Sai phạm khủng, xử lý nhẹ tênh

Ảnh minh họa.

Hàng loạt sai phạm

Để giảm tải, chống xuống cấp Tỉnh lộ 151, nhất là phục vụ nhu cầu vận chuyển quặng sắt cho các nhà máy gang thép trên địa bàn huyện Bảo Thắng, ngày 10/6/2015 UBND tỉnh Lào Cai phê duyệt Dự án đường Quý Xa -Tằng Loỏng với chiều dài 32,6 km.

Theo đó, quy mô Dự án là đường cấp III miền núi (mặt đường rộng 6m, nền đường rộng 9m) với tổng mức đầu tư 729 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương hỗ trợ 350 tỷ đồng, còn lại là ngân sách địa phương.

Dự án được UBND tỉnh Lào Cai giao cho Sở Giao thông - Vận tải (GTVT) Lào Cai làm chủ đầu tư. Công trình được khởi công từ tháng 4-2015 với thời gian thi công là 730 ngày và dự kiến hoàn thành vào tháng 4/2017.

Tuy nhiên, đến nay, sau hơn 20 tháng thi công, Dự án mới triển khai được 22/32,6 km nền đường, rải móng đá răm được 5,5 km, thi công hoàn thành 72/146 cống thoát nước ngang…với tổng giá trị khối lượng thực hiện dự án 467,8/729 tỷ đồng.

Đáng chú ý, vào cuộc thanh tra, Thanh tra tỉnh Lào Cai đã phát hiện hàng loạt sai phạm của chủ đầu tư Dự án trong việc khảo sát, lập dự toán, giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư và thực hiện Dự án.

Trong đó, đáng chú ý như Hội đồng bồi thường, ở 2 huyện Bảo Thắng và Văn Bàn đã thống kê, đo đếm, xác định diện tích các loại đất của nhiều hộ chưa đúng thực tế, không đúng với văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, hỗ trợ đất tái định cư khống cho những hộ không được bồi thường đất. Đồng thời, hỗ trợ tiền ổn định đời sống, sản xuất và chuyển đổi nghề không đúng đối tượng, tùy tiện, không thống nhất.

Trong đó nổi lên là việc Hội đồng GPMB huyện Văn Bàn tự ý hỗ trợ 2 triệu đồng cho tất cả các hộ nghèo bị ảnh hưởng do GPMB mà không phải di chuyển chỗ ở là trái quy định đồng thời còn phê duyệt hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề tùy tiện, không thống nhất.

Những sai phạm trong bồi thường, GPMB đã làm tăng kinh phí bồi thường vượt quá gần 300% so với giá trị phê duyệt theo khảo sát được phê duyệt ban đầu, làm tăng thêm 110 tỷ đồng.

Mặt khác, công tác tư vấn giám sát cũng mắc nhiều sai phạm. Do khảo sát tuyến, xác định địa hình, địa chất kiến trúc chưa chuẩn xác nên trong quá trình thi công đã phải điều chỉnh, xử lý kỹ thuật một số hạng mục cho phù hợp với thực tế hiện trường.

Từ đó, làm tăng kinh phí thêm 57,8 tỷ đồng so với dự toán đã được phê duyệt ban đầu. Ngoài ra, Chủ đầu tư buông lỏng quản lý dẫn đến sai phạm trong đánh giá hồ sơ dự thầu, không phát hiện ra đơn giá nhà thầu lập bất hợp lý để kịp thời điều chỉnh, xác định đơn giá chính xác…

Trên cơ sở phát hiện các sai phạm, Thanh tra tỉnh Lào Cai đã yêu cầu Sở GTVT tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý kỷ luật đối với tổ chức, cá nhân tự điều phối kinh phí chi trả cho hai Hội đồng bồi thường hỗ trợ và tái định cư huyện Văn Bàn, huyện Bảo Thắng sai quy định với số tiền trên 52,2 tỷ đồng.

Yêu cầu Sở GTVT xem xét xử lý đối với Công ty CP Tư vấn xây dựng giao thông Lào Cai về việc khảo sát, lập phương án GPMB chưa sát với thực tế, để xảy ra giá trị bồi thường vượt quá gần 300% so với giá trị phê duyệt theo khảo sát.

Đồng thời, Sở GTVT tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý theo đúng quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện công tác thẩm định, thẩm tra Dự án.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh yêu cầu Sở GTVT thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền hỗ trợ Tái định cư tối thiểu cho những hộ không được bồi thường đất ở trái với các quy định là trên 883 triệu đồng.

Yêu cầu Sở GTVT chỉ đạo Ban QLDA các công trình giao thông Lào Cai loại khỏi giá trị nghiệm thu trên 718,1 triệu đồng. Đồng thời, yêu cầu UBND huyện Văn Bàn, huyện Bảo Thắng kiểm điểm, xử lý kỷ luật cán bộ để xảy ra sai phạm.

Xử lý nhẹ tênh

Theo lãnh đạo Sở GTVT Lào Cai, ngay sau khi có kết luận thanh tra, Sở GTVT đã tổ chức họp kiểm điểm trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân liên quan để khắc phục sai phạm.

Lý giải về trách nhiệm của Chủ đầu tư, ông Nông Văn Hưng- Giám đốc Sở GTVT Lào Cai cho biết, đối với sai sót về quản lý và thực hiện đầu tư xây dựng công trình, Sở GTVT đã có chỉ đạo, họp tổ chức kiểm điểm, xử lý đối với các tổ chức, cá nhân liên quan như: đã phê bình Trưởng, phó ban và các cán bộ liên quan tại Phòng Quản lý chất lượng công trình giao thông, Ban Quản lý dự án các công trình giao thông, Tổ chuyên gia đấu thầu, đơn vị tư vấn giám sát. Đồng thời, xử lý sai phạm đối với đơn vị tư vấn thiết kế là Công ty CP tư vấn xây dựng giao thông Lào Cai số tiền 40 triệu đồng.

Giám đốc Sở GTVT Lào Cai Nông Văn Hưng cho rằng, UBND và Hội đồng Bồi thường hỗ trợ và tái định cư huyện Văn Bàn và huyện Bảo Thắng có trách nhiệm thu hồi phần kinh phí duyệt sai quy định hoàn trả chủ đầu tư để tiếp tục thanh toán kinh phí bồi thường, GPMB và khối lượng nợ xây dựng cơ bản.

Cũng theo ông Hưng, việc thu hồi số tiền 705 triệu đồng, sau khi UBND các huyện đã phê duyệt điều chỉnh giảm do duyệt trái với các quy định về chính sách bồi thường hỗ trợ sẽ chưa thể hoàn thành ngay được do phần lớn đã chi trả cho các hộ dân nên cần thời gian để tuyên truyền, vận động, giải thích và đôn đốc các hộ dân nộp lại số tiền đã nhận do Hội đồng bồi thường hỗ trợ sai quy định.

Nói về tiến độ thi công Dự án, ông Nông Văn Hưng cho biết, cho đến nay nguồn vốn bố trí cho Dự án rất hạn chế, ước khối lượng hoàn thành đạt 468 tỷ đồng nhưng lũy kế nguồn vốn mới bố trí được 358 tỷ đồng, đạt 49,1 % so với tổng mức đầu tư chưa điều chỉnh. Vì không có vốn để thanh toán khối lượng hoàn thành cho các nhà thầu, nên một số nhà thầu rất khó khăn, không có vốn để thi công tiếp làm cho thời gian thi công tiếp làm cho thời gian thi công kéo dài.

Việc chủ đầu tư là Sở GTVT Lào Cai đã để xảy ra hàng loạt sai phạm tại Dự án đường Quý Xa- Tằng Loỏng nhưng lại chỉ bị phê bình, nhắc nhở mà không đưa ra bất cứ hình thức kỷ luật đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến sai phạm là thiếu thuyết phục. Cách xử lý qua quýt, xử lý cho có như vậy đã thể hiện sự coi thường pháp luật và tạo tiền lệ xấu về sau.