Nghịch lý bãi đậu xe

Bãi đậu xe tự phát tràn lan tại TP HCM. (Ảnh: Đoàn Xá).

Được biết, dù nằm ở khu vực khá trung tâm nhưng bãi đậu xe ở phường Cô Giang (quận 1) do Công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn đầu tư với quy mô 10 tầng cùng thiết kế hiện đại đến nay vẫn rất vắng khách. Cả khách gửi theo giờ hay theo ngày, theo tháng đều rất ít. Tương tự một bãi đậu xe quy mô không kém phần bề thế là bãi đậu xe Tân Tiến (quận Tân Phú). Đây là bãi đậu xe nằm gần nhà ga của tuyến metro số 2 (Bến Thành-Tham Lương) nhằm phục vụ nhu cầu khách đi metro. Tuy nhiên, do tiến độ tuyến metro số 2 đang bị chậm trễ nhiều năm so với kế hoạch ban đầu nên bãi đậu xe này cũng gần như…bỏ hoang.

Sau gần 2 năm đi vào hoạt động, dự án được đầu tư khoảng 500 tỷ đồng với sức chứa lên đến 1.500 xe ô-tô và chừng đó xe máy cùng một thời điểm chỉ đáp ứng khoảng 10% công suất. Theo tính toán, nếu chủ đầu tư bỏ ra hàng trăm tỷ đồng để xây dựng bãi đậu xe với thiết kế mái che, nhà chờ, hệ thống báo động và an toàn chữa cháy, bảo hiểm án toàn… thì giá giữ xe phải khác những bãi giữ xe vỉa hè, lòng lề đường không mất chút tiền đầu tư. Thậm chí diện tích mặt bằng còn là lấn chiếm trái phép.

Thế nên, khi cạnh tranh với các bãi giữ xe này, các bãi được đầu tư bài bản luôn nhận về phần thua thiệt. Nó khác với một số bãi giữ xe đặc thù như ở sân bay, nhà ga, bến xe… ít tính cạnh tranh hơn thì doanh nghiệp sẽ dễ dàng thu hồi vốn đầu tư. Có thể nói, chính việc buông lỏng quản lý khiến bất cứ địa điểm nào cũng có thể là nơi trông giữ xe đã khiến cho thực tế là bãi giữ xe vừa thừa, vừa thiếu.

Theo ông Nguyễn Quang Lâm, Phó Giám đốc Sở GTVT TP HCM thì nghịch lý ở các bãi đậu xe đang xảy ra khiến cho việc quy hoạch, xây dựng các bãi đậu xe khác thêm phần khó khăn. Các doanh nghiệp không thể đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng các bãi đậu xe mà không thể thu hồi nguồn vốn trong khi nếu không có các nhà đầu tư, ngân sách hạn hẹp thì việc xây dựng các bãi đậu xe ở khu vực trung tâm là bất khả thi. Thậm chí nhiều nhà đầu tư đã nhận thầu, hưởng các quy chế ưu tiên để xây dựng các bãi đậu xe nhằm phục vụ nhu cầu công cộng nhưng vì tính toán lợi nhuận kém, khả năng thu hồi vốn khó khăn nên đã rút lại. Vì thế, Sở bắt buộc phải tính tới các phương án ngắn hạn, đó là cấp phép xây dựng các bãi đậu xe tạm thời với nguồn vốn ít để thu hút chủ đầu tư. Nếu tình trạng bãi đậu xe vẫn như hiện nay, ảnh hưởng đến giao thông, mỹ quan đô thị là rất lớn. Về lâu dài, nhiều quy hoạch khác cũng chậm trễ, đình trệ vì những hệ lụy của nó.