Sự hồi sinh kỳ diệu của ‘Thành phố súng máy’

Mô hình công viên thư viện giúp tạo nên sự phát triển rực rỡ cho Medelin. (Nguồn: AP).

Thành phố quê hương của gã trùm ma túy khét tiếng một thời, Pablo Escobar, từng được coi là tụ điểm của tội phạm trong những năm 1990 và đầu những năm 2000, khi xảy ra hàng nghìn vụ giết người. Các vùng ngoại ô của thành phố này càng đặc biệt nguy hiểm do cách biệt với khu vực giàu có ở trung tâm.

Được biết tỷ lệ người bị giết hàng năm ở thành phố này từng lên tới con số khủng khiếp: 381 trên 100.000 dân, thì ngày nay, thành phố lớn thứ 2 của Colombia này đang trở thành một không gian sống lý tưởng cho gần 4 triệu dân.

Tuy nhiên trong suốt một thập kỷ qua, chính quyền thành phố Medelin đã tìm ra biện pháp để kết nối các khu dân cư này với phần còn lại của thành phố, và cả thế giới, bằng cách xây dựng nên hàng loạt thư viện.

"Thành phố này luôn phát triển hướng tới khu vực trung tâm" - ông Daniel Felipe Zapata Hincapie, một quan chức thành phố Medelin chịu trách nhiệm quản lý các thư viện, cho hay - "Trong quá khứ, chúng tôi chưa từng chú trọng tới các khu vực ngoại ô và vùng nông thôn".

Nhưng kể từ khi chính quyền thành phố này cho mở cửa 10 "công viên thư viện" trong năm 2008, chúng đã trở thành trung tâm kết nối cộng đồng người dân của Medelin, ông Hincapie cho hay. Người dân trong thành phố đã đổ tới các thư viện, hình thành nên các cộng đồng xung quanh đó.

Các thư viện này không chỉ nhằm phục vụ mục đích đọc và mượn sách của người dân. Các thư viện đều có kiến trúc khá đặc biệt khi bao gồm các phòng trưng bày, phòng học, công viên dưới nước... thường xuyên tổ chức các lớp học đọc cho trẻ em và người lớn, bên cạnh đó là nhiều hội thảo về công nghệ và robot. Các kiến trúc xung quanh thư viện này giúp người dân tạm lánh xa không khí ồn ào của thành phố và kết nối họ với thiện nhiên.

"Không chỉ được trang bị tốt, có kiến trúc đẹp, các thư viện này còn được xây dựng nhằm cho ra một biểu tượng mới" - ông Hincapie nói - "Các công viên thư viện là biểu tượng cho sự thay đổi, sáng tạo của thành phố Medelin. Có đủ chỗ cho tất cả mọi người ở đây".

Nhiều khởi xướng sáng tạo khác - như hệ thống giao thông bằng cáp treo được hoàn thiện trong năm 2004 - cũng giúp kết nối các cộng đồng người nghèo với cộng đồng giàu sống ở thung lũng bao quanh Medelin.

Trước đây, vùng ngoại ô Medellin là những sườn dốc của thung lũng Aburra, đây là cơn ác mộng của quy hoạch đô thị. Đối với nhiều cư dân ngoại ô, hành trình đến với khu vực trung tâm rất mất thời gian và khổ ải, họ phải chen chúc nhau trên những chuyến xe buýt đông đúc lượn quanh đường đồi núi.

Giờ đây chỉ có rất ít người cảm thấy không theo kịp tốc độ phát triển của thành phố, trong khi tỷ lệ tội phạm giảm rõ rệt.

Các công viên thư viện còn cho phép công dân Medelin có cơ hội khám phá và lưu truyền các thể loại văn học truyền thống của họ. Được biết đây là nơi sản sinh của một số nhà văn nổi tiếng như Gabriel Garcia Marquez, người từng giành giải thưởng Nobel Văn chương năm 1982.

Các sự kiện được tổ chức trong năm như sự kiện sách Medelin Book và Lễ hội Văn hóa cũng giúp tăng cường mối quan hệ giữa văn hóa đọc, giáo dục và sự phát triển xã hội ở Medelin.

"Khi một người đọc sách, họ sẽ trở thành một người khác hẳn" - Diego Aristabal, Giám đốc tổ chức lễ hội văn hóa của Medelin, nói - "Bạn sẽ hiểu được những người xung quanh mình, và đó là điều cơ bản để thành phố này có động lực phát triển".

Các công viên thư viện còn đang tạo nên một thành phố Medelin dân chủ hơn để phục vụ cho các thế hệ tương lai; ông Hincapie nói.

"Các thư viện này luôn có mục đích dân chủ hóa kiến thức... đặc biệt là dành cho những người trẻ tuổi, để họ có một nơi để phát triển" - ông Hincapie nói - "Ở đây họ sẽ chỉ cảm nhận được sự tự do, kiến thức và một nơi an toàn để tiếp thu kiến thức".