Tiên Du, Bắc Ninh: 6 năm ròng đánh vật với nhà máy xử lý nước thải cũng không xong

Ngày 9/8/2016, UBND tỉnh Bắc Ninh ban hành văn bản số 446/QĐ-UBND, quyết định giao 12.109,4 m2 đất (đã thực hiện xong việc bồi thường, giải phóng mặt bằng) cho Công ty CP Môi trường xanh Kinh Bắc thuê để xây dựng Nhà máy xử lý nước thải và thu gom rác.

Nhưng tới nay, đã 6 năm ròng, dự án trên vẫn nằm trên giấy và hậu quả là sông Ngũ Huyện Khê, sông Cầu đang phải oằn mình gánh chịu lượng nước thải ô nhiễm trầm trọng thải ra mỗi ngày.

Coi thường luật pháp, ngang nhiên xả thải giữa thanh thiên bạch nhật!

Trong nhiều ngày đầu tháng 3/2021, thực tế tại cụm công nghiệp Phú Lâm (CCN) nằm ở xã Phú Lâm (huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh) chúng tôi ghi nhận tình trạng hết sức đáng lo ngại, cũng như coi thường luật pháp của chính cụm công nghiệp (CCN) này:

Đó là những đường ống bằng thép dài cả trăm mét dẫn nước thải cứ thế tuôn thẳng ra dòng sông Ngũ Huyện Khê, đoạn chảy qua CCN Phú Lâm. Dòng nước thải đen nhờ nhờ, bốc mùi hôi thối, mùi chua hắc của axit pha loãng, của chất làm trắng…

Quan sát bằng mắt thường, quanh khu vực điểm xả, dưới dòng Ngũ Huyện Khê, tịnh không một loài thủy, tôm cua, ốc, nhái…

Men theo những đường ống dẫn, to cỡ vòng tay ôm người lớn này, chúng tôi khu vực có bể chứa nước thải. Theo đó, bể này được xây bằng bê tông cốt thép, chứa được cả nghìn mét khối nước thải từ nhiều doanh nghiệp và hộ kinh doanh cá thể nằm trong CCN Phú Lâm. Đây đều là những đơn vị đang hoạt động sản xuất, tái chế giấy các loại, nên lượng nước thải là rất lớn.

Nước thải của những đơn vị sản xuất giấy nằm trong CCN Phú Lâm được dẫn về bể chứa này, trước khi xả ra môi trường, cụ thể là dòng sông Ngũ Huyện Khê, mà không hề qua khâu xử lý nào.

Bằng chứng là, mới đây, ngày 28/1, UBND tỉnh Bắc Ninh ra quyết định số 135/QĐ-UBND về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Công ty TNHH Hùng Phát, với số tiền lên tới 102 triệu đồng.

Kèm với đó là biện pháp khắc phục hậu quả, buộc xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn xả thải trước khi xả ra ngoài môi trường.

Được biết trước đó, ngày 21/12/2020, lực lượng chức năng phát hiện Công ty TNHH Hùng Phát là cơ sở sản xuất, tái chế giấy tại CCN Phú Lâm, có hành vi xả nước thải có chứa các thông số môi trường vượt quy chuẩn hơn 10 lần, vào môi trường.

Làm việc với Báo Đại Đoàn Kết online, ông Nguyễn Văn Lương, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tiên, thừa nhận, hiện tại, lượng nước thải phát sinh trong quá trình sản xuất giấy, vẫn do chính các cơ sở tại CCN Phú Lâm đảm nhiệm, tự xử lý. Và hầu như là không đạt chuẩn trước khi xả thải ra môi trường. Vẫn theo ông Lương, hiện CCN Phú Lâm có 30 doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể thuê đất sản xuất, tái chế giấy các loại.

Trong khi đó, thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh, hiện lượng nước thải phát sinh từ các cơ sở sản xuất giấy tại CCN Phú Lâm là hơn 4.000m3/ngày đêm.

Còn ở một hướng thông tin khác, theo Công ty Khai thác Công trình Thủy lợi Bắc Đuống - đơn vị được giao việc quản lý, khai thác và bảo vệ dòng sông Ngũ Huyện Khê, thì không có một doanh nghiệp hay hộ kinh doanh nào thuộc CCN Phú Lâm được phép đấu nối, xả thải vào dòng sông này.

Nhưng trên thực tế, hiện nay, nguồn nước thải từ hoạt động sản xuất, tái chế của các cơ sở, công ty, doanh nghiệp ở CCN Phú Lâm vẫn vô tư xả trực tiếp ra sông Ngũ Huyện Khê mà không qua xử lý, khiến dòng sông Ngũ Huyện Khê bị ô nhiễm trầm trọng.

6 năm và còn đến bao giờ

Ngày 6/7/2016, UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt dự án đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung CCN Phú Lâm với công suất 4.500m3/ngày đêm, do Công ty Cổ phần môi trường xanh Kinh Bắc làm chủ đầu tư.

Ngày 9/8/2016, UBND tỉnh Bắc Ninh có văn bản số 446/QĐ-UBND, quyết định giao 12.109m2 đất (đã hoàn thành việc bồi thường, giải phóng mặt bằng) tại xã Phú Lâm cho Công ty CP Môi trường xanh Kinh Bắc thê, để xây dựng Nhà máy xử lý nước thải và thu gom rác cho CCN Phú Lâm. Thời hạn thuê đất là 50 năm.

Tới ngày 26/12/2016, UBND tỉnh Bắc Ninh tiếp tục có văn bản số 756/QĐ-UBND về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho Công ty CP môi trường xanh Kinh Bắc tại xã Phú Lâm. Mục đích sử dụng đất, xây dựng nhà máy xử lý nước thải và thu gom rác cho CCN Phú Lâm. Thời hạn sử dụng đất đến ngày 9/8/2066.

Vậy nhưng, đã 6 năm trôi qua, dự án đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung CCN Phú Lâm với công suất 4.500m3/ngày vẫn năm trên giấy.

Văn bản số 225/STNMT-CCMT, ngày 9/2/2012 của Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, về việc điều tra, xử lý tình trạng ô nhiễm nguồn nước sông Cầu, chỉ rõ “Đôn đốc nhà đầu tư sớm triển khai xây dựng Nhà máy xử lý nước thải tập trung cho CCN Phú Lâm đảm bảo nước thải của CCN được xử lý đạt quy chuẩn môi trường”.

Nhà máy xử lý nước thải tập trung chưa xây dựng, mỗi ngày, hàng nghìn mét khối nước thải từ CCN Phú Lâm vẫn xả thẳng ra môi trường - dòng sông Ngũ Huyện Khê, trước khi qua cống tiêu Đặng Xá dẫn thẳng tới sông Cầu, gây ô nhiễm trầm trọng.

Vậy cơ quan chức năng nào sẽ phải chịu trách nhiệm trước thực trạng ô nhiễm môi trường này?

Câu hỏi này xin được gửi tới UBND tỉnh Bắc Ninh, UBND huyện Tiên Du, cùng Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh.