Năm học mới bắt đầu

Việc Hà Nội công bố tới 30 số điện thoại đường dây nóng chống lạm thu trong nhà trường; TP HCM kiên quyết với vấn nạn dạy thêm: đề xuất đuổi việc nếu giáo viên vi phạm; Bộ GD-ĐT cũng như các địa phương quy định về việc tổ chức Lễ Khai giảng trang nghiêm nhưng không rườm rà, nặng nề…, được dư luận đánh giá là những động thái tích cực của năm học 2016-2017.

Quang cảnh một buổi lễ khai giảng Trường THCS Vĩnh Hồ, Hà Nội.

Động thái mạnh tại 2 thành phố lớn

Trước khi năm học mới chính hức bắt đầu, các địa phương trong cả nước đều đã công bố “kế hoạch hành động”. Những động thái mạnh của Hà Nội và TP HCM đang thu hút sự chú ý của dư luận.

Với Hà Nội, một việc được dư luận chú ý đó là công bố 30 đường dây nóng để người dân phản ánh thu chi sai quy định. Lâu nay vấn đề thu sai quy định, lạm thu, ép thu trong các trường học Hà Nội (mà không chỉ Hà Nội) đã vấp phải sự phản ứng gay gắt của xã hội. Nhà trường không phải thị trường, việc “cậy quyền” để lạm thu làm biến dạng môi trường học đường, làm xấu hình ảnh thanh cao của nhà giáo. Vì thế, việc công khai đường dây nóng của Hà Nội được đánh giá là động thái tích cực, kiên quyết, không để nhà trường biến thành thị trường.

Trước đó, ngày 10/8, Sở GD-ĐT Hà Nội đã có công văn hướng dẫn tăng cường công tác quản lý thu chi đầu năm học 2016-2017, nhằm chấm dứt tình trạng lạm thu trong trường học và công bố số điện thoại đường dây nóng của Sở: 0169 5122753. Đáng chú ý, Sở GD-ĐT Hà Nội quy định, Ban đại diện cha mẹ học sinh không được quyên góp của người học hoặc gia đình người học các khoản như xây dựng cơ sở vật chất, bảo đảm an ninh nhà trường; trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh; vệ sinh lớp học, vệ sinh trường; khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường; Mua sắm máy móc, trang thiết bị đồ dùng dạy học cho nhà trường, sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường... Nhà trường cũng sẽ không được đặt ra “sàn” đóng góp chung, bổ đầu cho từng phụ huynh.

Nhiều năm qua, lợi dụng việc xã hội hóa, không ít trường thông qua danh nghĩa hội cha mẹ học sinh đã đặt ra quá nhiều khoản thu, khiến cho gánh nặng học hành trở nên quá sức với nhiều gia đình. Nay, việc Hà Nội chống lạm thu cũng chính là tín hiệu mới tích cực cho một năm học mới.

Còn tại TP HCM, vấn đề cấm dạy thêm đang nhận được những ý kiến khác nhau. Ngay trước thềm năm học mới, Sở GD-ĐT TP HCM đã đưa ra hàng loạt các biện pháp xử lý rất nghiêm khắc, nếu phát hiện giáo viên và hiệu trưởng vi phạm về dạy thêm.

Theo đó, sáng ngày 31/8, Ban Văn hóa Xã hội HĐND TP HCM đã có buổi làm việc với lãnh đạo Sở GD-ĐT, liên quan đến vấn đề dạy thêm - học thêm.

Theo đại diện lãnh đạo Sở GD-ĐT thành phố này, qua khảo sát của cơ quan quản lý, chỉ có khoảng 1/3 số lượng học sinh đang theo học thêm. Cơ quan quản lý cũng đã tiến hành kiểm tra tại 14 đơn vị, và sẽ kiên quyết xử lý ở mức phạt cao nhất nếu phát hiện thấy có vi phạm.

Vị Phó Giám đốc Sở cho biết, việc ngưng dạy thêm học thêm trong trường chắc chắn sẽ gây không ít khó khăn về mặt kinh tế cho một số trường và trước mắt, Sở GD-ĐT đã yêu cầu các trường công lập chấm dứt việc cho thuê mướn mặt bằng để dạy thêm- học thêm.

Đối với các trung tâm bồi dưỡng văn hóa ngoài giờ, cần phải có thời gian kiểm tra, đảm bảo đủ điều kiện các mặt mới được cho phép hoạt động.

Báo cáo với Ban Văn hóa Xã hội HĐND thành phố, Sở GD-ĐT khẳng định, không cho phép giáo viên dạy thêm học sinh chính khóa của mình, trong bất kỳ trường hợp nào, dù dạy trong hay ngoài nhà trường. Giáo viên có thể bị xử lý kỷ luật ở mức cao nhất là đuổi việc, nếu có các vi phạm trong việc dạy thêm - học thêm. Hiệu trưởng nơi vi phạm cũng bị xử lý kỉ luật, tuy rằng hình thức nào, toái đâu thì chưa cụ thể.

Nhìn chung, sự chuyển động của khối trường phổ thông khi bước vào năm học mới là khá rõ ràng, cho thấy lộ trình dạy và học sẽ có nhiều tiến triển mới.

Lễ Khai giảng: Trang trọng và vui tươi

Trước thời điểm Lễ Khai giảng năm học mới chính hức bắt đầu, nhiều địa phương trong cả nước đã ra thông báo về việc tổ chức. Với Bộ GD-ĐT, cũng có công văn hướng dẫn các địa phương. Lễ Khai giảng bao gồm 2 phần. Phần lễ được tổ chức ngắn gọn nhưng đảm bảo trang nghiêm với các nghi thức: Chào cờ, hát Quốc ca (không dùng băng lời bài hát), đọc thư của Chủ tịch nước… Phần hội tổ chức các hoạt động vui chơi tập thể lành mạnh, ấn tượng để ngày khai trường là một ngày trọng đại và thiêng liêng đối với tất cả học sinh, nhất là những học sinh lần đầu đến trường. Sau ngày khai giảng, nhà trường tổ chức các hoạt động dạy và học ngay, đảm bảo chương trình và kế hoạch năm học đề ra.

Nhiều năm qua, do việc tổ chức dạy trước khi năm học mới chính thức bắt đầu nên ngày Khai giảng đã phần nào mất đi những vẻ đẹp vốn có. Nhiều nơi tổ chức cho có lệ; trái lại, nhiều nơi lại tổ chức rềnh rang.

Trong văn bản hướng dẫn tổ chức Lễ Khai giảng, Sở GD-ĐT TP HCM đã có văn bản lưu ý: không báo cáo thành tích và mời lãnh đạo các cấp (thành phố, địa phương) phát biểu. Như vậy, phần lễ khai giảng sẽ được tiến hành, nhẹ nhàng hơn các năm trước rất nhiều nhằm hướng đến một lễ khai giảng phục vụ cho đối tượng trung tâm của trường học là học sinh.

Không rõ từ bao giờ, như thành một tập tục, trong lễ khai giảng lãnh đạo nhà trường thường mời lãnh đạo địa phương phát biểu ý kiến chỉ đạo. Điều đó không sai nhưng khiến cho buổi lễ kéo dài, thiếu đi không khí vui tươi của buổi tựu trường. Thực sự thì việc hiện diện của lãnh đạo địa phương tại lễ Khai giảng cũng đã thể hiện sự quan tâm đến nhà trường, khi giáo dục được coi là Quốc sách hàng đầu.

Một năm học mới đã bắt đầu. Với khí thế mới, quyết tâm mới hướng tới thực chất nâng cao chất lương dạy và học, hy vọng đây sẽ là năm học thực sự đổi mới, nhất là trong hệ thống nhà trường phổ thông.