Mỹ, Trung tiếp tục căng thẳng về vụ thiết bị ngầm bị thu giữ

Sự việc vẫn tiếp diễn căng thẳng dù Trung Quốc đã cam kết
trả lại thiết bị cho phía Mỹ. (Nguồn: CNN).

“Chúng tôi đã đưa ra phản ứng về hành động thu giữ trái phép một thiết bị ngầm (UUV) của Mỹ mà đối với Trung Quốc. Thông qua làm việc trực tiếp với chính quyền Trung Quốc, chúng tôi đã đảm bảo được sự thấu hiểu giữa hai bên rằng Trung Quốc sẽ trả lại chiếc UUV trên cho Mỹ” - người phát ngôn Lầu Năm góc Peter Cook nói trong một tuyên bố.

Các chi tiết liên quan đến sự việc này vẫn chưa rõ ràng, như cách thức hay hay thời điểm mà chiếc UUV này sẽ được trao trả.

Trước đó, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho hay, chính quyền Bắc Kinh đã quyết định sẽ trả lại chiếc UUV trên cho Mỹ, nhưng cũng lên tiếng chỉ trích Mỹ vì “làm căng thẳng” vấn đề. Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng tham gia bình luận về sự việc này, trong đó gọi hành động của Trung Quốc là “chưa từng có tiền lệ”.

Và trong hôm cuối tuần qua, ông Trump còn viết trên tài khoản Twitter cá nhân rằng: “Chúng ta nên nói với Trung Quốc rằng chúng ta không muốn có lại thiết bị mà họ đã đánh cắp. Cứ để họ giữ nó!”.

“Sau khi xác nhận rằng thiết bị trên là một thiết bị thăm dò ngầm của Mỹ, phía Trung Quốc đã quyết định trả nó lại cho Mỹ theo cách thức phù hợp” - người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc, ông Yang Yujun, nói.

“Trung Quốc và Mỹ đã trao đổi về tiến tình này. Việc Mỹ đơn phương làm căng thẳng vấn đề là không phù hợp và không giúp gì cho việc giải quyết vấn đề này. Chúng tôi lấy làm tiếc về điều đó” - ông Yang nói thêm.

Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc còn thêm rằng, Mỹ “thường xuyên triển khai tàu và máy bay để thực hiện nhiệm vụ do thám và các cuộc nghiên cứu hải quân ở các vùng biển giáp Trung Quốc. Trung Quốc cực lực phản đối các hành động như vậy và yêu cầu Mỹ từ bỏ các hoạt động này. Trung Quốc sẽ luôn cảnh giác với các hoạt động tương tự của Mỹ và sẽ có biện pháp cần thiết để đáp trả”.

Trước đó, trong sáng thứ Bảy tuần trước, ông Trump cũng viết trên Twitter rằng: “Trung Quốc đã đánh cắp thiết bị nghiên cứu của Hải quân Mỹ tại vùng biển quốc tế - nâng nó lên khỏi mặt nước và mang nó về Trung Quốc trong một hành động chưa từng có tiền lệ”. Đoạn bình luận này còn được ông Trump sửa lại một lần vì mắc lỗi khi viết.

Sự việc diễn ra trên vùng biển quốc tế

Đây là sự việc đối đầu trên vùng biển quốc tế mới nhất diễn ra trong khu vực Biển Đông, tại vị trí chỉ cách Vịnh Subic của Philippines khoảng 100 hải lý.

Tại đây, tàu thăm dò đại dương USNS Bowditch đã tạm dừng để thu lại 2 thiết bị ngầm thăm dò của mình. Vào thời điểm đó, một tàu hải quân Trung Quốc gần đó đã hạ một xuồng nhỏ xuống nước. Chiếc xuồng này đi cùng tàu hải quân nọ và sau đó một số thủy thủ Trung Quốc lấy đi 1 trong 2 thiết bị ngầm.

Lầu Năm Góc cho hay, tàu Bowditch đã đánh tín hiệu bằng sóng radio nhiều lần nói rằng thiết bị ngầm nói trên là tài sản của Mỹ, tuy nhiên không nhận được câu trả lời từ phía tàu Trung Quốc. Chỉ đến khi con tàu này quay đi, phía Trung Quốc mới bắt đầu trả lời bằng sóng radio rằng họ đang trở lại hoạt động bình thường của họ.

Được biết, các tàu nghiên cứu đại dương của quân đội Mỹ hoạt động tại vùng biển này thường bị tàu Trung Quốc theo sát do bị coi là đang hoạt động theo dõi. Nhưng trường hợp này, thiết bị ngầm nói trên được cho là chỉ đang đo lường các điều kiện dưới mặt nước biển, CNN dẫn lời một quan chức Lầu Năm Góc nói.

Trước đó, trong tuần qua, ông Cook từng nói rằng Trung Quốc đã “thu giữ trái phép” thiết bị ngầm của họ, và kêu gọi nước này lập tức trả lại.

Dù chưa rõ động cơ đằng sau hành động của phía Trung Quốc qua sự kiện trên, nhưng việc thu giữ thiết bị ngầm của Mỹ xuất hiện sau hàng loạt các sự kiện căng thẳng giữa hai nước kể từ sau khi Tổng thống đắc cử Trump nhận một cuộc gọi từ lãnh đạo Đài Loan, sau đó là đặt câu hỏi về chính sách “Một Trung Quốc”. Các diễn biến này đã khiến Trung Quốc công khai bày tỏ sự phẫn nộ và sau đó liên lạc trực tiếp với phía Nhà Trắng.