Sản xuất nông nghiệp hữu cơ: Giảm áp lực an toàn vệ sinh thực phẩm

Sản xuất hữu cơ đang là xu hướng tất yếu của ngành nông nghiệp.

Theo thống kê, hiện nay trên thế giới có 172 quốc gia áp dụng sản xuất nông nghiệp hữu cơ với diện tích 43,7 triệu ha; 87 quốc gia xây dựng hệ thống tiêu chuẩn quốc gia cho sản phẩm hữu cơ. Tại Việt Nam, đến nay có 30/63 tỉnh, thành phố sản xuất nông nghiệp hữu cơ và theo hướng hữu cơ với 59 cơ sở sản xuất. Trong đó chủ yếu là mô hình sản xuất doanh nghiệp tư nhân và nhóm hộ nông dân…

Vướng mắc lớn nhất hiện nay đối với sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hữu cơ của chúng ta là việc thiếu hành lang pháp lý trong chứng nhận sản phẩm hữu cơ cũng như cơ chế chính sách hỗ trợ sản xuất, quỹ đất. Việt Nam hoàn toàn có lợi thế và tiềm năng sản xuất sản phẩm nông nghiệp hữu cơ bởi hệ sinh thái đa dạng, lợi thế về các nguồn lực…

Theo ông Hà Phúc Mịch - Chủ tịch Hiệp hội nông nghiệp hữu cơ Việt Nam, tiêu chuẩn và chứng nhận sản xuất hữu cơ là chìa khóa cần phải được xem xét hiện nay. Nếu không giải quyết được vấn đề này việc sản xuất sẽ không có cơ sở để quản lý, giám sát chứng nhận sản phẩm hữu cơ từ đó có thể trở thành phong trào và rất dễ đi vào “ ngõ cụt”. Người làm nông nghiệp hữu cơ thực sự nhưng khi bán sản phẩm lại bán như sản phẩm bình thường thì không ai làm được.

Theo một số chuyên gai trong lĩnh vực này, hiện nay cần quy hoạch và bảo vệ đất đai, nguồn nước chưa hoặc ít bị ô nhiễm còn thích hợp cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ theo hướng hàng hóa. Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư sản xuất vật tư nông nghiệp hữu cơ đầu vào.

Song song với đó cần hoàn thiện hệ thống chính sách tiêu chuẩn, quy chuẩn sản xuất chế biến chứng nhận chất lượng giúp người tiêu dùng an tâm sử dụng các sản phẩm đã có chứng nhận và đạt tiêu chuẩn…

Theo ông Nguyễn Nam Hải - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng (Bộ KH&CN), Bộ NN&PTNT cần đóng vai trò chủ trì và phối hợp với Bộ KH&CN trong việc quy hoạch và phát triển nông nghiệp hữu cơ, xây dựng những tiêu chuẩn, quy chuẩn một số nhóm sản phẩm cụ thể. Việc này phải gắn với chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia cũng như chiến lược xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp. Một số sản phẩm chủ lực có lợi thế như lĩnh vực thủy sản có tôm, xuất khẩu gạo, cà phê và chế biến dược liệu, tinh dầu.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết, hệ thống canh tác nông nghiệp hữu cơ đã và đang là xu hướng phát triển của nhiều quốc gia trên thế giới khi áp lực về lương thực giảm đi, trong khi áp lực về vệ sinh an toàn thực phẩm, chất lượng nông sản và môi trường tăng lên.

Nông sản Việt Nam hiện đã xuất khẩu đi 180 nước trên thế giới, trước đòi hỏi từ thực tiễn việc chuyển từ nền sản xuất khai thác tài nguyên sang nông nghiệp hàng hóa, công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ là yêu cầu tất yếu.

Cần sớm thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hữu cơ có ý nghĩa quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, đáp ứng xu hướng chung của tiêu dùng trong nước và xuất khẩu nông sản tạo động lực trong tổ chức lại và thúc đẩy sản xuất.

Theo Bộ NN&PTNT, trong thời gian tới sẽ tập hợp những bất cập và đề xuất với Chính phủ ban hành những Nghị quyết chuyên đề về sản xuất nông nghiệp hữu cơ.

Đồng thời bàn với các Bộ, ngành liên quan như: Khoa học và Công nghệ, Tài nguyên và Môi trường hình thành Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ để giải quyết những vấn đề một cách tổng thể trong khu vực này.

Song song với đó, theo chủ trương, Bộ NN&PTNT sẽ cùng với Bộ KH&CN tập trung hoàn thiện nhanh Bộ Tiêu chuẩn năm 2015 do Bộ KH&CN đã ban hành nhưng hiện nay chưa đi vào cuộc sống. Về một số chính sách trước mắt cần phải khuyến khích tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân sắp tới sẽ được rà soát như: Nghị định 210, tháo gỡ các nút thắt về chính sách đất đai.