Vụ án Ethanol Phú Thọ: Viện kiểm sát phản bác lời tự bào chữa của ông Đinh La Thăng

Ngày 12/3, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử 12 bị cáo trong vụ án liên quan đến sai phạm tại dự án Ethanol Phú Thọ. Tại phần tranh luận, đại diện VKS khẳng định hành vi phạm tội của bị cáo Đinh La Thăng đúng như cáo trạng truy tố, đồng thời bác bỏ các quan điểm bào chữa mà bị cáo Thăng và luật sư đưa ra.

Theo đại diện VKS, chủ trương phát huy nội lực của các cơ sở sẵn có trong tập đoàn PVN là chủ trương đúng, thế nhưng khi PVN đi vào thực hiện cụ thể lại cố tình áp đặt, chủ quan duy ý chí, không tuân theo các quy định pháp luật. Với vai trò là chủ tịch HĐQT PVN, trưởng ban chỉ đạo dự án Ethanol Phú Thọ, bị cáo phải có trách nhiệm chỉ đạo thuộc cấp thực hiện đúng quy định về chỉ định thầu. Đại diện VKS cho rằng bị cáo Thăng đã “vô trách nhiệm” khi nói bản thân không biết và không có trách nhiệm phải biết về năng lực của nhà thầu thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ.

Đại diện VKS cũng bác bỏ lập luận của ông Thăng khi nói rằng chỉ giữ vai trò trưởng ban chỉ đạo dự án, không có quyền quyết định đối với chủ đầu tư. Theo Đại diện VKS, PVB là công ty cổ phần ngoài tập đoàn nhưng thành lập theo chủ trương của PVN, căn cứ vào nghị quyết bị cáo Thăng trực tiếp ký. Cùng với đó, PVB còn là “con đẻ” của các công ty con thuộc PVN, trong đó có Tổng công ty Cổ phần xây lắp Dầu khí (PVC), do vậy PVB hoạt động chịu sự chi phối của PVN, mà trực tiếp là người đứng đầu là ông Đinh La Thăng.

Về vấn đề chỉ định thầu, cơ quan công tố tiếp tục cáo buộc dù biết tình hình tài chính PVC đang khó khăn nhưng ông Thăng vẫn chủ trương chỉ định thầu dự cho công ty này. Mặt khác, bị cáo chủ trì nhiều cuộc họp, quyết liệt chỉ đạo cấp dưới thực hiện giao thầu cho PVC dù công ty chưa từng thực hiện dự án nào về Ethanol. Tiếp đó, khi chỉ định thầu, bị cáo loại bỏ các tiêu chí về năng lực của liên danh nhà thầu, yêu cầu PVC chỉ cần chấp nhận giá mà PVB đưa ra. “Giao nhiệm vụ để chỉ định thầu như thế là chủ quan. Chủ quan ở đây có nghĩa là ông Thăng đã giao cái mà chủ đầu tư còn chưa quyết định được khi mà PVB còn chưa biết PVC có thực hiện được dự án này hay không”, đại diện VKS nói.

Từ những căn cứ trên, VKS khẳng định hành vi của bị cáo Thăng là vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng, gây thiệt hại hơn 543 tỷ đồng cho PVB.

Chiều 12/3, phiên tòa tiếp tục làm việc với phần tranh luận. Bị cáo Trịnh Xuân Thanh (cựu chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cổ phần xây lắp Dầu khí – PVC) đã nhiều lần phản đối quan điểm luận tội của đại diện VKS.

Bị cáo Thanh khẳng định nguyên nhân khiến dự án Ethanol Phú Thọ phải dừng thi công là do “thiếu tiền” chứ không phải do PVC thiếu năng lực. Bị cáo Thanh dẫn lại cáo buộc của đại diện VKS về việc biết PVC không đủ năng lực nhưng vẫn có văn bản gửi Công ty CP Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) xin được chỉ định gói thầu TK05.

Theo bị cáo Thanh, bị cáo chắc là làm được, chỉ thiếu 1-2 tiêu chí chứ không phải không đủ năng lực. Không có nhà thầu nào mua hồ sơ thầu mà đủ 100% tiêu chí cả, chỉ 75-80% mà thôi.

Cũng theo lời tự bào chữa, bị cáo Thanh khẳng định chưa bao giờ nói ông Đinh La Thăng (cựu chủ tịch HĐQT Tập đoàn dầu khí Việt Nam – PVN) ép mình phải thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ, PVC tham gia là hoàn toàn tự nguyện. Dù vậy, PVC từng khuyến cáo chủ đầu tư (PVB) dự án không thể triển khai với mức giá 59 triệu USD, nhưng chủ đầu tư vẫn giữ nguyên mức đó nên PVC quyết định làm. Do đó, mấu chốt là dự án thiếu tiền chứ không phải thiếu năng lực.

Bị cáo này cũng phản đối lời luận tội của đại diện VKS về việc vụ án có yếu tố “lợi ích nhóm”. “Tôi đã lãnh án chung thân rồi, bây giờ có thêm chục năm nữa cũng không là vấn đề gì cả, nhưng những người anh em tôi không vi phạm pháp luật, không làm gì vẫn phải ra tòa…”. Quá trình tranh luận, bị cáo Thanh nhiều lần bị HĐXX cắt ngang, đề nghị tập trung vào nội dung vụ án. Chấp hành yêu cầu này, nhưng bị cáo đề nghị được tranh luận đến cùng, đại diện VKS cần đối đáp một cách nghiêm túc với những căn cứ mà mình đưa ra.