Vì sao ông Trump lệnh bắn tên lửa vào Syria?

Phóng tên lửa Tomahawk. (Nguồn: Reuters).

Theo lệnh của Tổng thống Donald Trump, các tàu chiến Mỹ đã phóng ra từ 50-60 tên lửa hành trình Tomahawk vào căn cứ không quân của chính phủ Syria, nơi được cho là xuất phát của các máy bay chiến đấu thực hiện các cuộc tấn công hóa học.

"Tối nay, tôi đã ra lệnh một cuộc tấn công quân sự nhằm vào mục tiêu là các đường băng, máy bay ở Syria - nơi khởi phát các cuộc tấn công hóa học"- Tổng thống Trump đưa ra lời phát biểu ngắn với các phóng viên tại Mar-a-Lago, trước cuộc gặp cấp cao giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. "Đây là mục tiêu an ninh quốc gia quan trọng của Hoa Kỳ để ngăn chặn sự lây lan và sử dụng vũ khí hoá học chết người".

Ông Trump nói thêm: "Không còn gì phải tranh cãi, Syria đã sử dụng vũ khí hoá học bị cấm, đã vi phạm các nghĩa vụ của mình theo Công ước Vũ khí Hoá chất và bỏ qua lời kêu gọi của Hội đồng Bảo an LHQ. Nhiều năm nay, những nỗ lực thay đổi hành vi của (Tổng thống) Assad đã thất bại và thất bại rất nhiều".

(Nguồn: Reuters).

“Một điều gì đó nên xảy ra”

Một quan chức quốc phòng Hoa Kỳ cho biết cuộc không kích nhắm vào các đường băng, máy bay và kho chứa nhiên liệu. Tên lửa được phóng lên từ các tàu chiến của Mỹ ở phía Đông vùng Địa Trung Hải. "Các cuộc tấn công đã kết thúc cho đến khi có quyết định khác"- vị quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết.

Cuộc tấn công là hành động quân sự trực tiếp đầu tiên mà Hoa Kỳ đưa ra nhằm chống lại chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến kéo dài 6 năm của nước này và đại diện cho sự leo thang đáng kể trong chiến dịch quân sự của Mỹ trong khu vực. Điều này được Chính phủ Syria diễn giải như là một hành động của chiến tranh.

Cũng theo thông tin từ một quan chức quốc phòng Mỹ, có người Nga ở căn cứ mà Mỹ tấn công vào tối thứ Năm. Tuy nhiên, thông tin cụ thể về những công dân Nga chưa được cho biết. Ngoài ra, theo quan chức, phía Mỹ đã có nhiều cuộc đối thoại với Nga trước khi hành động để cảnh báo về vụ tấn công.

Ở một diễn biến khác, trong nỗ lực lý giải lý do của cuộc tấn công tên lửa của Mỹ, quân đội Mỹ đã đưa ra các hình ảnh của chiếc máy bay radar theo dõi một chiếc máy bay của Syria rời khỏi sân bay và đi đến khu vực tấn công hóa học hôm thứ Ba.

Các nhà lập pháp Mỹ nói chung ủng hộ quyết định của Tổng thống Trump trong hành động lần này nhưng cảnh báo việc lần đầu tiên Tổng thống đơn phương bắt đầu một cuộc chiến tranh mà không có sự tham vấn của Quốc hội.

Ông John McCain và ông Lindsey Graham - những người thường xuyên chỉ trích Trump, đã ca ngợi quyết định của Tổng thống. "Một thông điệp quan trọng đã được gửi đi trong quyết định lần này của Tổng thống, Mỹ sẽ không tiếp tục đứng yên vì chính quyền Tổng thống Assad đã giết hại những người Syria vô tội bằng vũ khí hóa học và bom đạn", hai Thượng nghị sĩ McCain và Graham nói trong một tuyên bố chung.

Trong khi đó Thượng nghị sĩ Rand Paul kêu gọi Tổng thống Trump cần tham khảo ý kiến ​​của Quốc hội trước khi hành động.

Mỹ đã bắt đầu các cuộc không kích ở Syria vào tháng 9/2014 dưới thời Tổng thống Barack Obama trong chiến dịch chống IS nhưng chỉ nhắm vào các mục tiêu của nhóm khủng bố này chứ không phải là các lực lượng Chính phủ Syria.

Ông Trump đã có buổi trao đổi với đội ngũ cố vấn về an ninh quốc gia của mình trước bữa ăn tối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago hôm thứ Năm (sáng thứ Sáu theo giờ VN), nơi ông quyết định về hành động quân sự lớn đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống của mình.

Tổng thống Trump cho biết sau một ngày các cuộc tấn công hóa học ở Syria diễn ra, ông cảm thấy trách nhiệm trước cuộc tấn công hóa học này. "Khi ai đó giết những đứa trẻ vô tội với một loại khí hóa học gây chết người, thái độ của tôi đối với Syria và Assad đã thay đổi rất nhiều", Trump nói.

Đã gần 4 năm sau khi Mỹ kết luận rằng lực lượng quân sự của Chính phủ Syria đã sử dụng vũ khí hoá học ở Syria. Chính quyền Obama đã kết luận rằng Syria đã vi phạm "chỉ giới đỏ" mà Obama đã đặt ra một năm trước đó.

Ông Trump tại thời điểm đó nói rằng Mỹ nên đứng ngoài vấn đề Syria và kêu gọi Tổng thống Obama trên Twitter rằng không nên tấn công Syria sau cuộc tấn công hóa học năm 2013.

Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình giai đoạn tranh cử, ông Trump cho rằng, ông sẽ quyết liệt với nhóm khủng bố IS. Tuy nhiên, lúc đó, dù cho biết không ủng hộ chế độ Assad, ông Trump vẫn cho rằng nước Mỹ có nhiều vấn đề cần quan tâm hơn "vấn đề Assad".

Cuộc nội chiến kéo dài 6 năm của Syria đã cướp đi cuộc sống của ít nhất 400.000 người, theo một ước tính của LHQ được công bố cách đây 1 năm. Theo các cơ quan của LHQ, hơn 5 triệu người Syria đã trốn khỏi đất nước này và hơn 6 triệu người khác đã bị di dời trong nội bộ.