Thị trường chứng khoán 2019: Nhiều dư địa tăng trưởng

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng phát biểu tại Lễ khai trương phiên giao chứng khoán đầu năm 2019.

Tăng trưởng trong điều kiện khó

Nhìn lại năm 2018, kinh tế thế giới tuy vẫn tăng trưởng ở mức cao song diễn biến phức tạp. Việc Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) 4 lần tăng lãi suất điều hành, tranh chấp thương mại giữa các nền kinh tế lớn, và những diễn biến phức tạp về địa chính trị thế giới đã tạo ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế và thị trường tài chính quốc tế. Thị trường chứng khoán (TTCK) toàn cầu năm 2018 đã trải qua những biến động mạnh với xu hướng giảm điểm sâu lan tỏa tại hầu hết các TTCK vào nửa cuối năm 2018.

Trong bối cảnh đó, kinh tế Việt Nam kết thúc năm 2018 với những kết quả ấn tượng. Tăng trưởng GDP cả năm đạt mức 7,08%, mức tăng cao nhất từ năm 2008, vượt kế hoạch Quốc hội đề ra. Lạm phát được kiềm chế thành công ở mức 3,54%, cán cân thương mại duy trì xuất siêu, thị trường tiền tệ, tài chính ổn định, thu ngân sách nhà nước vượt 7,8%, trong đó ngân sách Trung ương vượt 4,3% và ngân sách các địa phương vượt 12,5%; bội chi nợ công ngân sách giữ được mức thấp hơn chỉ tiêu Quốc hội đề ra và là mức thấp nhất trong mấy năm vừa qua.

Trên TTCK, mặc dù chỉ số VNIndex ghi nhận mức giảm 9,3% trong xu thế chung của TTCK quốc tế, nhưng quy mô và thanh khoản thị trường tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ. Quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt gần 3,9 triệu tỷ đồng, tăng 10,6% so với năm 2017, đạt 77,6% GDP năm 2017 và tương đương với 70,2% GDP năm 2018, vượt chỉ tiêu 70% GDP đề ra tại Chiến lược phát triển TTCK Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020. Giá trị giao dịch cổ phiếu bình quân đạt 6.500 tỷ đồng/phiên, tăng 29% so với năm 2017.

Trên thị trường trái phiếu, giá trị niêm yết đạt 1.122 ngàn tỷ đồng, tăng 10,5% so với năm 2017, đạt 22,4% GDP năm 2017 và tương đương 20,3% GDP của năm 2018. Giao dịch trái phiếu về cơ bản vẫn giữ được mức sôi động với giá trị giao dịch đạt 8.834 tỷ đồng/phiên. TTCK phái sinh mặc dù mới ra đời hơn 1 năm với một sản phẩm đầu tiên là hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 nhưng đã khẳng định được vai trò với khối lượng bình quân đạt 78.800 hợp đồng/phiên, tăng gần 7 lần so với năm 2017 và vị thế mở cuối năm đạt gần 21.653 hợp đồng, tăng 2,7 lần so với cuối năm 2017.

Đặc biệt, vốn đầu tư gián tiếp của nước ngoài vẫn vào dòng đạt 2,8 tỷ USD, cơ bản bằng mức kỷ lục 2,9 tỷ USD của năm 2017. Giá trị danh mục của nhà đầu tư nước ngoài ước đạt trên 32,8 tỷ USD.

Giới chuyên gia nhận định, thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2019 sẽ khởi sắc.

Năm mới, kỳ vọng mới

Tại Lễ khai trương phiên giao dịch đầu năm 2019 diễn ra hôm 2/1, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định sẽ tạo điều kiện tốt hơn cho doanh nghiệp trong việc huy động vốn, nâng cao tính công khai minh bạch của TTCK, nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát TTCK để bảo vệ lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư. Ngoài ra, theo Bộ trưởng, sẽ thành lập Sở GDCK Việt Nam theo quyết định của Thủ tướng nhằm từng bước chuyên nghiệp hóa các thị trường trên cơ sở sắp xếp lại Sở GDCK Hà Nội và Sở GDCK TP HCM. Triển khai các giải pháp nâng hạng TTCK Việt Nam từ hạng “thị trường cận biên” lên hạng “thị trường mới nổi”.

Năm 2019, theo dự đoán của các chuyên gia, tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ ở mức 7%. Trong năm nay, ngoài quan ngại về chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, nền kinh tế thế giới vẫn có nhiều yếu tố thuận lợi để tăng trưởng. Cụ thể, giá xăng dầu thế giới năm 2019 được dự báo không còn tăng nhiều như năm 2018. Các chính sách tiền tệ của nhiều nền kinh tế (như Mỹ) sẽ được điều hành thận trọng hơn để duy trì đà tăng trưởng; lạm phát toàn cầu được dự báo sẽ giảm, lạm phát của các nền kinh tế mới nổi cũng được dự báo giảm. Tất cả các yếu tố trên sẽ hỗ trợ tích cực cho nền kinh tế Việt Nam.

Trong nước, các cơ quan quản lý tiếp tục nỗ lực ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường kinh doanh, đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa... Những nỗ lực này sẽ tạo động lực mới đối với TTCK.

Trao đổi với báo chí, ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho rằng, đó là những điểm sáng đáng để đặt niềm tin khi bước vào năm 2019. Tuy nhiên, bên cạnh đó là nhiều vấn đề thách thức mà chúng ta sẽ phải đối mặt, nhất là những bất ổn bên ngoài có thể xảy ra nhiều hơn so với năm 2018.

PGS.TS Lê Trung Thành - Trường Đại học kinh tế thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội khẳng định, diễn biến thị trường tài chính hiện nay tương đối tốt, thị trường tiền tệ đã được giải quyết cơ bản vấn đề nợ xấu. Thị trường vốn đã chuyển biến, đã ứng dụng các công cụ phái sinh trong buôn bán chứng khoán. Chúng ta đang đi theo con đường này và áp dụng các chuẩn mực ngày càng hiệu quả hơn.

Nền kinh tế trong nước còn gặp nhiều khó khăn, song những nỗ lực cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, cải cách thể chế vẫn không ngừng diễn ra. Do vậy hoàn toàn có thể kỳ vọng vào sự phát triển của nền kinh tế cũng như sự chuyển biến tích cực về quy mô và chất lượng của TTCK.