Tòa án Mỹ gỡ bỏ lệnh cấm nhập cảnh đối với 7 nước Hồi giáo lớn

Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích thẩm phán Robart vì gỡ bỏ lệnh cấm nhập cảnh. (Nguồn: WashingtonNews).

Vụ kiện chống sắc lệnh hành pháp của Trump do chính quyền bang Washington khởi xướng, sau đó chính quyền bang Minnesota cũng tham gia. Thẩm phán James Robart tại Seattle tuyên bố các bang có cơ sở pháp lý để khởi kiện.

Theo Reuters, vị thẩm phán không khẳng định sắc lệnh của Trump là vi hiến nhưng ra lệnh kiềm chế thực thi với lệnh cấm nhập cư, phạm vi áp dụng trên toàn quốc. Phán quyết này là thách thức lớn đối với chính quyền của Trump và Nhà Trắng dự kiến sẽ sớm phản kháng.

“Hiến pháp đã chiến thắng trong ngày hôm nay. Không ai được đứng trên luật pháp, kể cả tổng thống” - Tổng chưởng lý bang Washington Bob Ferguson nói.

Trước đó, hôm 28/1, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu tạm thời không nhận người tị nạn từ Syria trong 120 ngày đồng thời cấm nhập cảnh đối với công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo gồm Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Yemen và Syria trong 90 ngày.

Hai ngày sau, ông Ferguson đại diện chính quyền bang Washington đệ đơn kiện tuyên bố lệnh cấm nhập cư mà Tổng thống Trump áp đặt với công dân 7 quốc gia Hồi giáo là phi pháp và vi hiến.

Bộ Ngoại giao Mỹ trong hôm 4/2 cũng đưa ra thông báo trong đó nhấn mạnh rằng tất cả công dân 7 nước Hồi giáo gồm Iraq, Iran, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen có quyền vào Mỹ miễn là thị thực còn hiệu lực. Quyết định này được đưa ra sau việc thẩm phán James Robart của tòa án liên bang Washington ra phán quyết ngày 3/2 đình chỉ việc thực thi sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump trên toàn nước Mỹ.

Thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định tuân thủ theo sắc lệnh hành pháp của Tổng thống, họ đã tiến hành thu hồi các thị thực hợp lệ của công dân đến từ 7 quốc gia tập trung đông cộng đồng người Hồi giáo trong tuần qua. Tính đến nay, đã có tổng cộng hơn 60.000 thị thực đã bị thu hồi chỉ trong vòng 1 tuần sau khi ông Trump ký sắc lệnh gây tranh cãi.

“Hiện tại việc thu hồi tạm thời những thị thực này đã bị gỡ bỏ, và những thị thực này hoàn toàn được phép đến Mỹ” - thông báo khẩn của Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ.

Quyết định này cũng nối lại việc cấp thị thực mới cho các công dân của 7 quốc gia nằm trong “danh sách đen” trước đó. Theo đó, việc cấp mới cho những trường hợp hết hạn thị thực hay bị đóng dấu hủy vẫn được tiến hành bình thường tại các đại sứ quán và lãnh sự quán Mỹ ở những nước này.

Thông báo kết thúc kèm theo cam kết Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ tiếp tục theo dõi sâu sát vấn đề này và sẽ công bố những thay đổi khác có thể ảnh hưởng đến những người có nhu cầu đến Mỹ ngay khi có thông tin có sẵn. Trước mắt, việc chấp nhận các thị thực còn thời hạn từ 7 nước này đến Mỹ chỉ là tạm thời trong thời gian chờ đợi phán quyết cuối cùng của tòa án cấp cao hơn.

Chính quyền Tổng thống Trump sau đó đã đệ đơn kháng cáo nhằm đảo ngược quyết định của thẩm phán liên bang James Robart và khôi phục sắc lệnh cấm công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo lớn nhập cảnh trong 90 ngày và đình chỉ chương trình nhận người tị nạn trong 120 ngày của ông Trump.

Tuy nhiên, Tòa Phúc thẩm Liên bang Mỹ Khu vực 9 hôm 5/2 không chấp thuận đề nghị ngay lập tức đảo ngược quyết định của thẩm phán Robart. Điều này có nghĩa là lệnh cấm nhập cảnh vẫn bị tạm ngừng.

Quyết định của tòa án liên bang khiến giới quan sát không khỏi lo ngại về một cuộc chiến pháp lý liên quan tới lệnh cấm này, dự kiến sẽ tiếp diễn trong nhiều ngày liền. Ngay sau khi đề nghị đảo ngược quyết định của thẩm phán Robart bị bác bỏ, Tổng thống Trump đã lên tiếng chỉ trích ông này, gọi ông là “người được coi là thẩm phán” và phán quyết “nực cười” của ông “sẽ bị đảo ngược”.

“Do lệnh cấm đã bị gỡ bỏ bởi một vị thẩm phán, rất nhiều con người xấu xa và nguy hiểm giờ có thể luồn vào đất nước của chúng ta. Đúng là một quyết định tệ hại” - Tổng thống Trump viết trên tài khoản Twitter cá nhân.

Phía Nhà Trắng không giấu diếm ý định sẽ kháng cáo lại phán quyết của thẩm phán Robart với lập luận Tổng thống Trump đang bảo vệ người dân và lợi ích của nước Mỹ.