Phú Thọ: Yếu kém trong quản lý khoáng sản

Một điểm khai thác, chế biến Cao Lanh ở huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

Chậm ban hành quy định, gây thất thu ngân sách

Theo Kết luận của TTCP, trong lĩnh vực quản lý hoạt động khoáng sản, UBND tỉnh Phú Thọ chưa kịp thời trình Thủ tướng Chính phủ và chưa kịp thời ban hành một số văn bản như: việc khoanh định khu vực cấm, khu vực tạm cấm hoạt động khoáng sản ở từng giai đoạn, khu vực không đấu giá quyền khai thác.

Cụ thể, theo quy định tại Thông tư số 67/2008/TT-BTC ngày 21/7/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 63/2008/NĐ-CP ngày 13/5/2008 của Chính phủ (có hiệu lực từ tháng 8/2008) và Thông tư số 158/2011/TT-BTC ngày 16/11/2011 hướng dẫn thực hiện nghị định số 74/2011/NĐ-CP ngày 25/8/2011 của Chính phủ về phí bảo vệ môi trường đối với hoạt động khai thác khoáng sản thì UBND tỉnh Phú Thọ phải ban hành quy định, hướng dẫn tính phí, thu phí bảo vệ môi trường đối với hoạt đọng khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, đến ngày 16/11/2015 UBND tỉnh Phú Thọ mới ban hành Quyết định số 15/2015/QĐ-UBND về việc quy đổi từ số lượng quặng khoáng sản thành phẩm ra số lượng quặng khoáng sản nguyên khai để tính phí bảo vệ môi trường, chậm 7 năm so với quy định. Trong giai đoạn 2016-2017, sản lượng kê khai nộp phí bảo vệ môi trường là 21.522.167(tấn và m3) trong đó giai đoạn 2009-2015 có số lượng khoảng 7.396.430 (tấn và m3) theo quy định phải thực hiện quy đổi từ số lượng quặng khoáng sản thành phẩm ra số lượng quặng khoáng sản nguyên khai để tính phí bảo vệ môi trường, nhưng UBND tỉnh Phú Thọ không thực hiện, các sở ngành chức năng cũng không tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện, dẫn đến thất thu đáng kể cho Ngân sách nhà nước.

Kết luận Thanh tra cũng chỉ rõ, công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản giai đoạn 2006-2010 định hướng đến năm 2020 được Sở Công thương thẩm định, trình UBND tỉnh Phú Thọ phê duyệt không xác định khu vực điểm mỏ và loại khoáng sản cần thăm dò, khai thác, chế biến. Theo TTCP, giai đoạn từ 2006 đến nay, UBND tỉnh Phú Thọ đã thu hồi đất cho hoạt động khoáng sản vượt 333,34 ha so với quy hoạch đất được Chính phủ phê duyệt, vào các loại đất khác, vi phạm luật đất đai.

Tổng sai phạm kinh tế là 24.163,845 triệu đồng

TTCP khẳng định, tại quy hoạch, thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường được UBND tỉnh Phú Thọ phê duyệt tại Quyết định số 10/2014/QĐ-UBND ngày 25/8/2014, trong đó có mỏ đá xây dựng xóm Quẽ, xã Thu Cúc, huyện Thanh Sơn vào đất rừng phòng hộ và sản xuất với diện tích 90 ha.

TTCP tiến hành kiểm tra 34 giấy chứng nhận đầu tư thì phát hiện có 20 giấy chứng nhận đầu tư, tại mục ưu đãi đầu tư ghi dự án được hưởng các ưu đãi theo quy định của pháp luật hiện hành, không ghi đầy đủ thông tin ưu đãi là vi phạm quy định.

Trong lĩnh vực cấp giấy phép khai thác khoáng sản, năm 2012, UBND tỉnh Phú Thọ cấp gia hạn 2 giấy phép khai thác khoáng sản trước khi Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố khu vực khoáng sản phân tán nhỏ lẻ (Công ty TNHH Thành Phương khai thác, chế biến Cao Lanh ở xã Dị Nậu, huyện Tam Nông và Công ty TNHH khoáng sản và xây dựng HAT khai thác Sepentin tại xã Tất Thắng, huyện Thanh Sơn), vi phạm Điều 82, Luật khoáng sản 2010.

TTCP cho rằng, có 24 giấy phép khai thác khoáng sản cấp phép chưa đầy đủ thủ tục, nội dung và hình thứ theo quy định của Bộ Tài nguyên và môi trường. Đáng chú ý, tại dự án mỏ đá xóm Pheo, xã Yên Lãng, huyện Thanh Sơn do Công ty cổ phần thi công cơ giới Chiến Thắng làm chủ đầu tư, UBND tỉnh Phú Thọ cấp lại giấy phép khai thác và mở rộng với diện tích 63.660,0m2, thời hạn khai thác là 2 năm, nhưng không có quyết định phê duyệt đánh giá hàm lượng, trữ lượng khoáng sản, vi phạm Luật khoáng sản năm 2010.

Về công tác bảo vệ môi trường, tính đến ngày 31/12/2017 tổng số tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường của 159 dự án tại tỉnh Phú Thọ phải nộp 33.763,786 triệu đồng. Số tiền đã nộp 21.032,481 triệu đồng, số tiền còn nợ đọng 12.731,305 triệu đồng của 52 đơn vị, vi phạm nghị định của Chính phủ.

Trong giai đoạn 2016 đến 31/12/2017 trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có 19 dự án do UBND tỉnh cấp giấy phép đã hết thời hạn, trong đó có 3/19 dự án thực hiện đóng cửa mỏ, còn 16/19 dự án chưa thực hiện đóng cửa mỏ.

TTCP xác định, các sai phạm về tài chính trong hoạt động khai thác khoáng sản ở Phú Thọ được phát hiện qua thanh tra với tổng số tiền là 24.163,845 triệu đồng…

(Còn nữa)