Vùng an toàn trên lãnh thổ Syria vận hành ra sao?

Bản đồ vị trí các vùng an toàn được thiết lập trên lãnh thổ Syria nhằm giảm chiến sự. (Nguồn: RT).

Các vùng an toàn, hay còn gọi là vùng giảm thang căng thẳng, ở Syria được xem là một biện pháp tạm thời tồn tại trong vòng 6 tháng với khả năng sẽ được kéo dài thêm 6 tháng nữa. Các vùng an toàn được các nước bao gồm Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ thỏa thuận trong các vòng đàm phán tổ chức ở thủ phủ của Kazakhstan, Astana. Tất cả các bên đều thể hiện hy vọng rằng đề xuất này sẽ dọn đường cho nỗ lực ổn định tình hình Syria.

Theo đề xuất trên, có 4 vùng an toàn được lập ra ở tỉnh Idlib và các khu vực gần các tỉnh Latakia, Aleppo và Hama; phía Bắc tỉnh Hóm; khu vực Gouta gần Damascus, và nhiều khu vực ở các tỉnh phía Nam Deraa và Quneitra, gần biên giới với Jordan. Lực lượng chính phủ và phe nổi dậy sẽ không được phép gây chiến với nhau hay thực hiện các cuộc không kích trong các vùng an toàn này.

Ngoài ra, Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhất trí chuẩn bị các bản đồ để tách biệt các khu vực mà phe nổi dậy kiểm soát với các vùng lãnh thổ đang bị phiến quân chiếm đóng.

Lực lượng không quân Nga kể từ ngày 1/5 vừa qua đã ngừng các cuộc không kích trong các khu vực được xác nhận là vùng an toàn. Không phận tại các vùng an toàn này cũng sẽ cấm các máy bay của liên quân do Mỹ dẫn đầu đi vào, và vấn đề này hiện đang được quân đội Nga và Mỹ đàm phán.

Việc thiết lập các vùng an toàn không có nghĩa rằng cuộc chiến chống phiến quân IS, khủng bố Jabhat al-Nusra và các nhóm khủng bố khác trên lãnh thổ Syria sẽ ngừng lại. Mà ngược lại, động thái này cho phép Syria giải phóng thêm nguồn lực để chiến đấu chống các nhóm khủng bố. Chính phủ Syria cũng lên tiếng ủng hộ việc thiết lập vùng an toàn và cam kết sẽ chiến đấu chống chủ nghĩa khủng bố.

Động thái được đưa ra cũng lập tức nhận được phản ứng từ cộng đồng quốc tế.

LHQ đã lên tiếng hoan nghênh việc thiết lập các vùng an toàn, trong đó Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres bày tỏ hy vọng rằng đề xuất trên sẽ cải thiện cuộc sống của thường dân. Trong khi đó, Đặc phái viên LHQ về vấn đề Syria, Staffan de Mistura, đã hoan nghênh đề xuất trên như một bước tiến đúng hướng.

Trong tuần, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nói rằng, sau cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông hiểu rằng chính quyền Mỹ cũng ủng hộ ý tưởng thiết lập các vùng an toàn ở Syria. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng tuyên bố họ đánh giá cao “các nỗ lực của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trong thỏa thuận này và đây là một sự khuyến khích phe nổi dậy ở Syria tích cực tham gia các vòng đàm phán hơn”.

Tuy nhiên, Mỹ cũng tỏ rõ sự quan ngại của mình về việc Iran cũng góp phần trong thỏa thuận lập vùng an toàn.