Bỏ phiếu Brexit thất bại, nước Anh chìm sâu trong khủng hoảng

Anh lại chìm vào khủng hoảng sau khi thỏa thuận Brexit bị bác bỏ tại Quốc hội. (Nguồn: Reuters).

2 lần phủ quyết

Chính phủ Anh đã đưa ra tuyên bố trên, và thêm rằng động thái này chỉ là tạm thời, ngay trước một cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội về việc liệu Anh sẽ rời EU mà có thỏa thuận hay là không? Đây là một viễn cảnh ảm đạm khiến rất nhiều người Anh lo lắng, trong bối cảnh hạn chót của Brexit là vào ngày 29/3 tới.

Trước đó, trong hôm 12/3, Thủ tướng Anh Theresa May đã hứng chịu thất bại thứ hai của mình sau khi Quốc hội gạt phăng thỏa thuận Brexit mà bà trình lên. Sự việc này một lần nữa càng làm cho viễn cảnh nền kinh tế Anh chịu tổn hại nặng nề sau Brexit thêm rõ ràng hơn.

Với 391 phiếu chống và 242 phiếu thuận, thỏa thuận Brexit của bà May một lần nữa không thể vượt qua cửa Quốc hội nước này. Trước đó, vào tháng 1, một thỏa thuận Brexit khác của vị Thủ tướng này cũng đã bị Quốc hội thẳng thừng bác bỏ.

Thỏa thuận vừa được đưa ra bỏ phiếu là kết quả của cuộc đàm phán phút chót giữa bà May với các nhà lãnh đạo EU vào hôm thứ Hai, với một số điều chỉnh nhằm xoa dịu sự phản đối của một số nghị sỹ, đặc biệt là một bộ phận nghị sỹ thuộc đảng Bảo thủ cầm quyền. Tuy nhiên, nỗ lực này của bà May đã không mang lại kết quả.

Cuộc bỏ phiếu vừa diễn ra đã đẩy nền kinh tế lớn thứ năm thế giới vào một tình thế chưa từng có tiền lệ và chẳng có một hướng đi rõ ràng nào cho những ngày tới. Các lựa chọn của nước Anh vào thời điểm này bao gồm rời EU không có thỏa thuận, trì hoãn Brexit qua mốc 29/3, tổ chức bầu cử sớm, hoặc thậm chí là tiến hành một cuộc trưng cầu dân ý nữa.

Diễn biến này cũng đẩy nước Anh chìm sâu hơn vào khủng hoảng và buộc Quốc hội trong vòng vài ngày tới phải đưa ra lựa chọn giữa Brexit không thỏa thuận hoặc hoãn Brexit.

Những biện pháp tạm thời

Hiện nay, các nhà lập pháp Anh được cho là sẽ bỏ phiếu chống lại viễn cảnh Brexit không thỏa thuận, và sau đó sẽ tiếp tục bỏ phiếu về để xuất tạm hoãn tiến trình Brexit để có thêm thời gian lo liệu.

Theo bản kế hoạch gỡ bỏ thuế quan dự kiến được tung ra trong trường hợp Brexit không có thỏa thuận, khoảng thời gian miễn thuế này sẽ kéo dài 12 tháng, trong đó khoảng 87% tổng lượng hàng nhập khẩu tới Liên hiệp Vương quốc Anh (UK) sẽ được miễn thuế hoàn toàn, từ mức thuế 80% ở thời điểm hiện tại.

Điều này có nghĩa rằng, 82% tổng lượng hàng từ EU xuất khẩu sang Anh sẽ được miễn thuế hoàn toàn, từ mức 100% như hiện nay; trong khi 92% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu từ phần còn lại của thế giới sang UK sẽ không bị đánh thuế ở biên giới. Tuy nhiên, một số biện pháp bảo vệ các nhà sản xuất của Anh vẫn được duy trì, trong đó bao gồm các biện pháp bảo vệ ngành hàng chế tạo xe, các trang trại bò, cừu, lợn…và các nông trại sản xuất bơ, sữa.

Lý giải về động thái trên, giới phân tích cho rằng cắt giảm thuế đối với hàng hóa nhập khẩu sẽ giảm thiểu ảnh hưởng đối với người tiêu dùng Anh trong trường hợp lạm phát tăng mạnh do Brexit không đạt thỏa thuận. Trong viễn cảnh đó, hàng hóa nhập khẩu vào Anh sẽ tăng giá đột biến.

Ngoài ra, việc cắt giảm hoàn toàn thuế đối với hàng nhập khẩu cũng khiến cho nhiều cơ sở sản xuất giảm sự cạnh tranh từ các đối thủ nước ngoài, và giúp Anh dễ đat được sự đồng thuận hơn tại các vòng đàm phán thương mại trong tương lai với các nước khác.

Về vấn đề đường biên giới Ireland, Chính phủ Anh nói rằng họ sẽ không thiết lập thêm các trạm gác hoặc trạm kiểm soát để kiểm tra hàng hóa di chuyển từ Cộng hòa Ireland tới Bắc Ireland, Anh trong trường hợp Brexit không đạt thỏa thuận; tuy nhiên nhấn mạnh rằng biện pháp này chỉ là tạm thời và đơn phương.

“Các biện pháp mới được công bố ngày hôm nay đã công nhân tình trạng độc nhất của Bắc Ireland”- Karen Bradley, Bộ trưởng Anh phụ trách vấn đề Bắc Ireland, cho hay - “Những sự dàn xếp này chỉ có thể được áp dụng tạm thời và ngắn hạn mà thôi”.

Anh cũng sẽ tìm cách mở ra thêm các cuộc thảo luận khẩn cấp với Ủy ban châu Âu (EC) và Chính phủ Ireland để thống nhất về các biện pháp dài hạn, tránh xảy ra trường hợp “biên giới cứng” giữa Ireland và Bắc Ireland hậu Brexit.

Anh, Ireland và EU từng nói rằng họ muốn tránh các trạm gác ở khu vực biên giới, như những trạm gác quân sự từng được thiết lập trước khi có thỏa thuận hòa bình năm 1998. Nhưng do sự bất đồng giữa ba bên về cái gọi là điều khoản “chốt chặn” trong thỏa thuận Brexit, bởi vậy vẫn chưa dẹp hết được những trạm chốt ở biên giới.