Nghị quyết số 27 Hội nghị Trung ương 7 khóa XII năm 2018 chậm được ban hành, dù kinh tế - xã hội đã được phục hồi. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam kiến nghị Đảng, Nhà nước tiếp tục quan tâm chỉ đạo, rà soát, điều chỉnh chính sách tiền lương cho cán bộ, công chức, viên chức nhằm cải thiện môi trường làm việc để cán bộ, công chức, viên chức và người lao động được đảm bảo cuộc sống, yên tâm công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, gắn bó lâu dài với các cơ quan, đơn vị.

Với cán bộ, công chức, viên chức tiền lương là nguồn thu nhập chính hết sức quan trọng, với nhiều người còn là nguồn thu duy nhất. Hơn 2 năm qua, đại dịch Covid-19 kéo dài, đời sống lại càng thêm khó khăn. Kể từ cuối quý 1 năm nay, do biến động của kinh tế thế giới mà Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ, giá xăng dầu biến động, nhiều tháng lên cao kéo theo nhiều loại hàng hóa lên giá. Nhân đây cũng cần nhắc lại rằng, trong các nguyên nhân dẫn đến hàng chục ngàn giáo viên, nhân viên y tế chuyển việc, nghỉ việc, thôi việc thì nguyên nhân cơ bản là do thu nhập từ lương quá thấp, đời sống cá nhân và gia đình khó khăn.

Vì thế, việc điều chỉnh mức lương cơ sở để tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức, cũng như một số đối tượng khác là rất cần thiết. Cho dù nền kinh tế đã phục hồi sau dịch Covid-19 thì đây cũng là một nỗ lực rất lớn của Chính phủ trong khi ngân sách vẫn eo hẹp.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, mỗi lần tăng lương thì giá cả lại tăng, neo cao và neo lâu. Lương luôn chạy theo giá. Giá các mặt hàng theo nhau tăng trước khi lương được tăng khiến cho phần lương được tăng giảm ý nghĩa. Chính vì thế, cùng với việc tăng lương thì việc kiểm soát giá cả, ngăn chặn việc lợi dụng chủ trương nâng lương để nâng giá là hết sức quan trọng. Trong bối cảnh lạm phát trên thế giới tăng cao và kéo dài tác động tới Việt Nam, thì điều đó lại càng cần thiết.