Nhà cho người thu nhập thấp: Chất lượng không được thấp

Nhiều nhà ở xã hội được mua đi bán lại ngay từ khi còn là dự án. Ảnh: TL.

Lợi dụng chính sách để trục lợi

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Hùng cho biết: Đối với dự án có lợi thế về vị trí đất, giá nhà có chênh lệch lớn so với nhà ở thương mại cùng khu vực dẫn đến sự phức tạp trong việc bán nhà, quản lý đối tượng mua nhà cho nên đã có tình trạng lợi dụng chính sách để trục lợi.

Không chỉ với những khu nhà ở xã hội (NOXH) nằm ở vị trí đắc địa mới bị trục lợi mà ngay cả những căn nhà nằm ở vị trí bình thường nhưng có lợi thế về giá nên không ít người đã lợi dụng kẽ hở của chính sách. Nhiều trường hợp mua đi bán lại hay đục thông 2 căn liền nhau cho thuê lại... khiến chủ đầu tư, nhà nước khó khăn trong quản lý, giám sát việc sử dụng, chấm dứt hợp đồng với trường hợp sử dụng nhà không đúng mục đích.

Còn theo đại diện Tập đoàn Hoàng Quân thì có quá nhiều thủ tục hành chính (gấp đôi số thủ tục hành chính so với nhà thương mại) khiến người mua không tiếp cận được nhà. Chẳng hạn, thủ tục chứng minh thu nhập mới được vay khoản vay hỗ trợ. Đã là người nghèo thì làm sao chứng minh được thu nhập?

Vị đại diện này khẳng định, thất thoát nguồn tín dụng ở đâu ông không rõ, thực tế người nghèo vay để mua nhà họ rất có ý thức trả khoản tiền mà họ đã vay để có nhà.

Một vấn đề nữa, theo bà Nguyễn Thanh Hải- Trưởng ban Dân nguyện của QH thì “rất nhiều cử tri phản ánh chất lượng NOXH là vấn đề rất đáng ngại”. Góp ý kiến để tránh tình trạng nhà không đúng đối tượng, bà Hải đề xuất phân loại đối tượng ra để việc thụ hưởng chính sách đúng đối tượng.

Thủ tục mua và chất lượng nhà ở xã hội là vấn đề được quan tâm.

Đề nghị thêm gói hỗ trợ

Khẳng định đây là chủ trương hợp lòng dân, dân hồ hởi đón nhận, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Lê Văn Khoa cho biết, chủ trương này không chỉ người dân quan tâm mà nhiều DN có trách nhiệm với cộng đồng rất quan tâm và họ đã có những hành động cụ thể ghé vai gánh vác việc của TP, thế nên nhiều khu đô thị chất lượng tốt, giá rẻ ra đời. Vấn đề của Nhà nước là phải tạo điều kiện, gỡ vướng mắc khuyến khích DN đầu tư vào đây.

Theo ông Nguyễn Trần Nam- Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam thì có 2 vấn đề mấu chốt là đất và tiền. Nếu gỡ được 2 vấn đề này thị trường NOXH sẽ được khai thông.

Ông Nam kiến nghị, khung chính sách phát triển NOXH đã rất rõ, tạo điều kiện để các thành phần kinh tế tham gia xây NOXH. Vấn đề bây giờ là chính quyền các cấp cần có kế hoạch trung hạn, dài hạn bố trí quỹ đất cho NOXH. Vấn đề này phải làm công khai, minh bạch chứ hiện nay vẫn chưa bài bản, rõ ràng. Về nguồn tiền, kinh nghiệm cho thấy người nghèo cùng lắm có tiền đặt cọc nhà 20%. Như vậy cần các gói tín dụng như gói 30.000 tỷ hỗ trợ kịp thời cho người nghèo.

Ông Nam tha thiết đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành đầu năm 2017 ra gói hỗ trợ để kích cầu NOXH.

Giảm thủ tục, hỗ trợ lãi suất

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn chứng thông tin báo chí vừa qua có đưa tin một số tập đoàn, công ty như Vingroup, Mường Thanh tung ra gói nhà ở giá rẻ đến 300.000 căn tại Hà Nội, TP HCM, Bình Dương.

“Tôi hoan nghênh một số tập đoàn, công ty làm nhà ở giá chỉ 600 - 700 triệu/căn nhưng cũng cần xem chất lượng ra sao. Từ Bình Dương, TP HCM, Hà Nội đã làm được nhà giá rẻ, thậm chí có doanh nghiệp còn rẻ hơn cả như Viglacera, cách làm này là rất đúng hướng”- Thủ tướng nói đồng thời nhấn mạnh.

“Nhà cho người thu nhập thấp nhưng chất lượng không được thấp”. Quan điểm của Chính phủ là không bao cấp nhà ở, không bao cấp cho chủ đầu tư làm nhà ở xã hội mà hỗ trợ bằng cơ chế, chính sách, nguồn lực quỹ đất của địa phương và cân đối lợi ích của doanh nghiệp để tạo điều kiện làm nhà giá rẻ.

“Chính sách, pháp luật đã có. Câu hỏi đặt ra là địa phương có làm không?”- Thủ tướng nói và nêu rõ: Cấp địa phương có vai trò vô cùng quan trọng trong vấn đề này. Đây là đầu tư cho phát triển không phải cho tiêu dùng không, vì vậy phải làm sao để thực hiện tốt hơn nữa. “Địa phương lo chuyện cháy nhà, nước lụt nhưng chăm lo đến nhà ở cho công nhân, người nghèo cũng rất cần thiết”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì cùng các bộ ngành tiếp tục hoàn thiện thể chế, sửa đổi bổ sung các quy định về nhà ở xã hội, có hướng dẫn cụ thể, đảm bảo quy trình thủ tục thuận lợi, không để thủ tục nhiều quá. Ngân hàng Nhà nước cùng với Bộ Tài chính xem xét tiếp tục hỗ trợ về lãi suất, thuế… để thu hút doanh nghiệp đầu tư tăng nguồn lực xây dựng nhà ở xã hội và nghiên cứu tổng thể để đề xuất gói tài chính cho nhà ở xã hội.

Chánh Văn phòng UBTƯ MTTQ Việt Nam Phùng Khánh Tài:

MTTQ các cấp chung sức để người nghèo có nhà

Những năm qua, MTTQ Việt Nam cùng các tổ chức thành viên tích cực tham gia thực hiện chủ trương của Nhà nước, Chính phủ đó là: người nghèo có nhà. MTTQ Việt Nam đã ký kết chương trình phối hợp truyền thông chính sách nhà ở, chiến lược nhà ở quốc gia cho mọi tầng lớp nhân dân. MTTQ Việt Nam cũng kiên trì phối hợp với các tổ chức, cá nhân vận động mọi nguồn lực để làm nhà cho người nghèo. Đã có trăm nghìn căn nhà đại đoàn kết được xây dựng. MTTQ cũng tham gia rà soát các đối tượng cụ thể đưa ra phương án hỗ trợ phù hợp. Trong quá trình tham gia xây dựng chính sách MTTQ cũng đã tham góp ý kiến để có những chính sách đảm bảo công bằng, đúng đối tượng.