Người Tày gìn giữ hội Ná Nhèm

Hoàng Nguyên 24/02/2016 10:19

Sau 4 năm được phục dựng và duy trì tổ chức, Lễ hội Ná Nhèm (xã Trấn Yên huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn) ngày càng khẳng định vị trí trong đời sống văn hóa tâm linh, văn hóa tinh thần của bà con nhân dân địa phương cũng như du khách thập phương. Từ năm 2015 Lễ hội đã được Bộ VHTT&DL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Nghi lễ đánh đại đao, gươm mác...

Đã thành thông lệ, Lễ hội Ná Nhèm được tổ chức vào dịp rằm tháng Giêng hằng năm với mong ước phù hộ cho mọi người khoẻ mạnh, mùa màng bội thu, gia súc đầy đàn. Gắn liền với các tích truyền ấy là câu chuyện đánh giặc giữ làng và các hoạt động văn hóa, các trò chơi, trò diễn của người Tày xã Trấn Yên. Trong ký ức của mình các cụ Hoàng Thanh Tiến (thôn Pá Trí), cụ Hoàng Văn An và cụ Bế Văn Ứng (thôn Làng Mỏ) nhớ lại, khi họ còn là những thanh thiếu niên đã được tham gia lễ hội, được đóng vai quân lính, trẻ chăn trâu trong đám rước quân, cùng với tài liệu sưu tầm được Lễ hội ngày nay về nội dung đã được phục dựng giống như lễ hội truyền thống xưa kia.

Điều đặc biệt của lễ hội Ná Nhèm là những người tham dự phải bôi nhọ lên mặt thể hiện hình dạng của bọn giặc Tài Ngàn khi còn sống. Bởi họ tin rằng làm như thế sẽ đánh lạc hướng hồn ma giặc và không con ma nào biết ai đã diễn lại sự thất bại của chúng trước dân làng mà về bắt, gây tai họa và dịch bệnh nữa.

Đến với lễ hội Ná Nhèm du khách sẽ không khỏi ngạc nhiên trước những nghi lễ của đám rước long ngai, bài vị và đánh đại đao, gươm mác, rước linh vật. Điểm độc đáo là những linh vật cung tiến không phải là cỗ xôi, con gà, con lợn mà là các loại cây giống. Độc đáo hơn còn có Tàng thinh – Mặt nguyệt- linh vật sinh thực khí.

Cùng với đó du khách còn được thưởng thức trò diễn Sỹ - Nông – Công – Thương, Ngư – Tiều – Canh - Mục (kén dâu, kén rể), và các môn thể thao truyền thống như bịt mắt bắt dê, chơi đu, kéo co đẩy gậy, cờ tướng... Trước khi kết thúc lễ hội sẽ là tiết mục Giáo thiên lôi của các ông tướng, ban bình an, no ấm, phúc lộc cho mọi người.

Có thể nói Lễ hội Ná Nhèm có nhiều giá trị mang ý nghĩa lịch sử của cộng đồng dân tộc, lịch sử các ngành nghề, phong tục tập quán, các trò chơi, trò diễn và lễ nghi… tất cả như được sự giao thoa văn hóa giữa các vùng miền. Lễ hội là một sinh hoạt văn hóa tổng hợp không những chứa đựng giá trị văn hóa truyền thống mà thông qua các hoạt động đó có tác dụng giáo dục truyền thống, chuyển giao cho các thế hệ tiếp theo những tinh hoa của cộng đồng, của dân tộc đó là bản sắc văn hóa đặc sắc được các lớp cha ông người Tày-Nùng ở xã Trấn Yên đúc kết, bổ sung, lưu truyền đến ngày nay. Với những yếu tố đó, lễ hội Ná Nhèm luôn có sự hấp dẫn đối với khách du lịch và có thể trở thành một sản phẩm du lịch đem lại nhiều nguồn lợi trong việc phát triển kinh tế của địa phương.

Việc duy trì tổ chức Lễ hội của người Tày xã Trấn Yên đã góp phần phát huy, giữ gìn và quảng bá truyền thống văn hóa của quê hương, tạo điều kiện cho các tầng lớp nhân dân có dịp giao lưu, sáng tạo các loại hình văn hóa. Đây cũng là cách khuyến khích cộng đồng tham gia bảo tồn di sản văn hóa.

(0) Bình luận
Nổi bật
    Tin mới nhất
    Người Tày gìn giữ hội Ná Nhèm

    POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO