Tài nguyên du lịch bị lãng phí

Hà Nội có nhiều tài nguyên du lịch phong phú.

Tại các điểm đến di tích, vẫn là các đơn vị du lịch dẫn khách đến tham quan và đổi lại, các điểm đến sẽ có nguồn thu từ việc bán vé, bán các sản phẩm lưu niệm… Ngoài việc mua và bán, chỉ là việc các nhân viên thuyết minh của di tích hỗ trợ giới thiệu các giá trị lịch sử, văn hóa.

Thậm chí, một điều tưởng như là đơn giản nhất là nụ cười của nhân viên tại các điểm di tích như bảo vệ, bán vé, lao công… với các du khách vẫn đang là đòi hỏi quá “xa xỉ”.

Với các loại hình nghệ thuật truyền thống vốn khá “đắt show” với du khách nước ngoài, tình trạng cũng tương tự. Ngoài múa rối ít sử dụng ngôn ngữ giao tiếp trong trình diễn, gần như các loại hình khác mới chỉ đem đến cho du khách nước ngoài là sự tò mò.

Một trong minh chứng rõ nhất mà NSND Lê Tiến Thọ - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam đã chỉ ra: Tại Liên hoan sân khấu quốc tế thử nghiệm 2016 vừa được tổ chức, trong khi các đoàn quốc tế ngoài việc mang đến các vở diễn chất lượng, họ còn làm cả phụ đề tiếng Việt để khán giả dễ dàng tiếp nhận nội dung.

Thế nhưng các đoàn của Việt Nam chẳng đoàn nào nghĩ đến việc làm phụ đề tiếng Anh để phục vụ đối tượng khán giả nước ngoài. Chỉ với một dẫn chứng nhỏ đó thôi có thể thấy các đơn vị nghệ thuật mới chỉ dừng lại ở việc tạo ra các sản phẩm mà quên mất việc tương tác với khán giả.

Ông Ngô Hoài Chung - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch nhìn nhận: trước hết là sự khác biệt về ngôn ngữ khiến du khách nước ngoài khó hiểu được giá trị các loại hình ca hát truyền thống của ta.

Rồi việc các rạp hát đều nằm trong phố cổ, việc đưa đón du khách tại giờ cao điểm thật sự rất khó khăn. Thời gian xem một chương trình quá dài trong khi một tour tham quan lại ngắn.

Đáng chú ý là lịch diễn của các nhà hát chưa phù hợp với các tour du lịch khi chỉ biểu diễn theo giờ, theo ngày... Ngay tại các buổi biểu diễn trích những đoạn chèo, tuồng trong loạt chương trình đưa nghệ thuật truyền thống vào Nhà hát lớn Hà Nội vừa qua, nhiều du khách nước ngoài rất bối rối vì trong tay không hề có một bản giới thiệu nào về các trích đoạn đang diễn.

Trong những năm trở lại đây không thể phủ nhận Hà Nội đã có những chuyển biến tích cực trong việc phát văn hóa gắn kết với du lịch. Minh chứng rõ ràng nhất là những con số tăng trưởng hàng năm được đơn vị lữ hành, điểm đến báo cáo. Nhưng trên thực tế, thì cơ sở hạ tầng phục vụ khách du lịch còn kém.

Theo chia sẻ từ các đơn vị lữ hành: hiện mỗi năm Hà Nội mới đón 1 triệu lượt khách mà có điểm đã quá tải, nếu đón 2 triệu khách thì chất lượng phục vụ sẽ ra sao?.

Về vấn đề này, theo ông Lưu Đức Kế - Giám đốc Công ty Lữ hành Hanoitourist cho rằng, du lịch Việt Nam nói chung và du lịch Hà Nội nói riêng cần phải lấy văn hóa làm nòng cốt, dù khách chọn lịch trình 10 ngày thì ít nhất phải có 1 - 2 ngày quan tâm đến trải nghiệm văn hóa. Song các điểm đến văn hóa phải hay thì du khách mới đi, có giá trị thì họ mới bỏ tiền mua vé.

Tuy nhiên, không hẳn Hà Nội không có những tấm gương để các đơn vị nhìn vào đó mà học tập. Như Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam là một minh chứng thành công, khi có đội ngũ thuyết minh nhiệt tình, giỏi ngoại ngữ, hiện vật được bày trí, thay đổi cấu trúc tranh ảnh liên tục, thường xuyên tổ chức sự kiện tương tác, kết nối với các công ty lữ hành du lịch để thu hút khách.

Hay như Nhà hát Múa rối Thăng Long (Hà Nội) với con số 10 nghìn khách quốc tế cho thấy sức hút của loại hình rối nước đối với du khách. Đây cũng là lượng khán giả đáng mơ ước của không ít nhà hát.

Ở đó, bên cạnh những nỗ lực đổi mới về hình thức, cách tiếp cận khán giả như nhận phục vụ theo yêu cầu của khách vào mọi thời gian trong ngày, hợp tác với nhiều đơn vị lữ hành, chỉnh trang lại các phòng đợi, cung cấp báo, tạp chí, phát sóng wifi, nước uống miễn phí, bán vé qua mạng…

Nhưng theo các chuyên gia, để làm được điều này thì đòi hỏi ở từng đơn vị phải có những hành động cụ thể, những chiến lược xúc tiến du lịch để thu hút đông đảo du khách, nhất là du khách quốc tế. Bởi những cố gắng từ phía các đơn vị nghệ thuật truyền thống, điểm đến trên cũng chỉ là “một cánh én nhỏ, chẳng làm nên mùa xuân”.