Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã trở về thủ đô Ankara trong hôm 20/7 để chủ trì một cuộc họp an ninh đầu tiên kể từ sau cuộc đảo chính thất bại, với hãng chục nghìn người bị bắt giữ hoặc bị sa thải trong một cuộc thanh trừng được xem là khốc liệt nhất từ trước đến nay.
Thổ Nhĩ Kỳ đã sa thải 1.500 nhân viên ngành giáo dục trong cuộc thanh trừng mở rộng. (Nguồn: Guardian).
Lực lượng không quân Thổ Nhĩ Kỳ cùng lúc đã bắt đầu chiến dịch không kích nhằm vào các mục tiêu của đảng Lao động người Kurd (PKK) ở miền Bắc Iraq, trong một động thái cho thấy Tổng thống Erdogan đang muốn lấy lại quyền kiểm soát hoàn toàn đối với lực lượng vũ trang.
Cuộc đảo chính bất thành vừa qua được xem là mối đe dọa nghiêm trọng nhất trong suốt 13 năm cầm quyền ở Thổ Nhĩ Kỳ của ông Erdogan. Cuộc đảo chính đã khiến 300 người thiệt mạng và gây nên khung cảnh hủy diệt, đặc biệt là ở Ankara nơi mà nhiều chiến đấu cơ F-16 và trực thăng quân sự đã biến nhiều phần tòa nhà Quốc hội và các trụ sở cảnh sát thành đống đổ nát.
Tính đến nay, hơn 9.000 người có liên quan tới đảo chính đã bị bắt giữ, trong đó có cả các tướng lĩnh quân đội kỳ cựu, trong khi hàng nghìn quan chức, cảnh sát, giáo viên bị sa thải.
Tổng thống Erdogan, người đã ở khu nghỉ dưỡng Marmaris khi đảo chính xảy ra tối thứ Sáu tuần trước, đã tới Istanbul và ở lại đây. Phải đến tối ngày 19-7, ông Erdogan mới trở lại thủ đô để chủ trì một cuộc họp an ninh. Ông cũng đã tổ chức một cuộc họp song phương với Thủ tướng Georgia Giorgi Kvirikashvili tại phủ Tổng thống tại Ankara.
Ông Erdogan trước khi rời khỏi Istanbul đã nói trước những người ủng hộ mình rằng ông sẽ đưa ra một “quyết định quan trọng” sau khi tham dự cuộc họp với hội đồng an ninh.
Mở rộng thanh trừng
Các vòng họp này diễn ra trong bối cảnh tranh cãi gia tăng xung quanh quy mô của cuộc thanh trừng nhằm vào những kẻ đứng đằng sau kế hoạch đảo chính. Nhiều nhà lãnh đạo thế giới thúc giục Thổ Nhĩ Kỳ tuân thủ luật pháp.
Trong khi đó, việc Tổng thống Erdogan cho hay vẫn tiếp tục đề xuất phục hồi bản án tử hình đã khiến cả châu Âu phải rùng mình. Liên minh châu Âu từng cảnh báo, một động thái như vậy sẽ giống như “thêm dầu vào lửa” và có thể sẽ làm xói mòn các nỗ lực gia nhập khối này của Ankara.
Tính đến nay đã có khoảng 9.300 người bị bắt giữ, trong đó gồm cả các vị tướng lĩnh quân đội bị buộc tội là chủ mưu kế hoạch đảo chính cũng như nhiều binh sỹ, cảnh sát và thẩm phán.
Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim cũng cảnh báo người dân trong nước không nên có hành động “trả thù” những kẻ chủ mưu cuộc đảo chính, sau khi một số bức ảnh xuất hiện cho thấy cách đối xử có phần dã man của chính quyền Ankara đối với các nghi phạm bị bắt giữ.
Giới nghị sỹ Quốc hội trong khi đó đang cố gắng làm việc trở lại, bất chấp việc tòa nhà Quốc hội vẫn tràn ngập các mảnh kính vỡ, gạch, đất đá sau 3 cuộc không kích liên tiếp trong đêm xảy ra đảo chính. Trụ sở cảnh sát tại thủ đô Ankara thậm chí còn trong tình trạng tồi tệ hơn, sau khi toàn bộ tòa nhà 10 tầng này hứng chịu liên tiếp các cuộc không kích.
Đòn trả đũa
Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đến nay vẫn coi Fethullah Gulen, một giáo sỹ của nước này đang sống lưu vong tại Mỹ, là chủ mưu đứng đằng sau cuộc đảo chính bất thành. Ankara cho rằng ông Gulen đang vận hành một “tổ chức khủng bố” và liên tục gây sức ép cho chính quyền Washington dẫn độ người này.
Ông Gulen, trong một tuyên bố đưa ra hôm 19/7, yêu cầu chính quyền Washington bác bỏ nỗ lực dẫn độ ông và bác bỏ cả tuyên bố “nực cười” cho rằng ông đứng đằng sau cuộc đảo chính.
Trong một cuộc điện đàm giữa lãnh đạo Mỹ và Thổ, Tổng thống Mỹ Barack Obama cam kết sẽ hỗ trợ Tổng thống Erdogan trong quá trình điều tra cuộc đảo chính hiện đang đe dọa gia tăng căng thẳng mối quan hệ giữa hai bên.
Từ trước khi cuộc đảo chính diễn ra, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã tổ chức hàng loạt các chiến dịch quân sự nhằm vào phe nổi dậy người Kurd ở Tây Nam nước này và các căn cứ của họ ở miền Bắc Iraq. Trong các cuộc không kích đầu tiên kể từ sau đảo chính, các phi cơ chiến đấu F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ đã tấn công nhiều địa điểm của PKK trong khu vực Hakurk miền Bắc Iraq, theo hãng thống tấn Anadolu.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO